Μια νέα πολιτική μόδα στην Ευρώπη

Μια νέα πολιτική μόδα στην Ευρώπη

2' 22" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

​Με αφορμή την επίσκεψη του Γάλλου προέδρου στην Ελλάδα, η Monde διερεύνησε τις σχέσεις Ολάντ-Τσίπρα, οι οποίες ξεκίνησαν δύσκολα (ο Ολάντ είχε αποφύγει να δει τον Αλέξη Τσίπρα όταν ο τελευταίος επισκέφτηκε το 2012 το Παρίσι, για να συναντήσει τη γαλλική αριστερά) αλλά εξελίχθηκαν καλά (ο κ. Τσίπρας άρχισε την περιοδεία του στην Ευρώπη από το Ελιζέ). Ο Ολάντ διαφώνησε με το δημοψήφισμα αλλά στήριξε τον Τσίπρα στο Ευρωκοινοβούλιο, έστειλε Γάλλους εμπειρογνώμονες για τη βελτίωση των ελληνικών προτάσεων προς τους πιστωτές, κι ήταν αυτός που τον έπεισε, κατά την κρίσιμη ολονυχτία στις Βρυξέλλες, να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις. «Ξέρετε πολλούς ηγέτες οι οποίοι εκλέγονται με το πρόγραμμα Μελανσόν (κίνηση Μελανσόν, Βαρουφάκη, Φασίνα, Κωνσταντοπούλου, Λαφοντέν ή plan B για την Ευρώπη) και παραμένουν, όπως ο Ελληνας πρωθυπουργός, στην εξουσία;» διερωτάται η Monde. «Ο Τσίπρας είναι ένας πραγματικός Μακιαβέλι και αυτό αρέσει στον Ολάντ», καταλήγει.

Ο παρεξηγημένος, δημοκρατικών καταβολών Μακιαβέλι (δεν υπήρξε ποτέ φιλομοναρχικός) εμφανίζεται τα τελευταία χρόνια ως ο περισσότερο δημοφιλής δυτικός στοχαστής και οι προτροπές του, συγκεκριμένα το κεφάλαιο 18 του «Ηγεμόνα» του, περί αθέτησης πολιτικών υποσχέσεων και χειραγώγησης των πολιτών, προβάλλει εμμονικά ως υπόδειγμα (θετικό ή αρνητικό) άσκησης εξουσίας. Ο Μακιαβέλι, που μάλλον καταγράφει την εποχή του (και τη δική μας) παρά σκιαγραφεί ένα πολιτικό ιδεώδες, πρέσβευε ότι ο επιτυχημένος ηγεμόνας καθοδηγείται όχι από το θρησκευτικό δόγμα ή τα ηθικά παραγγέλματα, αλλά από την αυστηρά ωφελιμιστική επιλογή των μέσων που είναι κατάλληλα για τους σκοπούς του. Ο ηγεμόνας θα πρέπει να προκαλεί και αγάπη και φόβο. Να πείθει ότι είναι ζήτημα ζωής και θανάτου η διατήρηση της εξουσίας του… Ο Μακιαβέλι φωτίζει τη σταθερή προσκόλλησή μας σε ναυαγισμένες αξίες.

Είναι ο Τσίπρας Μακιαβέλι; Σίγουρα έχει ήδη επιδείξει μεγάλη ικανότητα προσαρμογής. Αλλά μαζί και απειρία, και κακοσερβιρισμένη «απείθεια» για την ικανοποίηση του ακροατηρίου (π.χ., ότι δεν πιστεύει στο πρόγραμμα, αλλά δεν έχει άλλη εναλλακτική λύση). Στην πολιτική τα πάντα μετατρέπονται στο αντίθετό τους με τρόπο μαγικό (με κομματικές εξυπηρετήσεις σερβιρισμένες στο πιάτο του κοινού καλού, με «γενναία» ή κεκαλυμμένα ψεύδη, με αποσιωπήσεις, μισές αλήθειες). Ο χρόνος θα δείξει εάν θα αλλάξει προς όφελός του τους κανόνες πολιτικής συμπεριφοράς (όπως θα έπραττε ο «Ηγεμών») και θα χειραγωγήσει τις εξελίξεις.

Ομως γιατί αρέσει ο Τσίπρας-Μακιαβέλι στον Ολάντ; Χρειάζεται η Ευρώπη έναν Μακιαβέλι ή μάλλον πολλούς ηγεμόνες, μια «οικογένεια» με πολλά μέλη διαφορετικής επιρροής και ισχύος; Που θα καταφέρουν στο κλονιζόμενο ευρωπαϊκό οικοδόμημα με τους δεδηλωμένους ή μασκαρεμένους ετερόκλητους στόχους να επιβάλουν τη δική τους σταθερότητα; Ο Μακιαβέλι στόχευε στη διάρκεια. (Η ίδια η ζωή δεν είναι ο σεβασμός της διάρκειας, το αίσθημα της παντοτινής άφθαρτης ύπαρξης;) Ομως με κάθε μέσον, θεμιτό και αθέμιτο. Θεωρούσε ότι μπορείς να αθετείς τις υποσχέσεις σου, όμως επιβάλλεται να διατηρείς την αξιοπιστία σου, να πείθεις ότι δεν τις έχεις στην πραγματικότητα αθετήσει. Δηλαδή να είσαι και κατεργάρης και δαιμόνιος και αδείλιαστος, και αλεπού και τσακάλι και λέων. Αυτό επιθυμούν; Και το μπορούν;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή