ΚΑΡΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΑ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟ: (Κριτικό σημείωμα του Ανδρέα Καραντώνη για την επανέκδοση των ποιημάτων του Νίκου Εγγονόπουλου «Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν» – «Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής», από τον «Ικαρο».) «Το αιματόχρωμο εξώφυλλο της έξοχα τυπωμένης αυτής συλλογής· οι πορφυρές ανταύγειες των πέντε, εκτός κειμένου πινάκων που την παραστέκουν, μα προ παντός τα ίδια τα ποιήματα με τον πληροφοριακό απόλογο που τα συνοδεύει, μας ανακαλούν στους θυελλώδεις καιρούς του ελληνικού ποιητικού και ζωγραφικού υπερρεαλισμού. Ενας από τους πρωταγωνιστάς και τους πρώτους αυθεντικούς διδασκάλους της “μοντέρνας τέχνης” στην Ελλάδα, ο Νίκος Εγγονόπουλος. Το κόκκινο πανί του ταύρου, για την εποχή εκείνη – στα 1938. Δέχτηκε τις περισσότερες και τις πιο ορμητικές επιθέσεις και λοιδορίες για τους στίχους του. Τον είπανε τρελλό, παράλογο, τερατολόγο, φαρσέρ, κωμωδό. Τον “ανεβάσανε" σαν περίπτωση και στην επιθεώρηση. Μα ο Εγγονόπουλος άντεξε, γιατί ήταν ποιητής. Τώρα, όλ’ αυτά πέρασαν, και μένει η ποίησή του, που ολοένα και πιο πολύ αναγνωρίζεται και αγαπιέται από τους νεώτερους. […] Ο Εγγονόπουλος, σαν υπερρεαλιστής που θέλησε και ένιωσε πως είναι, παρουσιάστηκε μαζί ποιητής ντυμένος με φαντασμαγορική στολή μάγου που οι πιο πολλοί την εξέλαβαν για στολή τσαρλατάνου, φτιαγμένη από τον ίδιο με τα πιο παράξενα υλικά και σχέδια. Είδανε τη στολή και δεν μυρίστηκαν την ποιητική μαγεία. Οταν οι λογής “παραλογισμοί” (ας δεχτούμε αυτόν τον ανόητον όρο, μόνο και μόνο για να συνεννοηθούμε) γίναν καθεστώς και ξεπέρασαν, ακόμα και για τους πολλούς το στάδιο των θορυβωδών εκπλήξεων, η στολή του Εγγονόπουλου πήρε τ’ αληθινά της χρώματα και η ποίησή του που ήταν πριν αθέατη, ανάβλυσε πλούσια. Τώρα μένει μόνο η ποίηση και η ειδική της μαγεία, η ολότελα προσωπική. Η βαθειά συγκίνηση, το αποσκεπασμένο πάθος, η αίσθηση της ομορφιάς […]. Η “ελληνική αίσθηση” είναι μόνιμη στον Εγγονόπουλο. Ακουμπά στην αρχαία και στη βυζαντινή παράδοση, στη φύση μας, στη λαϊκή τέχνη και συμπλέκεται επινοητικότατα με την προσωπική μυθολογία του ποιητή […].»
49 χρόνια πρίν στην «Κ» 25.XΙI.1966
1' 32" χρόνος ανάγνωσης
