Καιρό είχε η στήλη να φωτιστεί με τα χαμόγελα και τη σημασία μιας βράβευσης, όπως στην τελετή απονομής του Βραβείου Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά Europa Nostra Award 2015, για την αποκατάσταση του «Αντουάνικο» στη Χίο, όπου παρέστη και ευλόγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Τη σημαντική αυτή πολιτιστική βράβευση αγκάλιασε θερμά η κοινωνία της Χίου, όπως μας λέει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού στην ανακοίνωσή της, «καταδεικνύοντας την ανάγκη στήριξης των καινοτόμων πρωτοβουλιών για την προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας». Στην τελετή απονομής παρέστησαν και πλαισίωσαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Κωστής Μουσουρούλης, η αναπληρώτρια υπουργός Πολιτισμού κ. Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, ο αντιπρόεδρος της Europa Nostra κ. Κώστας Καρράς, η αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας, κ. Λυδία Καρρά, η γενική γραμματέας της Europa Nostra, κ. Sneska Quaedvlieg-Mihailovic, η κ. Α. Προκοπίου, ο Ελληνας πρόξενος στη Σμύρνη, κ. Θεόδωρος Τσακίρης, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Σμύρνης, κ. Ekrem Dermitas κ.ά.
Η αποκατάσταση του Αρχοντικού «Αντουάνικο» –κτίσματος αλλά και του περιβάλλοντος χώρου– πραγματοποιήθηκε με τρόπο υποδειγματικό και με βασικές παραμέτρους την ανάκτηση παραδοσιακών τεχνικών δόμησης και προ-βιομηχανικών αγροτικών συστημάτων, την εφαρμογή και ανάδειξη τοπικών τεχνικών, όπως και την ανανέωση της αρχικής σχέσης ανάμεσα στο δομημένο και το φυσικό περιβάλλον. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό –επισημαίνει η Ελληνική Εταιρεία– ότι το Αρχοντικό «Αντουάνικο» θα είναι ανοιχτό συγκεκριμένες ημέρες και ώρες, για επισκέπτες και σχολεία που θα μπορούν έτσι να έρθουν σε επαφή με την ιδιαίτερη πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, που τίμησε με την παρουσία του την εκδήλωση και έκανε τα αποκαλυπτήρια της τιμητικής πλακέτας, στον χαιρετισμό του τόνισε ότι η αναστήλωση του μνημείου αποτελεί «ένα έργο έξοχο, το οποίο συνδυάζει τον σεβασμό προς την αρχιτεκτονική παράδοση και την ιστορία του τόπου με την ευαισθησία στη διαχείριση του περιβάλλοντος με τη χρήση των νέων μεθόδων και τεχνικών της αρχιτεκτονικής και αναστηλωτικής επιστήμης». Ο κ. Κώστας Καρράς, αντιπρόεδρος της Europa Nostra χαρακτήρισε την αναστήλωση του «Αντουάνικο» «φωτεινό επίτευγμα, δείγμα δημιουργικής αντίστασης στις συνεχείς αλλοιώσεις της πολιτισμικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος. Ο Κάμπος της Χίου αποτελεί ένα μοναδικό σύνολο αξιόλογων κτιρίων και παραδοσιακών περιβολιών που παρά τις αλλεπάλληλες καταστροφές, όπως της σφαγής του 1822 και του σεισμού του 1881, αλλά και της αμέλειας ημών των ιδίων των Χιωτών, στέκει μάρτυρας της ύπαρξης ενός σημαντικού πολιτισμού, πανελλήνιας, πανευρωπαϊκής αλλά ίσως και παγκόσμιας αξίας». Για να υπογραμμίσει πως «Η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Europa Nostra σήμερα βραβεύουν τοπικά ένα επίτευγμα της αναστηλωτικής τέχνης που ήδη ανεγνώρισαν σε μια συγκινητική τελετή στο Οσλο τον Ιούνιο. Αναγνώρισαν, δηλαδή, την αναστήλωση του “Αντουάνικο” ως ένα από τα 15 πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα αναστήλωσης σ’ ολόκληρη την Ευρώπη για το 2015, όχι μόνο από τις 28 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και από τις 47 του Συμβουλίου της Ευρώπης. Αναδεικνύουν το έργο αυτό ως παράδειγμα και μας καλούν όλους, όσοι έχουμε την ευκαιρία και τη δυνατότητα, να το μιμηθούμε».
Αρχοντικό «Αντουάνικο», Χίος
Η περιοχή νότια της πόλης της Χίου είναι γνωστή ως Κάμπος. Είναι εντελώς επίπεδη και καλύπτεται από ένα πυκνό δίκτυο μικρών οδών. Οι οπωρώνες περιβάλλονται από λιθόκτιστους υψηλούς φράχτες, που προστατεύουν τα δένδρα από τον άνεμο και τη σκόνη. Το τοπίο του Κάμπου είναι ξεχωριστό και δεν μοιάζει με αυτό των άλλων νησιών του Αιγαίου. Το «Αντουάνικο» είναι ένα από τα κτήματα της περιοχής. Η κυρίως οικία κτίστηκε το 1893, παλαιότερες όμως δομές, όπως το σύστημα άρδευσης και η φυτεία εσπεριδοειδών, επιβιώνουν μέσα στο κτήμα. Οι εργασίες στο «Αντουάνικο» περιελάμβαναν δομικές επισκευές, αποκατάσταση της κυρίως οικίας και μετατροπή βοηθητικών κτιρίων σε χώρους διαμονής, για χρήση στις διακοπές, όπως επίσης και εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης του συστήματος άρδευσης. Η σχέση μεταξύ του δομημένου και του φυσικού περιβάλλοντος αποκαταστάθηκε σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, ως μια εξοχική οικία με αγροτικές εγκαταστάσεις να την περιβάλλουν, και με όλους τους ενδιάμεσους χώρους να έχουν αποκατασταθεί. Οι κριτές θεώρησαν το έργο πρότυπο για ανάλογα έργα, τα οποία είναι απαραίτητα εάν πρόκειται να διατηρηθεί η αυθεντικότητα της πολύτιμης αυτής ιστορικής περιοχής.