Χθες, ο Αλ. Φλαμπουράρης παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση λανθασμένα εκτίμησε πως οι Ευρωπαίοι θα υποχωρούσαν μπροστά στη λαϊκή ετυμηγορία –εννοώντας προφανώς το αποτέλεσμα των εκλογών, αλλά και του δημοψηφίσματος–, προσθέτοντας ότι ήταν λάθος και η εκτίμηση για τις δυνατότητες του ευρωπαϊκού Νότου να αντισταθεί. Προχθές, ο Γ. Δραγασάκης αναγνώρισε ότι ήταν λανθασμένη η πολιτική της απειλής εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη με δική της βούληση, όπως και η εκτίμηση ότι οι διεθνείς αγορές θα κλυδωνίζονταν ή και θα κατέρρεαν εν όψει ενός τέτοιου ενδεχομένου. Αντιπροχθές, ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι η Αθήνα δεν έκανε καλή εκτίμηση του συσχετισμού των δυνάμεων και άλλα συναφή. Παράλληλα, και οι τρεις μαζί, αλλά και άλλα στελέχη της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ αποδέχονται ότι το μνημόνιο που υπογράφτηκε απέχει πολύ από το θρυλικό «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης».
Ολα αυτά ειπώθηκαν και συνεχίζουν να λέγονται με πολύ ήρεμο τρόπο, που δημιουργεί στους καλόπιστους σκέψεις του τύπου «κοίτα να δεις, για το καλύτερο πήγαιναν οι άνθρωποι, αλλά δεν τους βγήκε τους καημένους…». Τι να κάνουμε, λοιπόν, ας πάμε παρακάτω. Δεν είναι, όμως, ακριβώς έτσι, όσο καφενειακή καλή διάθεση και να έχει όποιος ακούει αυτές τις αλλεπάλληλες παραδοχές αλληλουχίας λαθών.
Ακόμη και αυτά που λένε περί λαϊκής ετυμηγορίας ή περί δυνατοτήτων του Νότου δείχνουν πόσο μακριά από την πραγματικότητα παραμένουν. Από λαϊκές ετυμηγορίες προέκυψαν και οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ποτέ δεν υπήρξε θέμα συγκρότησης μετώπου των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου και είναι γνωστό ότι με τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ιδιαίτερα με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ ο περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας και οι υποχρεώσεις θεωρούνται δεδομένα για όλες τις χώρες, αφού στόχος είναι η ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Το σημαντικό ερώτημα, όμως, που παραμένει αναπάντητο από τους κυβερνητικούς είναι τι έκαναν σωστά, αφού όλες οι εκτιμήσεις τους αποδείχθηκαν εκτός τόπου, χρόνου και πραγματικότητας; Νόμιζαν αυτό και δεν βγήκε, νόμιζαν το άλλο και ήταν λάθος, υπερεκτιμούσαν ή υποτιμούσαν κάθε δεδομένο, οπότε το αβίαστο συμπέρασμα για κάθε αντικειμενικό παρατηρητή έχει τρεις εκδοχές. Είτε είναι παντελώς άσχετοι είτε έλεγαν συνειδητά ψέματα είτε είναι και άσχετοι και ψεύτες. Γιατί δεν είναι δυνατόν μόνον αυτοί να έπεσαν τόσο έξω, όταν υπήρχαν τόσες φωνές, τόσες δηλώσεις, τόσα κείμενα που προειδοποιούσαν. Τίποτα δεν διάβαζαν και μόνο τις δικές τους φωνές άκουγαν;
Από την άλλη πλευρά, αυτά τα κάλπικα «νομίσματα» (από το νομίζω…) τους έφεραν στην εξουσία. Αμετανόητοι, συνεχίζουν να αναπολούν το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», λες και όποιος υπόσχεται τα πάντα στους πάντες ή φαντασιώνεται πρέπει να δικαιώνεται…