Αναρωτιέμαι για ποιον λόγο κατά βάθος αισθάνομαι αισιόδοξος. Θα μπορούσα την αισιοδοξία μου, έστω και «συγκρατημένη», να την αποδώσω στην παιδεία μου, στην ουσιαστική παρακαταθήκη του ελληνικού και του ευρωπαϊκού πολιτισμού ότι ο λόγος κρίνει την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αφελής θα μου πείτε. Ο ανορθολογισμός είναι ιστορική δύναμη πανίσχυρη, ενίοτε δε και ακαταμάχητη. Δεν τον εφηύρε η σύγχρονη Ελλάδα, ούτε οι κακόφωνες πριμαντόνες της «ανεξαρτησίας», της «αξιοπρέπειας» και του «ανάδελφου έθνους». Ως εκ τούτου την αισιοδοξία μου δεν την αντλώ από τη βεβαιότητα ότι εντέλει ο ελληνικός λαός θα ακολουθήσει την οδό της φρόνησης. Λέξεις βαριές θα μου πείτε, όμως το βάρος τους αντιστοιχεί στο βάρος των καιρών.
Αν κάτι με κάνει αισιόδοξο, είναι το γεγονός ότι όσοι απεργάστηκαν το πραξικόπημα της ερχόμενης Κυριακής, το έκαναν για να κρύψουν την ανικανότητά τους και τη δειλία τους. Ζητούν από τον λαό να αναλάβει τις ευθύνες μιας αποτυχίας που τους ανήκει εξ ολοκλήρου. Δεν διαπραγματευόταν ο λαός τόσους μήνες. Αυτοί διαπραγματεύονταν, όχι μόνον για να σώσουν τη θέση της χώρας στην Ευρώπη, αλλά για να τη βελτιώσουν, αποτυγχάνοντας συστηματικά. Υπάρχει δόλος; Ηταν προγραμματισμένη η αποτυχία; Μπορεί. Πέτυχαν τον στόχο τους; Μπορεί. Αν και δεν τους θεωρώ τόσο ικανούς και τόσο θαρραλέους για να τον έχουν διαμορφώσει εξαρχής. Προέκυψε στη διαδρομή ως φυσική συνέπεια της αποτυχίας τους.
Η αλαζονεία, η δειλία, η βλακεία, όλες αυτές οι αρετές που στα ελληνικά συμποσούνται στην έκφραση «τσάμπα μαγκιά», όπως και η κουτοπόνηρη απάτη, δεν αντέχουν εις το διηνεκές. «You can’t fool all the people all of the time», έλεγε ο πρόεδρος Λίνκολν. Το είχε επισημάνει αιώνες πριν απ’ αυτόν ο Αισχύλος όταν έδειχνε επί σκηνής τα πάθη όσων χτυπήθηκαν από την Ατη, την μικρή αλλοπρόσαλλη θεά που τρελαίνει τους θνητούς. Μπορεί να προκαλέσουν βλάβες, καταστροφές, όμως στο τέλος θα ηττηθούν. Ετσι για να το φιλοσοφήσουμε και λίγο.
Και για να προσγειωθούμε. Υποψιάζομαι πως το δημοψήφισμα της επόμενης Κυριακής θα έχει την ίδια τύχη με την επιστράτευση του 1974. Θα αποκαλύψει τη βαθύτατη διάλυση του κρατικού μηχανισμού και θα ξεγυμνώσει τους εμπνευστές του. Χωρίς στόχο, αφού ούτε οι ίδιοι δεν τολμούν να τον αποκαλύψουν, με οργάνωση γυμνασιόπαιδων που αποφασίζουν κατάληψη και τους ψηφοφόρους παραζαλισμένους από τις ουρές στα ΑΤΜ, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ προετοιμάζεται για την επόμενη αποτυχία της. Να προσθέσω και στις προαναφερθείσες αρετές και τον κυνισμό τους. Η συμμαχία τους με τους νεοναζί στο δημοψήφισμα από άτυπη θα γίνει και τυπική. Απέτυχαν σε όλα, δεν βλέπω και τον λόγο να μην αποτύχουν και στην τελευταία κίνησή τους; Ο ελληνικός λαός μπορεί να είναι αφελής, όμως πιστεύω ότι διαθέτει κάποιο ένστικτο αυτοσυντήρησης, ώστε να μην αναλάβει την ευθύνη της αποτυχίας. Αν και…
Αισιοδοξώ γιατί εξακολουθώ να πιστεύω στη δύναμη της Ευρώπης. Είναι σίγουρα μεγαλύτερη από τη δύναμη του νάρκισσου και των τυχάρπαστων που υποτίθεται ότι την απειλούν. Αυτοί κατάλαβαν επιτέλους με τι έχουν να κάνουν. Υποθέτω ότι και οι Ελληνες ψηφοφόροι θα αντιληφθούν την ανηθικότητα ανθρώπων που τους παίζουν στα ζάρια επειδή φοβούνται να κυβερνήσουν, γιατί έμαθαν να πολιτεύονται χωρίς ευθύνες.