«Το στοίχημα κερδίζεται όταν προβλέπεις με επιτυχία τις κινήσεις των αντιπάλων». Η αγαπημένη των οικονομολόγων θεωρία των παιγνίων, όπως και εκείνη της μη πρόβλεψης, του χάους (ένα απλό γεγονός -πέταγμα της πεταλούδας- και ένας μικρός αριθμός μη γραμμικών συσχετίσεων ενδέχεται να φέρουν συντριπτικές και μη διαχειρίσιμες συνέπειες), συζητιέται ευρέως από τις αρχές Φεβρουαρίου. Τα σενάρια της σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης, μεταξύ Αλέξη Τσίπρα-Γιάνη Βαρουφάκη και Eurogroup, αναπτύσσονταν για μήνες σε όλες τους τις εκδοχές (theory of moves, chicken game, ή η θεωρία του δειλού, η θεωρία του τρελού). Σε αυτήν την κούρσα ζυγίσματος σημαντικών αποφάσεων «σε συνθήκες στρατηγικής αλληλεξάρτησης», αποφάσεων που αναμένονταν -ενώ άδειαζαν τα ελληνικά ταμεία- αλλά δεν έρχονταν, οι δύο παίκτες ήταν η ελληνική κυβέρνηση και οι εταίροι. Με βάση τη θεωρία «κάθε παίκτης προσπαθούσε να εμποδίσει τον αντίπαλό του να αποκτήσει πλεονεκτήματα· τις κινήσεις του καθόριζε η στρατηγική που ακολουθούσε ο άλλος». Πλήθος ανέκδοτα κυκλοφόρησαν με την εξαπλουστευμένη απεικόνιση της στρατηγικής: τα δύο οχήματα (κατά πολλούς φορτηγά φορτωμένα με εκρηκτικά) σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης και την ήττα εκείνου, του δειλού, της «κότας», που θα έστριβε για να αποφύγει τη σύγκρουση. Σε ξένα μέσα αρκετοί προειδοποιούσαν ότι η τύχη της Ευρωζώνης δεν παίζεται στο γήπεδο κανενός παιχνιδιού, αλλά η θεωρία των πιθανοτικών υπολογισμών -συνήθεις στα παίγνια με αβεβαιότητα- και η παρακολούθηση των χειρισμών των δύο μερών συνέχισε να συναρπάζει πολλούς.
Στο μεταξύ η μία φάση τελείωσε, ή σχεδόν, με όλα όσα μεσολάβησαν (π.χ., δημοψήφισμα· εδώ υπεισέρχεται η θεωρία του χάους), οι (βραχυπρόθεσμες;) συμμαχίες έκλεισαν και συμφωνία επετεύχθη – κατά ορισμένους, μέχρι τα φορτηγά να κάνουν στροφή 180 μοιρών και να τεθούν ξανά σε τροχιά σύγκρουσης.
Τώρα το μέτωπο μεταφέρθηκε εντός, με αντίπαλους παίκτες τον Αλέξη Τσίπρα και την εσωκομματική αντιπολίτευση. Ενα «παιχνίδι» -γι’ αυτούς που πιστεύουν σε αυτού του είδους τις αναλύσεις- το οποίο θα παίζεται, όπως και το προηγούμενο, ξανά και ξανά, κάθε μέρα, κάθε εβδομάδα, κάθε μήνα, με τα δύο μέρη να έχουν συνάψει ήδη τις (βραχυπρόθεσμες;) συμμαχίες τους και να διαπραγματεύονται «σκληρά, χωρίς να φανερώνουν εξαρχής τις αληθινές προθέσεις τους» (όπως λέει η θεωρία).
Οι εξελίξεις αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει (όπως απαιτεί το παιχνίδι) προηγούμενη ανάλυση καταστάσεων, αλλά απουσία σχεδίου, και το σπουδαιότερο, με όλες αυτές τις θεωρίες, που κουκουλώνουν την τερατομεγέθη πληγή, την απροσμέτρητη αγωνία και οδύνη μεγάλων κατηγοριών πληθυσμού, που επισκιάζουν το ευρύ πολιτικο-οικονομικό πρόβλημα, καλλιεργείται στο κοινό η προσμονή ότι οι παίκτες ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν και ότι ο επόμενος χειρισμός θα είναι ο νικητήριος.
Φενάκη. Η πραγματικότητα είναι πιο ισχνή, τόσο ως προς τις στρατηγικές -ή τις σκιές τους-, μια δίνη με μορφή τάξης, όσο και ως προς τις αλήθειες (ψεύδη) που διαρκούν όσο ένα πυροτέχνημα.