Πόσο πραγματικό είναι το δίλημμα «λιτότητα με συμφωνία ή ανάπτυξη με ρήξη»; Καθόλου. Το αποδεικνύει ο διχασμός που απειλεί την κυβερνητική πλειοψηφία, ο οποίος θα βαθύνει καταπληκτικά όταν θα έχουμε οριστικό αποτέλεσμα.
Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να πάρει μέτρα για να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό. Αυτή είναι η πραγματική αιτία της επισκοπούμενης, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, λιτότητας. Οταν το κράτος πέφτει έξω, αυξάνει τους φόρους στον ιδιωτικό τομέα και κόβει τα εισοδήματα όσων εξαρτώνται απ’ αυτό, με αποτέλεσμα η λιτότητα να περιορίζει τη ζήτηση και την οικονομία.
Ο πρωθυπουργός διαμαρτύρεται συχνά, τις τελευταίες ημέρες, επειδή, όπως ισχυρίζεται, τον πιέζουν οι Ευρωπαίοι στη λιτότητα. Εχει όλη την κατανόησή μας. Αν όμως δέχεται όλη αυτή τη μεγάλη πίεση, είναι γιατί άφησε να μεγαλώσει το δημοσιονομικό κενό. Κενό που μεγαλώνει, μαζί με τον πνιγμό της εμπιστοσύνης, την καταβαράθρωση των επενδύσεων, τον πανικό των αποταμιευτών και τον εκφοβισμό των καταναλωτών.
Ο Αλέξης Τσίπρας παλεύει τώρα να κλείσει τον λάκκο που άνοιξε με τα ίδια του τα χέρια και στον οποίο θέλουν να τον ρίξουν οι εσωκομματικοί του ακραίοι αντίπαλοι, τα αντιδραστικά κέντρα Ευρώπης και Αμερικής, οι λυκοφιλίες του υπουργού Αμύνης, οι θαυμαστές του Γιάνη Βαρουφάκη και, προφανώς, οι περί την ηγεσία της Ν.Δ.
Είναι όμως αλήθεια ότι η οικονομία έχασε τον μικρό δυναμισμό που είχε βρει στα μέσα του 2014, βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με τη στασιμότητα και διολισθαίνει προς την ύφεση. Αν οι υπολογισμοί μεταξύ εταίρων και Αθήνας βασίζονται σε ένα σενάριο όπου το ΑΕΠ μένει στο μηδέν, πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η πραγματική προοπτική είναι στο -2% ώς και το -4%.
Αυτή είναι η πραγματική πρόκληση για την κυβέρνηση. Εχει όλη την ευθύνη για την καταστροφή που προκάλεσε με την απώλεια εμπιστοσύνης. Επέμεινε να προκαλέσει πρόωρη πολιτική αναμέτρηση, ενώ είχε προειδοποιηθεί ότι θα παραλάβει ασταθή συγκυρία, σφιγμένα δημόσια οικονομικά και πολλές βαρύτατες δεσμεύσεις έναντι εταίρων και δανειστών.
Υψηλόβαθμος κοινοτικός παράγοντας εξέφρασε πριν από μερικές εβδομάδες την απορία του γι’ αυτή τη βιασύνη: «Γιατί δεν περιμένατε ένα οκτάμηνο;», ρώτησε τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης.
Η όποια απάντηση δεν έχει πλέον κάποια σημασία.
Με συμφωνία και πολύ χειρότερα χωρίς αυτήν, ο κ. Τσίπρας είναι υποχρεωμένος να πάρει μέτρα που γεμίζουν τα κρατικά ταμεία. Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι δεν θα πληρώσει το ΔΝΤ ούτε τα ομόλογα της ΕΚΤ και, επομένως, δεν θα χρειαστεί να δημιουργήσει πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με μία μονάδα του ονομαστικού ΑΕΠ.
Εξίσου σίγουρη είναι η καταστροφή της οικονομίας, ακόμη κι αν Ευρωπαίοι και Ταμείο υποχωρήσουν σε μια ολιγόμηνη συμφωνία με πολλούς φόρους και καμία μεταρρύθμιση.
Κυρίως μάλιστα αν σημειωθεί παλινόρθωση των δομών του κομματικού και πελατειακού κράτους στην αγορά εργασίας, όπως απαιτούν οι εξτρεμιστές του αριστερού λαϊκισμού προκειμένου να συναινέσουν στην παραμονή μας στην Ευρωζώνη.
Η ποιότητα της συμφωνίας δεν θα κριθεί μόνον από το άχθος των φόρων.
Απαιτούνται ακόμη δύο κρίσιμα χαρακτηριστικά. Να έχει μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και να μη δημιουργεί τον φόβο ότι σε λίγους μήνες η ταλαιπωρία και η ανασφάλεια των ατέρμονων διαπραγματεύσεων θα επαναληφθούν. Μόνον τότε οι οικονομικοί παράγοντες θα σπεύσουν να εκμεταλλευθούν τις προοπτικές κερδοφορίας που υποφώσκουν στα αποκαΐδια της κρίσης και των μνημονίων. Πόσο μπορεί κανείς να πιστέψει ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει τις γνώσεις και την ικανότητα να καθοδηγήσει την οικονομία σε μια δυναμική ανάκαμψη; Λίγο με συμφωνία, καθόλου χωρίς αυτήν. Δυστυχώς!