ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΣ ΕΠΙΚΡΙΝΕΙ ΣΑΡΤΡ: (Από κριτική για την παράσταση του έργου «La Putain respectueuse» από το Θέατρον Ρεπερτορίου του Νίκου Χατζίσκου.) «“Το ευλαβικό γύναιο” – (ας μου επιτραπή να χρησιμοποιώ τον τίτλο που έδωσα στην “P… respectueuse” του Ζαν – Πωλ Σαρτρ (φωτογραφία), όταν η Κα Κατερίνα με είχε παρακαλέσει να της βρω έναν κάπως ανεκτότερο του γαλλικού και για το πρόγραμμα και για τις εφημερίδες και για το κοινό της εποχής…)- με την σκηνικήν ηλικία των είκοσι ετών, θα έπρεπε, αφού ο συγγραφεύς του δεν είναι τυχαίος, να διατηρεί και φρεσκάδα και ενδιαφέρον. Βεβαίως το θέμα -το φυλετικό μίσος στην Αμερική, η αντιπάθεια προς τον νέγρο, ο διωγμός των μαύρων- έχει ερεθίσει τη φαντασία πολλών δραματογράφων, Αμερικανών ιδίως, που ζουν το δράμα, όλα αυτά τα τελευταία χρόνια, και μερικά από τα έργα που εγράφησαν είχαν αξιοσήμαντη σκηνική σταδιοδρομία. Δυστυχώς, το σκαλάθυρμα του Σαρτρ, -ο οποίος σπανίως γράφει καλό θέατρο- δεν έχει πια ούτε φρεσκάδα ούτε ενδιαφέρον και τώρα, με τις ρυτίδες του, το “Γύναιο” αποκαλύπτει με περισσότερη έμφαση, και τον αφελή μελοδραματισμό του και τα σκηνικά αυθαιρετήματά του. Ο Σαρτρ μας υπενθυμίζει τον χοντροκομμένο νατουραλισμό της καμπής του αιώνος. Η σκηνική κατασκευή έχει την ολιγάρκεια του πρωτολείου. Στ’ άλλα δραματογραφήματά του ο Σαρτρ φροντίζει να υπαινίττεται μερικές προεκτάσεις της υπαρξιακής φιλοσοφίας του και ο θεατής, ο ενήμερος θεατής, ημπορεί να παρακολουθεί την περιπέτεια των επαληθεύσεων σε κομμάτια ζωής, έστω πεποιημένης, όπως είναι συνήθως η ζωή στο θέατρο. Αλλά εδώ, στο “Ευλαβικό γύναιο”, ο Σαρτρ έχει λησμονήσει εντελώς τους δοκιμαστικούς σωλήνες του. Στήνει μια ιστορία που έχει τον φλοιό των faits – divers, χωρίς κανένα ουσιαστικώτερο πυρήνα. Η ψυχολογία των προσώπων είναι υποτυπώδης. Οι δραματικές καταστάσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Ο ψυχολογικός εκβιασμός για την απόσπαση μιας ψευδομαρτυρίας από τη Λίζι, την ιερόδουλο, που θα σώση ένα φονηά από τη λευκή φυλή και θα ενοχοποιήση έναν αθώο μαύρο, γίνεται με μάσα που θα περιφρονούσε και ένας αρχάριος της θεατρικής αλφαβήτας. […].»
49 χρόνια πρίν… 3.IΙI.1966
1' 35" χρόνος ανάγνωσης
