Η κυβέρνηση και η χώρα θα βρεθούν σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι μέχρι τον επόμενο Φεβρουάριο. Από μία άποψη, οι συνθήκες θυμίζουν έντονα το φθινόπωρο του 2014 και τα διλήμματα της κυβέρνησης Σαμαρά.
Γιατί τον Φεβρουάριο; Πρώτα απ’ όλα γιατί είναι εξαιρετικά πιθανό το κράτος να ξεμείνει πάλι από ρευστότητα. Δεύτερον, γιατί τότε θα φανεί κατά πόσον είναι ρεαλιστικό να περιμένει κάποιος ότι θα κλείσει η αξιολόγηση και θα αρχίσει η διαπραγμάτευση για το χρέος.
Ο γνωστός απρόβλεπτος παράγων, που λέγεται ΔΝΤ, περιπλέκει τα πράγματα. Στο Μαξίμου συζητούν ό,τι συζητούσε και ο κ. Σαμαράς πριν από περίπου ένα χρόνο: «Πού το πάει το ΔΝΤ;». Ευρωπαίοι και άλλοι
αξιωματούχοι που γνωρίζουν σε βάθος το ζήτημα έχουν καταλήξει σε ένα τελικό συμπέρασμα. Το ΔΝΤ θα ανεβάσει τους τόνους ως προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και το χρέος. Θα υποστηρίξει, δηλαδή, ότι η ανακεφαλαιοποίηση δεν είναι επαρκής και ότι χρειάζονται αλλαγές στον τρόπο διοίκησης των τραπεζών. Ταυτόχρονα θα ισχυρισθεί ότι η ευρωπαϊκή πρόταση για το χρέος είναι αδύναμη και δεν λύνει το πρόβλημα.
Με αυτή τη φόρμουλα θα μπορέσει να εγκαταλείψει την Ελλάδα, χωρίς όμως να θέσει σε κίνδυνο τη συνέχιση της χρηματοδότησής της από τους Ευρωπαίους. Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ θα ήθελε να απαγκιστρωθεί από τη χώρα μας, αλλά χωρίς να ρισκάρει την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους προς αυτό, πράγμα που θα καθίστατο πολύ πιθανό αν διεκόπτετο και η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Εδώ όμως αρχίζουν τα δύσκολα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που γνωρίζουν σε βάθος τον ελληνικό φάκελο είναι κατηγορηματικοί, αν όχι απόλυτοι: οι Γερμανοί και οι Φινλανδοί, μεταξύ άλλων, αποκλείεται να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση της χώρας χωρίς συμμετοχή του ΔΝΤ. Μπροστά σε αυτόν τον γόρδιο δεσμό βρέθηκαν οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Τι θα κάνει, συνεπώς, ο κ. Τσίπρας; Προς το παρόν δείχνει να θέλει να κλείσει όσο περισσότερα θέματα γίνεται, πιστεύοντας ότι μπορεί να περάσει το ασφαλιστικό, το φορολογικό (με το μεγάλο «αγκάθι» των αγροτών) και να κλείσει την αξιολόγηση. Αρχισε όμως ήδη να πέφτει σε σκοπέλους, πολιτικούς και τεχνοκρατικούς. Οι αναταράξεις έχουν γίνει αισθητές στη Βουλή και στο κόμμα. Τεχνοκρατικά, η κυβέρνηση δεν μπορεί να «σηκώσει» την προετοιμασία και την ψήφιση όσων απαιτεί το κλείσιμο της αξιολόγησης. Εκεί που κάποιοι μιλούσαν για ψήφιση του ασφαλιστικού μέχρι τα Χριστούγεννα, όλα πάνε από Γενάρη και βλέπουμε.
Ο κίνδυνος είναι ορατός. Ο κ. Τσίπρας μπορεί να χάσει το όποιο κουράγιο διαθέτει και να αποφασίσει ότι το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να μην κάνει τίποτα. Να μη φέρει, δηλαδή, ασφαλιστικό προς ψήφιση, ούτε και φορολογικό, και να αφήσει τη χώρα χωρίς πρόγραμμα μετά τον Μάρτιο. Διατρέχει, βεβαίως, το ρίσκο να μείνει από ρευστό, αλλά κάποιοι θα τον διαβεβαιώσουν ότι θα βρεθούν χρήματα «ξύνοντας το βαρέλι». Πρόκειται για ένα εφιαλτικό σενάριο που θα ξαναβυθίσει τη χώρα στο τέλμα, θα τη ρίξει πάλι σε κώμα. Εκείνοι που καθημερινά φωνάζουν στο Βερολίνο και στην Ουάσιγκτον ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί, σας το έχουμε πει, είναι τελειωμένη» θα δικαιωθούν. Ο κ. Τσίπρας θα ενισχυθεί –για πολύ λίγο– πολιτικά, αλλά μετά θα γίνει αντιληπτό ότι η χώρα ξαναέπεσε σε τοίχο. Και όταν συμβαίνει αυτό, έχουμε συνήθως πολιτικές εξελίξεις σε αυτόν τον τόπο. Η συνέχεια επί της οθόνης, τον Φεβρουάριο…