Το υψωμένο μεσαίο δάχτυλο

2' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Προ ημερών η γνωστή Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ ανήρτησε στο Twitter φωτογραφία γυναίκας που δείχνει το μεσαίο δάχτυλο του χεριού της, με τη λεζάντα: «Αυτό για τους ηλίθιους που εξακολουθούν και σήμερα να βρωμίζουν την Αμφίπολη», καταφερόμενη μάλλον εναντίον όσων επικρίνουν την Κατερίνα Περιστέρη για τις αποκαλύψεις της.

Κατακλυσμό αντιδράσεων είχε προκαλέσει το εξώφυλλο του περιοδικού Focus (Φεβρουάριος 2010) με το άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου να υψώνει το μεσαίο της δάχτυλο. Σε θρίλερ είχε εξελιχθεί πέρυσι η υπόθεση της παραποίησης ή μη, του βίντεο που εμφάνιζε τον Γιάνη Βαρουφάκη να υψώνει το μεσαίο του δάχτυλο σε διάλεξή του, το 2013, στο Ζάγκρεμπ. Σε σκίτσο του Guardian είχε αντικατασταθεί ο Παρθενώνας με το προτεταμένο δάχτυλο του Βαρουφάκη. Σε σκίτσο της ολλανδικής εφημερίδας De Volksrant απεικονιζόταν ένας Ελληνας μεσήλικας με σαγιονάρα και μαγιό να δείχνει το μεσαίο του δάχτυλο στους δανειστές, αλλά με το άλλο χέρι να ζητεί ελεημοσύνη…

Και για να φύγουμε από την Ελλάδα, μια τεράστια μοβ γροθιά με υψωμένο το μεσαίο δάχτυλο είχε εγκαταστήσει στην Πράγα, στον ποταμό Βλτάβα, σε σχεδία ορατή από την έδρα της κυβέρνησης, ο γλύπτης Ντέιβιντ Τσέρνι. Ηταν Σεπτέμβριος του 2013, πριν από τις εκλογές και την πιθανότητα για πρώτη φορά μετά τη «βελούδινη επανάσταση» να εισέλθει στην κυβέρνηση το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Δεν έχουν τέλος τα παραδείγματα της καταφυγής στην προσβλητική, άσεμνη χειρονομία. Ανάλογη, σε εκρήξεις οργής, η ελληνική ανοιχτή παλάμη. Οταν τα δίκια του ενός φαντάζουν στον άλλο παράλογα και άδικα, όταν το χάσμα βαθαίνει ανάμεσα σε κείνους που σχεδιάζουν και σε εκείνους που υφίστανται τις αλλαγές, όταν επανεμφανίζεται αλώβητο ό,τι δείχνει να μας έχει φέρει στο χείλος της αβύσσου. Αλλά και μπροστά σε κάτι ενοχλητικό, ανήκουστο, άτοπο. Και αποφορτιζόμαστε προσβάλλοντας. Εγραφε ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια: «Είναι εύκολο να οργίζεται κανείς. Αυτό όλοι το μπορούν. Εκείνο που δεν είναι εύκολο και δεν το μπορούν όλοι, είναι να οργίζονται με το σωστό πρόσωπο, στο σωστό μέτρο, με τον σωστό τρόπο, τη σωστή στιγμή και για τη σωστή αιτία».

Βέβαια, το υψωμένο δάχτυλο δεν αποτελεί μόνο εκδήλωση οργής, αλλά και βαθιάς ασέβειας και περιφρόνησης προς ένα πρόσωπο, μια ομάδα· είναι μια απόπειρα ταπείνωσης, «πομπής» τους. Το πρόβλημα είναι ότι οι συμπεριφορές αυτές, που δεν είναι πάντα απλώς γραφικές, από φιλοπαίγμονες εχθρούς της κοσμιότητας (οι άγιοι στερούνται ενδιαφέροντος) συνήθως διογκώνουν σαν χιονοστιβάδα την αμφισβήτηση ή το μένος ακόμη και κατά ενός ολόκληρου λαού.

Από την άλλη, είναι τόσο ισχυρό το σοκ της βλαστήμιας, που δεν οδηγεί σε καμία ουσία. Αναγορεύει σε κυρίαρχο ζήτημα τον επιθετικό εμπτυσμό και τη λοιδορία του «αντιπάλου» και όχι την περιγραφή και καταδίκη του πραγματικού κακού. Δεν πολεμά την αδικία, την άμυνα των λαών απέναντι στις ευθείες παρεμβάσεις, αλλά μετατρέπει τον θύτη σε αστέρα, μυθοποιεί αυτή καθαυτή την επίθεση, φυλακίζει την όποια διαμαρτυρία στην προσβλητική χειρονομία. Και το πιο επικίνδυνο, ως συρμός μετατρέπει τα άμεσα δηλητήρια της βρισιάς σε διανοητικές ανταλλακτικές αξίες και τους παραγωγούς τους σε νέους αποστόλους, ελκυστικούς αντιπροφήτες, τελάληδες της «άβολης αλήθειας».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή