Είμαστε αδιόρθωτοι. Παρά τα ξεσπάσματα αυτοκριτικής, την πορεία στο χείλος του γκρεμού, καθόλου δεν θεραπευτήκαμε από την αλαζονεία του «καπάτσου», που μεσουρανεί υπεράνω γηγενών κι αλλοδαπών «θεόκουτων». Σχόλιο, στο Διαδίκτυο, μέλους πληρώματος κρουαζιερόπλοιου που έκανε στάση σε δημοφιλές ελληνικό νησί: «Καθίσαμε με συνάδελφο να φάμε σε ένα εστιατόριο, πήραμε δύο μουσακάδες και δύο σαλάτες και πληρώσαμε 280 ευρώ, δηλαδή 70 το πιάτο! Ντροπή!». Σε άλλο τουριστικό θέρετρο, ζήτησαν και έλαβαν από Γερμανό τουρίστα 20 ευρώ για ένα ποτήρι βαρελίσιας μπίρας.
Είμαστε αδιόρθωτοι. Τα ελλείμματα, οι περικοπές μισθών και συντάξεων δεν βελτίωσαν τη φορολογική μας συνείδηση, αντίθετα προσέφεραν τα άλλοθι για βαθύτερο ενταφιασμό των ψηγμάτων της ορθοφροσύνης κάτω από την έξη της φοροκλοπής. Στις 200.000 υπολογίζονται οι παράνομες κλίνες, με κίνδυνο να αυξηθούν σε 400.000, όσες περίπου και οι νόμιμες (420.000), αν δεν υπάρξει κανονιστικό πλαίσιο, προειδοποιούν οι φορείς του κλάδου. Σύμφωνα με τη Συνομοσπονδία Επιχειρηματιών Ενοικιαζόμενων Δωματίων, ο αφορολόγητος τζίρος από τις 200.000 κλίνες ξεπερνάει τα 2,2 δισ. αγγίζοντας τα 2,6 δισ. ευρώ (ποσό ίσο με τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ). Με την απελευθέρωση του καθεστώτος των μισθώσεων από 1ης Νοεμβρίου, θα χαθεί ο λογαριασμός, λένε οι φορείς, και θα υπάρξουν καταλύματα που θα μισθώνονται προς 400 ή 600 («μαύρα») ευρώ την ημέρα.
Με τη μεγέθυνση του κλάδου (26 εκατ. διεθνείς αφίξεις και 14 δισ. ευρώ εισπράξεις φέτος) διογκώνονται και οι σκοτεινές πλευρές του, σε μια «αδόμητη αγορά», με μεγάλη φορολογία για τους νόμιμους (έως 40%, υποστηρίζουν οι εμπλεκόμενοι) και άφθονο «μαύρο» χρήμα για τους φοροφυγάδες.
Η παραοικονομία αποτελεί βασική πηγή ενίσχυσης του εισοδήματος των νοικοκυριών – το προδίδουν και οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί, όπου τα δηλωθέντα εισοδήματα εμφανίζονται μικρότερα από τη δηλωθείσα κατανάλωση. Ομως με την παραοικονομία τίποτα υγιές δεν χτίζεται, ενώ δημιουργείται ένας πλασματικός κύκλος εκπτώχευσης, η οποία μετακυλίεται στους αποκλεισμένους από την παραοικονομία πολίτες. Στον τουρισμό, τον τομέα όπου δηλώνουμε ότι υπερέχουμε, τη βαριά βιομηχανία μας, ένα κομμάτι παραμένει αρπακτικό και τσαπατσούλικο. Αισχροκέρδεια και «μαύροι» λογαριασμοί αποκαλύπτουν, ακόμη και σήμερα, ύστερα από τόσα επεισόδια αναδίπλωσης, όλη την ανοργανωσιά, τον αντιεπαγγελματισμό και την ασυνειδησία, βόμβες στην αναστηλωμένη βάση των «άφθαρτων» ελληνικών μύθων. Με αποτέλεσμα το «άλογο κούρσας» να μεταμορφώνεται υπό συνθήκες σε ερπετό που κατατρώει τα σωθικά του μέλλοντός μας.
Κι όμως, η Ελλάδα στον τουρισμό είναι πανέτοιμη. Μένει η επάρκεια των υπηρεσιών, η έξυπνη επιχειρηματική λογική, το μέτρο στις οικονομικές απαιτήσεις. Το τελευταίο φάνηκε πως σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη δεν υπάρχει. Κυριαρχεί η ίδια ελληνική «σοφία», ότι όσο άτσαλα κι αν ρευστοποιούμε τα ατού και τη φήμη της Ελλάδας, αυτή θα είναι προτιμητέα εσαεί. Λάθος.