Με την απόφαση του Γιούρογκρουπ της 20ής Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε να πραγματοποιήσει σειρά μεταρρυθμίσεων και μέτρων. Οι «θεσμοί» βρήκαν ικανοποιητική τη σχετική λίστα, όπως θα έκανε κάθε καλά ενημερωμένος άνθρωπος. Γιατί τότε χάσαμε έναν ολόκληρο μήνα;
Υπάρχουν πολλοί –κυρίως εντός της κυβερνητικής παράταξης– που δεν πιστεύουν στις μεταρρυθμίσεις. Δεν αντιλαμβάνονται ότι ο κύριος λόγος που προκάλεσε στη χώρα μας μια τόσο βαθιά και παρατεταμένη ύφεση είναι η άρνηση να προσαρμοστούμε στην ιστορική αλλαγή συνθηκών που προκάλεσε και προκαλεί η ανεπανάληπτη κρίση.
Εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι προτεινόμενες διαρθρωτικές αλλαγές, όπως καταγράφονται στις διαδοχικές ανανεώσεις των μνημονιακών κειμένων, συνιστούν επικράτηση του… νεοφιλελευθερισμού. Θα έπρεπε να προσέξουν ότι όλα τα ανταγωνιστικά κράτη ακολουθούν ένα παρόμοιο, λίγο ώς πολύ, πρότυπο οργάνωσης των κύριων οικονομικών λειτουργιών.
Παρόμοια σύγχυση επικρατεί σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό πλεόνασμα. «Οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί οδηγούν στην ύφεση», έλεγε προχθές στέλεχος επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Λιγότερες ή καθόλου μεταρρυθμίσεις και ελλειμματική δημοσιονομική διαχείριση είναι η συνταγή για τη σίγουρη καταστροφή.
Ο λόγος είναι απλός: Η Ελλάδα οφείλει να επαναφέρει την οικονομία σε ανάκαμψη τους αμέσως επόμενους μήνες. Στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι η βελτίωση θα προκύψει αν οι Ευρωπαίοι (δηλαδή οι κυβερνήσεις των εταίρων) δανείσουν στην Ελλάδα (δηλαδή στην κυβέρνηση Τσίπρα) όσα χρήματα απαιτηθούν για την αύξηση των κρατικών δαπανών και τον περιορισμό των φόρων, κατά την κρίση της Αθήνας.
Αν η ομάδα Τσίπρα επιμείνει σε αυτήν την τακτική, θα συμβεί το εντελώς αντίθετο. Εδώ και μήνες ο πολιτικός θόρυβος οδηγεί σε αναπτυξιακή απραξία. Κυβερνήσεις, πριν και μετά τις εκλογές, αρνούνται να κλείσουν το κεφάλαιο των Μνημονίων. Σκοτώνουν τις αλλαγές στην οικονομία και ξοδεύουν με την πρώτη εκλογική αφορμή το μικρό δημοσιονομικό κομπόδεμα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η ασθενική ανάκαμψη που ξεκίνησε στο δεύτερο τρίμηνο του 2014 είναι ήδη ημιθανής. Ακόμη κι αν ο τουρισμός αποδειχθεί το ίδιο καλός με πέρυσι, το ΑΕΠ δεν πρόκειται να αυξηθεί περισσότερο από μισή έως το πολύ μία εκατοστιαία μονάδα. Το τραγικό, όμως, είναι πως από κανέναν άλλο κλάδο της οικονομίας δεν περιμένουμε ώθηση. Μέχρι και άνοδο της ανεργίας θα δούμε…
Είναι άδικο. Επειτα από τόσες δυσκολίες, τα περιθώρια δυναμικής ανάπτυξης είναι τεράστια. Η Ελλάδα μπορεί να επιτύχει ρυθμούς υψηλότερους από 4% υπό τρεις προϋποθέσεις:
Πρώτον, να ψηφιστούν, τις αμέσως επόμενες μέρες, όλα τα μέτρα και το τρίτο πρόγραμμα, το φθινόπωρο, από όλα τα κόμματα που υπερασπίζονται την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα.
Δεύτερον, να προσκληθούν διεθνή επενδυτικά κεφάλαια στα οποία θα παρασχεθούν μακρόπνοες και κατοχυρωμένες εγγυήσεις απόδοσης. Στο πλαίσιο αυτό θα ενταχθούν όλα τα μεγάλα έργα και η λειτουργία των σημερινών επιχειρήσεων κοινής ωφελείας (νερό, ηλεκτρικό, λιμένες, υποδομές).
Τρίτον, να αποσυρθεί το κράτος από σειρά καθολικών υπηρεσιών, καθιερώνοντας την κοινωνική προστασία μέσω του ελαχίστου κοινωνικού εισοδήματος και να προγραμματιστεί η βαθμιαία μείωση της φορολογικής πίεσης.
Αν θέλουμε να ξεφύγει η χώρα από τους κινδύνους της εξαθλίωσης που θα προκαλέσει η στασιμότητα της οικονομίας, η επιστροφή στην ανάπτυξη πρέπει να είναι κεραυνοβόλα.