Στο Νταβός προετοιμάζονται για μία ιδιαιτέρως κρύα εβδομάδα. Με προβλέψεις για χιόνια και το θερμόμετρο να πέφτει μέχρι και τους -15 βαθμούς, οι σύνεδροι θα πρέπει να έχουν βαριά πανωφόρια – ή να μείνουν μέσα, στους χώρους όπου διεξάγεται από σήμερα και για τέσσερις ημέρες το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Συνεντεύξεις έξω στο κρύο, όπως είχε κάνει ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου το 2010, είναι λιγότερο πιθανές – αν και η ελίτ της παγκόσμιας δημοσιογραφίας, που επίσης θα βρίσκεται εκεί, θα κάνει ό,τι μπορεί για να διαφοροποιηθεί από τον ανταγωνισμό.
Ελπίζει κανείς αυτή τη φορά, αυτό να μην περιλαμβάνει κυνηγητό στους διαδρόμους και τα ασανσέρ για μία δήλωση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, που φιγουράρει στις πρώτες θέσεις του δελτίου Τύπου του συνεδρίου. Αλλωστε, τώρα, κανείς δεν φοβάται μια χρεοκοπία της Ελλάδας. Η βόμβα έχει απενεργοποιηθεί για την παγκόσμια οικονομία και το διακύβευμα είναι εσωτερικό: πόσο σύντομα θα επιτευχθεί η έξοδος της χώρας από την κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, Μόρις Ομπστφελντ, η μοναδική ερώτηση για τις επιπτώσεις της εξόδου μιας χώρας από την Ε.Ε. δεν ήταν για την Ελλάδα αλλά για τη Βρετανία.
Οι διεθνείς συνθήκες όμως είναι δυσοίωνες: Στο ΔΝΤ προετοιμάζονται για ένα δύσκολο έτος και μείωσαν τις εκτιμήσεις τους για την παγκόσμια ανάπτυξη. Ο κ. Ομπστφελντ προειδοποίησε ότι η πορεία θα είναι ανώμαλη, ιδιαίτερα για τον αναδυόμενο και τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οπως εκτίμησε, «υπάρχει πολλή αβεβαιότητα εκεί έξω και νομίζω ότι αυτό συνεισφέρει στην αστάθεια». Το ΔΝΤ σημειώνει ότι οι κίνδυνοι έχουν να κάνουν με την επιβράδυνση της Κίνας, την περαιτέρω ενίσχυση του δολαρίου, τις χαμηλότερες τιμές των εμπορευμάτων, αλλά και μία πιθανή επιδείνωση των γεωπολιτικών κινδύνων – αναλυτές ήδη μιλούν για την επιστροφή των τυφλών τρομοκρατικών χτυπημάτων σε αστικές περιοχές ανά τον κόσμο ως το «new normal», ένα φαινόμενο που θα είναι τόσο συχνό ώστε να θεωρείται πλέον φυσιολογικό. Για τις αγορές, όλα αυτά θα σημάνουν διάθεση αποστροφής του κινδύνου, που μπορεί να προκληθεί από οποιαδήποτε αιτία αλλά θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα: αρνητικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, που με τη σειρά τους θα επιβραδύνουν περαιτέρω την παγκόσμια ανάκαμψη. Αν και δεν κάνει κάποια ιδιαίτερη αναφορά για την Ελλάδα στην αναθεώρηση των Παγκόσμιων Οικονομικών Προβλέψεών του, το ΔΝΤ σημειώνει πάντως ότι «νέα οικονομικά ή πολιτικά σοκ σε χώρες που βρίσκονται σε οικονομικές δυσκολίες επίσης θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν την προβλεπόμενη αύξηση της δραστηριότητας». Και καθώς το θέμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους σίγουρα θα συζητηθεί στο περιθώριο των επίσημων συζητήσεων στο Νταβός, είναι αξιοπρόσεκτη η επισήμανση της Wall Street Journal ότι «η συμφωνία για το ελληνικό χρέος θα μπορούσε να έχει μεγάλες επιπτώσεις για τις αγορές, που έχουν ήδη σημαδευθεί από την αναδιάρθρωσή του πριν από τέσσερα χρόνια».
Το θέμα του φετινού συνεδρίου, πάντως, είναι «Κατακτώντας την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση» – την οποία ο πρόεδρός του Τσαρλς Σουάμπ ορίζει ως «την ώσμωση της τεχνολογίας στο πραγματικό, ψηφιακό και βιολογικό κόσμο». Ο τίτλος υπονοεί ότι η αξιοποίηση των ευκαιριών της νέας τεχνολογίας δεν είναι καθόλου δεδομένη. Με τις αναπτυσσόμενες χώρες να επιβραδύνουν, αναρωτιέται κανείς αν οι χώρες που τη χρειάζονται περισσότερο μπορούν να επιτύχουν τη διάχυση των δυνατοτήτων που παρουσιάζει. Είναι ενδεικτικός ένας δείκτης της UBS που δημοσίευσε το Φόρουμ, ο οποίος κατατάσσει τις χώρες με βάση πόσες ώρες πρέπει να εργασθεί κανείς για να αγοράσει ένα iPhone. Στην Ελβετία, όπου πραγματοποιείται το συνέδριο, είναι λιγότερο από 21 ώρες. Στη λίστα δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα, αλλά ο καθένας μπορεί να κάνει τον δικό του πρόχειρο υπολογισμό – και να απογοητευθεί. Διότι αν κάποτε ένας δείκτης ανάπτυξης ήταν το πόσο προσιτό ήταν ένα χάμπουργκερ Big Mac, τα οφέλη της τέταρτης επανάστασης είναι πολύ ουσιαστικότερα: τι μπορεί να κάνει κανείς με ένα έξυπνο τηλέφωνο…