Η θλιβερή παρένθεση της επταετίας

Η θλιβερή παρένθεση της επταετίας

3' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

​Συμπληρώνονται επτά χρόνια από το 2008, όταν έγινε αντιληπτό ότι η Ελλάδα είναι σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, η οικονομία εισέρχεται σε ύφεση και το χρέος ακολουθεί μη βιώσιμη πορεία. Υστερα από επτά χρόνια, με έξι κυβερνήσεις, τέσσερις εκλογές, τρία μνημόνια και ένα δημοψήφισμα, είμαστε η μόνη χώρα που δεν μπορεί να βγει από την κρίση. Τα όσα συντελέστηκαν αυτά τα επτά χρόνια είναι μια θλιβερή παρένθεση στη σύγχρονη ιστορία μας. Γιατί δεν είναι μόνο η οικονομική κάθοδος της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών και η απώλεια 1/4 του εθνικού εισοδήματος, μια πτώση πολύ πέρα από κάθε αναμενόμενη αρνητική επίπτωση σε καιρούς κρίσης, αλλά και το γεγονός ότι η κοινωνία έχασε τον προσανατολισμό της, η σκέψη του πολίτη διαβρώθηκε από δημαγωγία και μίσος. Παρά τις όποιες γενναίες αποφάσεις υπήρξαν, τις πολλές αλλαγές που έγιναν, τις υπερβάσεις των συνεργασιών και το πολιτικό και κοινωνικό ένστικτο διαφύλαξης του ευρωπαϊκού κεκτημένου, τα όσα συντελέστηκαν αυτά τα χρόνια υπονόμευσαν τη δημοκρατία, τους θεσμούς και την οικονομία. Η πολιτική γλώσσα της κρίσης απογύμνωσε την πολιτική από το πραγματικό της περιεχόμενο. Αναχρονιστική και γεμάτη φαιδρές απλουστεύσεις, έμοιαζε να «προοικονομεί» κάθε νέα πράξη της ελληνικής τραγωδίας. Δεν είναι καθόλου απροσδόκητο τελικά ότι η χώρα οδηγείται σε νέα ύφεση και υπαγωγή σε τρίτο σκληρό πρόγραμμα προσαρμογής, όταν σε διαφορετικές, κανονικές συνθήκες αυτό δεν θα ήταν καθόλου αναγκαίο και αναπόφευκτο.

Οι περισσότεροι μύθοι έχουν καταρρεύσει μετά την εξάμηνη «πειραματική» διαπραγμάτευση. Το αντιμνημονιακό τέρας έχει υποστεί ένα μεγάλο τραύμα, αλλά αυτό δεν είναι ικανό να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Αλλωστε, ακόμα και τώρα δεν συζητάμε για τα πραγματικά προβλήματα, αλλά πολιτικές απόψεις που ανταποκρίνονται στις βολικές ερμηνείες κομματικών σχεδιασμών ή προσδοκιών. Κάποιοι μιλούν για την αριστερή παρένθεση και εξομοιώνουν την ιστορική πολιτική με την εκλογική δικαίωση. Αλλοι μιλούν για την παρένθεση του παλιού πολιτικού συστήματος και για μια μακροχρόνια πολιτική ηγεμονία που θα βασιστεί στον αποπροσανατολιστικό άξονα «παλιό – νέο». Αυτές οι σκέψεις είναι πολύ μακριά από την κοινωνία και τον κόσμο της εργασίας και της παραγωγής. Αν συνεχίσουμε έτσι, η πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες θα υπερβεί τις σκοπιμότητες κάθε κομματικής βούλησης.

Ούτε αριστερή παρένθεση ούτε παρένθεση της μεταπολίτευσης. Η μόνη θλιβερή παρένθεση είναι αυτή η επταετία και μόνο αν τη δούμε ως τέτοια θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά. Αυτό προϋποθέτει μια πολύ διαφορετική ματιά για το τι μας συνέβη και γιατί. Ο γενικευμένος καταδικαστικός λόγος και η απαξίωση της καλύτερης περιόδου της σύγχρονης ιστορίας μας συσκότισαν παρά διαφώτισαν, έκαναν τους ανθρώπους να έχουν αμφιβολίες για θεσμούς, αξίες, για τον στρατηγικό προσανατολισμό της χώρας και για ιστορικές αποφάσεις για τη συμμετοχή στην Ευρωζώνη, για όσα αγωνίστηκαν και έφτιαξαν στη ζωή τους για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Το δόγμα της «κακής μεταπολίτευσης» είναι ο αντεστραμμένος λαϊκισμός. Ασφαλώς οδηγηθήκαμε σε ένα μη βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης με τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα. Αυτή όμως δεν είναι μια πολύ διαφορετική εμπειρία από πολλές αναπτυγμένες χώρες που τα τελευταία χρόνια αντιμετώπισαν μη βιώσιμα μοντέλα ανάπτυξης εξαιτίας νέων κοινωνικών και οικονομικών δυνάμεων, όπως το άνοιγμα στον διεθνή ανταγωνισμό, την τεχνολογική πρόοδο, τη δημογραφική γήρανση. Οι υπόλοιπες χώρες αντιμετώπισαν την κρίση και τις αναγκαιότητες των δύσκολων προσαρμογών χωρίς κατάρρευση του κοινωνικού συμβολαίου, χωρίς εμφυλιοπολεμικές διαιρέσεις, χωρίς υποκατάσταση της πολιτικής από επαγγελματίες πολιτικούς και τηλεοπτικούς αγανακτισμένους. Εδώ, σαν μια άτυπη συμπαιγνία, από δεξιά και αριστερά, επιλέξαμε τον συλλογικό στρουθοκαμηλισμό. Τα ρίξαμε όλα στο κακό παρελθόν, ενώ τα τέρατα γεννήθηκαν μέσα στην κρίση. Αλλοι για να δικαιολογήσουν κάποια δήθεν ηθική ανωτερότητα από τη μη συμμετοχή στην κυβερνητική εμπειρία, άλλοι για να μεταθέσουν τη δική τους ευθύνη σε ιστορικούς πολιτικούς αντιπάλους.

Σήμερα, η πολιτική και ηθική απομυθοποίηση της κυβέρνησης του «αγανακτισμένου ριζοσπαστισμού» των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν πρέπει να οδηγήσει σε ενίσχυση και αναπαραγωγή των τεράτων της κρίσης που έχουν υπονομεύσει τη θέση της χώρας και τη δημοκρατία. Πρέπει να αποφύγουμε αυτήν την απειλή που θα παρατείνει τα πολιτικά και κοινωνικά αδιέξοδα, είτε προέρχεται από την Ακροδεξιά είτε από την αναχρονιστική Αριστερά. Μπορούμε να το πετύχουμε αν δουλέψουμε για μια νέα προοδευτική συνείδηση. Αν ξαναδούμε με ψυχραιμία το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των προοδευτικών δυνάμεων, των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς, των δυνάμεων των αλλαγών. Με αυτό το πνεύμα και αυτές τις σκέψεις θα δώσουμε τη μάχη για την ισχυροποίηση του ΠΑΣΟΚ και της Κεντροαριστεράς. Η ανασυγκρότηση των προοδευτικών δυνάμεων είναι η προϋπόθεση για να βάλουμε ένα τέλος στη θλιβερή παρένθεση αυτών των χρόνων.

* Ο κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είναι πρώην υπουργός.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή