Ο Πόουλ Τόμσεν έχει να τοποθετηθεί για την Ελλάδα από το καλοκαίρι, αλλά πολλοί νομίζουν ότι μπορούν να διαβάσουν το μυαλό του. Θεωρούν ότι εκείνος θα καθορίσει –με την εισήγησή του ως διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος – εάν το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, και εικάζουν ότι η σύστασή του θα είναι αρνητική.
Ισως να πρόκειται για ευσεβείς πόθους, καθώς η κυβέρνηση έχει επαναφέρει τη ρητορική της εναντίον του διεθνούς οργανισμού. Δεν είναι η πρώτη φορά που ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να διώξει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Οταν το διεκδικούσε η κυβέρνηση Σαμαρά, η απάντηση όσων γνώριζαν τις διεργασίες στο Ταμείο ήταν ξεκάθαρη: κάθε χώρα μπορεί να ζητήσει τόσο τη βοήθεια, όσο και την αποχώρηση του διεθνούς οργανισμού. Αν οι ελληνικές αρχές θέλουν όντως το ΔΝΤ να αποχωρήσει, δεν έχουν παρά να το ζητήσουν. Η κυβέρνηση Σαμαρά έστειλε τον τότε υπουργό Οικονομικών στην Ουάσιγκτον να συζητήσει το θέμα με την κυρία Λαγκάρντ, αλλά τελικά δεν το ζήτησε. Σήμερα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας το αναφέρει στις συνεντεύξεις, αλλά δεν ακούγεται τίποτε για το θέμα στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς, που συνεχίζονται κανονικά.
Και πώς να το ζητήσει, άλλωστε; Δεν έχουν περάσει παρά λίγοι μήνες που η κυβέρνηση έστειλε επιστολή στο ΔΝΤ, στην οποία αιτούνταν τη συμμετοχή του Ταμείου στο νέο ελληνικό πρόγραμμα. Hταν το περασμένο καλοκαίρι, όταν μετά την οξεία ελληνική κρίση και κατά τις διαπραγματεύσεις για το νέο ελληνικό πρόγραμμα, οι Ευρωπαίοι ζήτησαν ως όρο τη συμμετοχή του ΔΝΤ – κι εκείνο, ακριβώς για να μην υπάρχουν τέτοιου είδους αμφιβολίες, ζήτησε ένα επίσημο αίτημα από τις ελληνικές αρχές. Τότε είχε ξενίσει αυτή η προϋπόθεση, κάποιοι είχαν μάλιστα αναρωτηθεί εάν η κυρία Λαγκάρντ έκανε «καψόνια» στην ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο ήθελε απλώς να διασφαλίσει τη θέση της έναντι του εκτελεστικού της συμβουλίου, ώστε να μπορεί να πει: Η χώρα ζήτησε τη συμμετοχή του ΔΝΤ, άρα είναι υποχρέωσή μας να αρχίσουμε τις διαπραγματεύσεις μαζί της.
Αυτό ήταν κρίσιμο, καθώς το ελληνικό πρόγραμμα είναι από τα πλέον αμφιλεγόμενα εντός του συμβουλίου: Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες είχαν εκφράσει από την πρώτη στιγμή επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και διαμαρτύρονται για δύο μέτρα και δύο σταθμά στην τήρηση των κανόνων του Ταμείου λόγω της επιμονής των ευρωπαϊκών χωρών στην παροχή βοήθειας στην Ελλάδα χωρίς την αναδιάρθρωσή του. Σήμερα, ανησυχούν για τη μεγάλη έκθεση του Ταμείου στην Ελλάδα, αλλά και για την προφανή αποτυχία διαδοχικών προγραμμάτων να σταθεροποιήσουν την ελληνική οικονομία. Eίναι σαφές ότι η απόφαση για το εάν το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο νέο ελληνικό πρόγραμμα εξαρτάται από το εάν θα πεισθούν και οι αναπτυσσόμενες χώρες.
Σίγουρα, ο κ. Τόμσεν είναι ο άνθρωπος που έχει διαχειρισθεί περισσότερο από κάθε άλλο στέλεχος του Ταμείου το ελληνικό πρόγραμμα, σε σημείο που αρκετοί να τον ταυτίζουν με αυτό. Μέσω αυτής της εμπειρίας σίγουρα έχει διαμορφώσει άποψη για τις δυσλειτουργίες της ελληνικής οικονομίας και τη βούληση του πολιτικού προσωπικού της χώρας να εφαρμόσει το πρόγραμμα. Δεν είναι μυστικό, άλλωστε, ότι το ΔΝΤ εμμένει στην ιδιοκτησία του προγράμματος – θεωρώντας ότι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις υστερούν σε αυτό τον τομέα. Ακόμη και αν ο κ. Τόμσεν πράγματι δεν θέλει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, οποιαδήποτε εκτίμηση πως ένας άνθρωπος είναι ικανός να το επιτύχει αγνοεί τον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις εντός του ΔΝΤ, αλλά και τη βούληση Ευρωπαίων και Αμερικανών για τη συμμετοχή του Ταμείου σε αυτό. Εξάλλου, το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα έχει ως προϋπόθεση τη συμμετοχή του Ταμείου. Αυτό στο οποίο θα επιμένει το ΔΝΤ είναι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, στην οποία επίσης έχουν δεσμευθεί οι Ευρωπαίοι, ώστε να περάσει ένα ακόμη πρόγραμμα για την Ελλάδα από ένα ιδιαίτερα επιφυλακτικό εκτελεστικό συμβούλιο.