Ενώ εγώ ο ίδιος δεν έχω ποτέ υποβάλει μήνυση, έχω υποστεί βομβαρδισμό διώξεων σχετικών με τη συμμετοχή μου σε διοικητικά όργανα, ιδιαίτερα όταν αυτά είχαν κάποια σχέση με το Δημόσιο. Ετσι, με την πείρα του πελάτη πιστεύω ότι νομιμοποιούμαι να σχολιάσω τη λειτουργία της ποινικής δικαιοσύνης στον τόπο μας.
Επειδή το θέμα είναι μεγάλο θα περιοριστώ σε μία μόνο πτυχή του – τη χρησιμοποίηση της ποινικής δικαιοσύνης για την εξόντωση αντιπάλων, πτυχή που όμως αναδεικνύει πολλές από τις παθογένειες του τρόπου που λειτουργεί η ποινική δικαιοσύνη στην Ελλάδα. Η υποκατάσταση της δολοφονίας από «αποκαλύψεις» σαν μέσο εξουδετέρωσης πολιτικών, ή άλλου είδους εμποδίων, έχει στη χώρα μας γίνει επιστήμη, ιδίως μετά την ψήφιση του νόμου περί απιστίας – ενδόξου πατρότητος. Η μέθοδος είναι παλιά, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει τελειοποιηθεί και δουλεύει κάπως έτσι:
Κατασκευάζεται κατηγορία εναντίον του στόχου. Εχει σημασία η κατηγορία να είναι ευλογοφανής, νομικά καλοδουλεμένη και πιασάρικη για την κοινή γνώμη. Αν χρειαστεί στρατολογούνται μάρτυρες.
Η κατηγορία εκτοξεύεται κατά του στόχου, συνήθως με δόσεις – διαδοχικές αποκαλύψεις ώστε το ενδιαφέρον να κλιμακωθεί. Γίνεται ανώνυμα ή από άτομα πίσω από τα οποία κρύβονται οι πραγματικοί υποκινητές.
Απαραίτητη είναι η συνεργασία εφημερίδων και ΜΜΕ, εύκολη και σχετικά φτηνή. Επειδή ο συκοφαντημένος στόχος είναι επώνυμος, η Δικαιοσύνη κινείται αυτεπάγγελτα, ιδίως εάν ο στόχος κατέχει δημόσια θέση.
Ακολουθεί προανάκριση από σχετικά χαμηλόβαθμο δικαστικό. Αυτός ή αυτή, λόγω του θορύβου που έχει γίνει, παραπέμπει την υπόθεση διαπιστώνοντας ότι «υπάρχουν ενδείξεις ενοχής». Θέλει να απαλλαγεί από την ευθύνη, ή να μην εναντιωθεί στην «εικαζόμενη» πρόθεση εκείνων που κατευθύνουν την κατηγορία, ή φοβάται, ή απλώς βαριέται να μελετήσει τον φάκελο. Αυτή είναι η κρισιμότερη φάση της διαδικασίας.
Οι υποκινητές, που συχνά έχουν τον τρόπο να γνωρίζουν την απόφαση πριν από τον άμεσα ενδιαφερόμενο, φροντίζουν να της δοθεί μεγάλη δημοσιότητα και για τον πολύ κόσμο παγιώνεται η πεποίθηση πως ο στόχος είναι ένοχος. Το τεκμήριο της αθωότητας έχει πάει περίπατο.
Ο στόχος έχει τώρα μπλέξει στα γρανάζια με βέβαιη προοπτική ότι θα συνεχίσει να ταλαιπωρείται και διώκεται επί χρόνια. Εχετε ίσως ακούσει τη φράση «κόλλησέ του μια ομηρία να τον κάνεις να τρέχει». Τίθεται στον στόχο το δίλημμα εάν θα έπρεπε να παραμείνει στη θέση του μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση. Στη φάση αυτή, όταν πρόκειται για δημόσια θέση, οι πολιτικοί του προϊστάμενοι έχουν συνήθως γίνει άφαντοι.
Εάν αφήσει τη θέση του, οι αντίπαλοί του έχουν πετύχει τον σκοπό τους. Σε κάθε περίπτωση, και αν δεν το κάνει, είναι τραυματίας και λεία σε κάθε είδους επιθέσεις και πιέσεις και από πλευρές που δεν είχαν σχέση με την αρχική δίωξη.
Στη διοίκηση, εάν προσπαθήσει κάποιος να κάνει σωστά τη δουλειά του μοιραία θα δυσαρεστήσει κάποιους, θα συγκρουσθεί με συμφέροντα και θα κάνει εχθρούς που θα τον παραμονεύουν. Η ποινική δικαιοσύνη, ο τρόπος που ασκείται, συχνά γίνεται όπλο στα χέρια αυτών των εχθρών και άθελά της –στις περισσότερες περιπτώσεις– συνένοχος σε άδικες πράξεις και ενέργειες που υποβιβάζουν το επίπεδο της δημόσιας ζωής και ζημιώνουν την οικονομία.
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα ομιλίας του Παναγή Βουρλούμη σε εκδήλωση της Κίνησης Πολιτών στις 26/05/2015.