Ο μόνος υπουργός Οικονομικών που αποπλήρωσε εξωτερικά κρατικά δάνεια με τα λεφτά των φορολογουμένων είναι ο Γιάνης Βαρουφάκης. Ολοι οι προκάτοχοι της (άχρηστης για τον ίδιο) πολυθρόνας του έκτου ορόφου αποπλήρωναν τα παλαιότερα χρέη με νεότερο δανεισμό.
Αλλά και με το Μνημόνιο, το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που πήρε το κράτος από ΔΝΤ, τα άλλα κράτη της Ζώνης και το Ευρωταμείο Σταθεροποίησης πήγε στην εξυπηρέτηση παλαιών χρεών. Πλην όσων χρειάστηκαν για να πληρωθούν οι υπερβάλλουσες των εσόδων δαπάνες, δηλαδή το πρωτογενές έλλειμμα, που για την πενταετή περίοδο 2009-2013 ανήλθε σε 63 δισ. ευρώ. Πριν από την κατακρήμνιση των προσδοκιών και της πολύ πραγματικής επιδείνωσης των βασικών οικονομικών μεγεθών που ξεκίνησε τον προηγούμενο Νοέμβριο και συνεχίζεται εντεινόμενη, το 2014 ήταν η πρώτη «καλή χρονιά».
Εδώ βρίσκεται το λάθος και των δύο κυβερνήσεων, πριν και μετά τις εκλογές. Αρνούμενες να συμφωνήσουν με τους Ευρωπαίους και το Ταμείο, προκάλεσαν τελικά σοβαρή ζημία στην οικονομία.
Το αρχικό λάθος έγινε τον Δεκέμβριο 2014. Η Ελλάδα είχε, τότε, τη δυνατότητα να κλείσει μια συμφωνία, αλλά δεν το έκανε. Ο επίτροπος Μοσκοβισί στο Eurogroup το είχε με απόλυτη σαφήνεια εξηγήσει: η επιστολή του τότε υπουργού Οικονομικών, γνωστή έκτοτε ως «μέιλ Χαρδούβελη», αποτελούσε μια απολύτως ικανοποιητική βάση συμβιβασμού μεταξύ της κυβέρνησης και της τρόικας.
Ο κ. Σαμαράς προτίμησε να ανοίξει την ψηφοφορία για τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μπορεί πράγματι να είχε δίκιο το επιτελείο του πρώτου ορόφου του Μεγάρου Μαξίμου, που ισχυριζόταν ότι η κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση να αποσπάσει στη Βουλή την πλειοψηφία επί μιας συμφωνίας Χαρδούβελη.
Το ίδιο λάθος, με άλλες διατυπώσεις, έκανε τον Φεβρουάριο ο κ. Τσίπρας. Μπορούσε να έχει κλείσει την πέμπτη αξιολόγηση και να έχει βάλει το Δεύτερο Μνημόνιο στο… χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Θα είχε, ταυτοχρόνως, πάρει και τα δανειακά κεφάλαια που εκκρεμούσαν και την έγκριση της ΕΚΤ για περισσότερα έντοκα γραμμάτια. Η οικονομία θα διέθετε επαρκή χρηματοδότηση έχοντας αποφύγει τον πνιγμό ρευστότητας που προκλήθηκε κυρίως από την πληρωμή των δανείων με εθνικούς πόρους (και όχι εισαγόμενους) και την τεράστια προληπτική απόσυρση της λαϊκής αποταμίευσης από τις τράπεζες.
Τώρα όμως, είτε με συμφωνία είτε χωρίς αυτήν, ο κ. Τσίπρας είναι υποχρεωμένος να ζητήσει από τη Βουλή την έγκριση δύσκολων μέτρων, που θα συμπεριλαμβάνει η αναθεώρηση του προϋπολογισμού 2015.
Η αναθεώρηση θα γίνει σε βαρύ κλίμα ύφεσης για την οικονομία. Στους μήνες που χάθηκαν διαπιστώθηκε αναβολή επενδύσεων που προχωρούσαν και άλλων που σχεδιάζονταν και ακύρωση εκατοντάδων επιχειρηματικών συμφωνιών.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι εφόσον ο κ. Τσίπρας πάρει τη συμφωνία, που θα τον περιμένει στο τραπέζι της Δευτέρας, η αναθεώρηση του προϋπολογισμού θα είναι ελαφρύτερη για τους πολίτες και την οικονομία.
Οι εταίροι αποδέχθηκαν ότι πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ (έναντι 3% που προέβλεπε ο εν ισχύι προϋπολογισμός) είναι αρκετό. Αυτό σημαίνει ότι θα φροντίσουν για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας σε ό,τι αφορά το τμήμα των τόκων.
Επομένως, με συμφωνία ή χωρίς, ο κ. Τσίπρας θα ψηφίσει πρόσθετες κρατικές δαπάνες μέσω των οποίων θα επιχειρήσει να εφαρμόσει τμήμα των προεκλογικών του δεσμεύσεων. Οι νέες δαπάνες πρέπει να καλύψουν και το δημοσιονομικό κενό που δημιούργησε η κυβέρνηση προκειμένου να μην εφαρμόσει τις αλλαγές στο συνταξιοδοτικό, στο σύστημα υγείας, στις στρατιωτικές δαπάνες, την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αναδιάταξη του ΦΠΑ.
Ομως, για μιαν ακόμη φορά, μία ακόμη κυβέρνηση θα φορτώσει πολίτες και επιχειρήσεις με βαρύτατους φόρους, που χρηματοδοτούν την «τήρηση υποσχέσεων» που απερίσκεπτα μοιράζουν λαϊκιστές πολιτικοί.