Η συζήτηση για το ασφαλιστικό προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία στο πολιτικό σύστημα. Είναι μια ευκαιρία να ακουστούν οι απόψεις για το κρίσιμο αυτό θέμα, ανοικτά, χωρίς προκαταλήψεις και παρωπίδες. Είναι μια ευκαιρία να πραγματοποιηθεί κάτι σπάνιο, ο ειλικρινής πολιτικός λόγος.
Είναι φανερό ότι η αναμόρφωση του ασφαλιστικού δεν είναι μια απλή διευθέτηση των συντάξεων και των παροχών. Αντανακλά την πορεία της οικονομίας, επηρεάζει και επηρεάζεται από την πραγματική οικονομία. Είναι ο τόπος στον οποίο συναντάμε όλα τα στοιχεία που αφορούν την εξέλιξή της. Από τη μελλοντική πορεία της οικονομίας εξαρτώνται πλέον οι παροχές και οι συντάξεις. Σε έναν κόσμο που δεν επιτρέπει (τουλάχιστον στην Ελλάδα) την κάλυψη των υποχρεώσεων με δανεικά, η αύξηση του ΑΕΠ είναι ο μοναδικός τρόπος για την αντιμετώπιση των αναγκών. Η αλήθεια αυτή έγινε κτήμα όλων των πλευρών…
Αυτό που δεν είναι δεδομένο είναι η πολιτική αντιμετώπιση του κρίσιμου αυτού θέματος. Οχι από την κυβέρνηση, αλλά από την αντιπολίτευση. Οι κυβερνήσεις πάντα, όταν αναγκάζονται να ασχοληθούν με το ζήτημα αυτό, προσπαθούν να κινηθούν στην όχθη του ρεαλισμού. Είναι υποχρεωμένες να κλείσουν ανοικτά ζητήματα, ακόμα κι όταν προσπαθούν (όπως η σημερινή) να εξυπηρετήσουν κομματικές ή ιδεολογικές προτεραιότητες.
Εχει μεγάλη σημασία η στάση της (εκάστοτε) αντιπολίτευσης, η οποία συνήθως εμφανίζεται απόλυτη στην προάσπιση των παροχών. Και η σημερινή κυβέρνηση, σε κάθε σχετική συζήτηση τα προηγούμενα χρόνια, υποστήριζε θερμά και με την ενίσχυση διαδηλώσεων, τα ακριβώς αντίθετα από όσα τώρα προσπαθεί να νομοθετήσει σήμερα. Αλλά και η αντιπολίτευση είχε διαλείμματα σοβαρότητας και υπευθυνότητας όταν ασκούσε τη διακυβέρνηση. Αντίθετα, εμφανιζόταν μαχητική στην υποστήριξη αιτημάτων όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση.
Πρόκειται για ένα από τα αίτια της απαξίωσης που βιώνει το πολιτικό σύστημα. Η διαφορά στη ρητορική αλλά και στην πολιτική πρακτική στα ίδια ζητήματα, ανάλογα με το αν βρίσκεται κανείς στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση.
Τουλάχιστον τα είκοσι τελευταία χρόνια, είναι σαφές σε όλους ότι το ασφαλιστικό ζήτημα χρειαζόταν βαθιές τομές. Το ίδιο σαφές είναι ότι καμιά πολιτική παράταξη δεν θέλησε να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα. Μόνον όταν τα προβλήματα ήταν ανυπέρβλητα, η κυβέρνηση επιχειρούσε προσωρινές λύσεις, τις οποίες κατέκρινε έντονα η αντιπολίτευση ως καταστροφικές. Και όταν η αντιπολίτευση στη συνέχεια βρισκόταν στην εξουσία, επιχειρούσε επίσης προσωρινές λύσεις, τις οποίες κατήγγελλε η αντιπολίτευση.
Μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος της δημαγωγίας; Ισως τώρα είναι η μοναδική συγκυρία που μπορεί να συμβεί. Και ο λόγος είναι απλός.
Οι ψηφοφόροι γνωρίζουν και δεν πρόκειται να ξεγελαστούν με φραστικές παροχές. Οι ψηφοφόροι νιώθουν ότι έχουν εξαπατηθεί τόσες πολλές φορές, ειδικά στο θέμα αυτό, που δεν πρόκειται να συγκινηθούν από μαγικές λύσεις και φθηνή δημαγωγία. Εχουμε μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις όπου το κοινό είναι πιο «εκπαιδευμένο» από την ηγεσία του! Γι’ αυτό και η ειλικρίνεια, η αποδοχή της σκληρής πραγματικότητας που δεν επιτρέπει εύκολες λύσεις, είναι η αποτελεσματική πολιτική απάντηση. Τις επόμενες ημέρες θα ξέρουμε αν και ποιοι θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία αυτή, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων.