Χλευάστηκε ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, εξαιτίας δηλώσεών του στο αμερικανικό δίκτυο Fox σχετικά με τις επιπτώσεις των capital controls, ότι δεν μπορούμε πια να κάνουμε συναλλαγές ακόμη και με μεγάλα ηλεκτρονικά καταστήματα όπως το Amazon.
Από αυτή την εφημερίδα, και ο γράφων προσωπικά, έχουμε ασκήσει κριτική στις ενέργειες και στους λόγους του κ. Παπανδρέου, ιδίως όσο ήταν πρωθυπουργός, την κρίσιμη διετία 2009-2011: για το «λεφτά υπάρχουν», για «την Ελλάδα ως Δανία του Νότου», για τη φιλολογία του περί δημοψηφίσματος (πού να ξέραμε…), κυρίως για την εν γένει πριγκιπική νοοτροπία του, την έλλειψη επαφής του με τον απλό πολίτη, για τις επιλογές των συμβούλων του, για την αφέλειά του πως όλα αυτά τα εκπληκτικά (όντως εκπληκτικά ήταν!) πράγματα που ανακοίνωνε, θα γίνονταν πραγματικότητα με ένα μαγικό τρόπο. Δεν παίρνουμε τίποτα πίσω, ωστόσο, σήμερα, μετά τις ανεκδιήγητες, απερίγραπτες εκπροσωπήσεις που είχε η χώρα μας στην Ε.Ε. από τις 25 Ιανουαρίου έως και την παραίτηση του ανεκδιήγητου, απερίγραπτου Βαρουφάκη, νοσταλγώ εκείνη τη μακρινή πια εποχή (και πέστε να με φάτε όσο θέλετε κάποιοι).
Σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις στο δίκτυο Fox, πάντως, δεν βρίσκω ο κ. Παπανδρέου να είπε κάτι το μεμπτό. Μάλλον το αυτονόητο είπε, τουλάχιστον για όλους εκείνους τους Ελληνες πολίτες που είχαν, και επιθυμούν να διατηρήσουν, αυτή τη ζωογόνο επαφή με το τι γίνεται, τι βγαίνει, τι κυκλοφορεί, τι ειπώνεται και τι γράφεται «εκεί έξω». Κακομάθαμε τόσο καιρό; Ισως, αλλά καλά κάναμε σε μια δικτυωμένη Ευρώπη κι έναν δικτυωμένο πλανήτη –ή έστω τον δυτικό κόσμο–, έστω και αν στο πλαίσιο αυτής της επαφής περιλαμβάνεται το καταναλωτικό δούναι και λαβείν. Βλέπετε, στην Ελλάδα των τιμητών των πάντων και των δήθεν μελαγχολικών «ανθρώπων του πνεύματος», η κατανάλωση (ακόμα και πολιτιστικών προϊόντων) έχει δαιμονοποιηθεί.
Προσοχή: η αδυναμία μας να κάνουμε παραγγελίες από το Amazon (τις ελάχιστες εκείνες που μπορούσαμε να κάνουμε, αλλά που για ορισμένους από εμάς ήταν μια ανάσα οξυγόνου) εννοείται πως είναι το πιο ασήμαντο συγκριτικά με τα προβλήματα που προέκυψαν μόλις ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε το δικό του δημοψήφισμα. Πράγματι: και μόνο που βρίσκεσαι σε μια μεγάλη σειρά άλλων ταλαίπωρων, ηλικιωμένων και μη, για την ανάληψη των 60 ευρώ ημερησίως, και με την καρδιά στα γόνατα εξαιτίας των αέναων διαπραγματεύσεων, το τελευταίο που σκέφτεσαι είναι το Amazon. Και αυτό όμως από μόνο του είναι μια κατάντια. Είναι κατάντια το ανακλαστικό του ανθρώπου που από μια καλή, σύγχρονη ζωή, με ερεθίσματα και μικρά ή μεγάλα παράθυρα στο διαφορετικό και το καινούργιο, χωρίς να το πολυκαταλάβει, βολεύεται με τα βασικά – με μια κακώς εννοούμενη έννοια αυτού που λέμε «χρειώδη». Είναι κατάντια όταν τα «χρειώδη» γίνονται καταναγκαστικά, είτε εξαιτίας ανικανότητας των κυβερνώντων είτε εξαιτίας μιας αρρωστημένης αντίληψης ότι η Ελλάδα έχει την ελίτσα της, την ντοματούλα της, τη θάλασσά της, δεν χρειάζεται τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες. Με συγχωρείτε, αλλά αν κάποιοι επιθυμείτε να επιστρέψετε στην αγροτική ζωή και στην παραδοσιακή ελληνική κοινότητα, κάντε το ελεύθερα. Εμένα πάλι θα μου επιτρέψετε να διαβάζω και να ακούω τι έχουν να πούνε οι διανοούμενοι, συγγραφείς, καλλιτέχνες ΚΑΙ τεχνοκράτες απ’ όλο τον πλανήτη. Και θα μου επιτρέψετε, στο μέτρο που μπορώ, να αγοράζω τα βιβλία τους και τις μουσικές τους.
Το Amazon είναι μόνον ένα τεχνικό θέμα που μάλλον θα λυθεί σύντομα. Είναι όμως και ένα μικρό σύμβολο του τι σημαίνει ελευθερία απέναντι σε μια διεστραμμένη έννοια περί ισότητας, που κάποιοι φαντασιώνονται ωσάν έφηβοι.