Το μόνο που μπορεί να σώσει την Ελλάδα είναι ο τουρισμός, απεφάνθη το πρακτορείο Bloomberg, υπενθυμίζοντας τις προβλέψεις για ρεκόρ αφίξεων μέσα στο 2015. Και με έναν τρόπο αγγίζοντας το διακαές «πώς» θα συγκρατηθεί μακροπρόθεσμα η τουριστική «άνοιξη», τον φόβο μήπως αυτή ενσκήψει ως πάταγος σε ένα χώρο χωρίς ισχυρές συντεταγμένες, μήπως η δραστηριότητα «σωτηρίας» πνίξει το ελληνικό πλεονέκτημα.
Διότι αρκετές αλήθειες είναι εναντίον μας. Υπερανάπτυξη συγκεκριμένων περιοχών, εποχικότητα ζήτησης, «μονοκαλλιέργεια», αισχροκέρδεια, «μαύρο χρήμα» – μανιάζουν ορισμένοι να κερδίσουν τα μέγιστα σε δύο μήνες. Δεν είναι μόνο ότι η ακρίβεια της αμφιλεγόμενης ποιότητας πλήττει τη μελλοντική ζήτηση· είναι κι ότι το «μαύρο» κέρδος δημιουργεί έναν πλασματικό κύκλο εκπτώχευσης, που τοποθετεί βρόχο γύρω από τον λαιμό του συνόλου. Ομως, όσο το πρόσημο είναι θετικό στις τελικές κερδοζημιές, κανείς ιθύνων δεν έχει το ενδιαφέρον να εντρυφήσει σε έγνοιες για το απώτερο μέλλον.
Ο τουρισμός εκτιμάται (ΣΕΤΕ) ότι συμμετέχει σήμερα με 20%-25%% στην οικονομία, καθώς άμεσα και έμμεσα παράγει 45 δισ. ευρώ, απασχολεί 550.000 άτομα, ενώ στηρίζει τις θέσεις άλλων 900.000 – καθώς κινητοποιεί μεγάλο αριθμό μονάδων που παράγουν για την κάλυψη της ζήτησης. Επιπλέον ενισχύει την κοινωνική συνοχή, καθώς προσφέρει απασχόληση και ευμάρεια σε περιοχές που συρρικνώνονται πληθυσμιακά. Προστατεύει (όσο εμπεδώνεται η ανάγκη για αειφορία) τον εθνικό πλούτο από μια ανισόρροπη ανάπτυξη.
Διότι, τι πουλάει η Ελλάδα; Πολιτισμό, παραλίες και φύση – ένα πλέγμα υψηλής αξίας σε διαρκή κρίση λόγω απροσχεδίαστων ενεργειών κι απώλειας του μέτρου στη δόμηση τουριστικών καταλυμάτων, αλλά και εξοχικών κατοικιών. Αν τα προσεκτικά σχεδιασμένα καταλύματα τονώνουν στο διηνεκές οικονομία και τοπική ανάπτυξη, τα εξοχικά αντίθετα τις εξασθενούν καθώς εκτοπίζουν τον τοπικό πληθυσμό, απομυζούν πόρους, υποβαθμίζουν το περιβάλλον (μεταφέρουν στην εξοχή τα βάσανα του άστεως και την κατρακύλα -που αν αρχίσει δεν τη σταματά ουδείς, ούτε εκείνοι που τη βδελύσσονται), ατονούν το ενδιαφέρον για τις πόλεις.
Ο τουρισμός αποδεικνύεται ανθεκτικός στις οικονομικές διακυμάνσεις, μάλιστα μεγεθύνεται (4%-5% ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης, 1,5 τρισ. δολάρια ο παγκόσμιος τζίρος – 700 φορές μεγαλύτερος από εκείνον του 1950), λόγω της σύνδεσης, από ευρέα κοινωνικά στρώματα, της ανάπαυλας με το ταξίδι, της αστικοποίησης, της έκρηξης της πληροφορίας, των νέων τεχνολογιών, των εύκολων μετακινήσεων, της ακαταδάμαστης επιθυμίας για νέες εμπειρίες, περισσότερη γιορτή και σχόλη ή το ξαπόσταμα χωρίς Ι.Χ., ούτε πανί, ούτε καραβόσκαρο, σε μια γωνιά γαλήνια όπως την έβδομη ημέρα της δημιουργίας.
Ο κάθε τόπος έχει υπάρξει με μια δόση καθαρότητας προορισμένη να διαφθαρεί από τον συγχρωτισμό με τον τουρίστα. Αλλά και με τη δυνατότητα να αναπλάθει την αλήθεια των εικόνων του. Κοπιαστικό, αλλά απαραίτητο. Η ιδέα του μηδενός, της έκπτωσης προς τη δυσειδή αλλοίωση, όπου καταλήγεις να ζεις στο τρίτο πρόσωπο, εξόριστος κι από σένα, δεν προσιδιάζει σε ανθρώπους που πολεμούν, σε συνθήκες αδιεξόδου, παλιοκαιρινά παραπτώματα.