ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΠΠΕΝΧΑΪΜΕΡ: Νέα Υόρκη, Φεβρουάριος. – Ο αποθανών την νύκτα του Σαββάτου [18 Φεβρουαρίου 1967] εις την εν Πρίνστον οικίαν του Αμερικανός φυσικός Ρόμπερτ Οππενχάιμερ είχεν από πολύ νεαράς ηλικίας το πάθος της επιστήμης. Υιός Γερμανού μετανάστου, ο οποίος είχε πλουτίσει με το εισαγωγικόν εμπόριον υφασμάτων, είχε γεννηθή εις την Νέαν Υόρκην την 22αν Απριλίου 1904. […] Σπουδαστής εξαιρετικά προικισμένος, αποφοιτά με έπαινον από τα Πανεπιστήμια του Χάρβαρντ το 1925, του Καίμπριτζ το 1926 και του Γκαίτιγκεν το 1927. Εις το γερμανικόν αυτό πανεπιστήμιον αι εργασίαι του μετά του καθηγητού Μαξ Μπορν θέτουν τας βάσεις της εφαρμογής της μηχανικής των κβάντα εις την μελέτην των μορίων […]. Το 1929, ο Οππενχάιμερ αρχίζει την σταδιοδρομίαν του ως καθηγητού και ερευνητού εις το Μπέρκλεϋ και εις το Ινστιτούτον Τεχνολογίας της Καλιφορνίας. […] Ο Οππενχάιμερ ανεγνώρισεν ότι κατά τα τελευταία προ του 1940 έτη και τα αμέσως επόμενα, είχε δεσμούς με τους κομμουνιστάς. […] Κατά την διάρκειαν του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Οππενχάιμερ ήτο διευθυντής των επιστημονικών εργαστηρίων του Λος Αλάμος, όπου ανεπτύχθη η ατομική βόμβα. […] Με τας τρεις πρώτας ατομικάς εκρήξεις και την άμεσον νίκην των Συμμάχων εις τον Β΄ Παγκόσμιον Πόλεμον, ο δρ Οππενχάιμερ, εις ηλικίαν 41 ετών, έφθασεν εις το απόγειον της σταδιοδρομίας του. Επευφημούμενος ως ο «πατήρ της ατομικής βόμβας» […]. Λαμπρός πυρηνικός φυσικός, ο δρ Οππενχάιμερ, υπήρξε διανοούμενος ευρυτάτης καλλιεργείας, ουμανιστής, γλωσσολόγος, κάτοχος οκτώ γλωσσών, μεταξύ αυτών και της αρχαίας ελληνικής, και ακούραστος θηρευτής πνευματικών αξιών. Από την στιγμήν δε που η πρώτη ατομική βόμβα εδοκιμάσθη εις Αλαμογκάρντο κατετρύχετο από αγωνίαν διά τας συνεπείας τας οποίας θα ημπορούσε να έχη η αποδέσμευσις των βασικών δυνάμεων του σύμπαντος. […] Δύο έτη αργότερα εξακολουθούσε να κατατρύχεται από τας ηθικάς συνεπείας της βόμβας η οποία, καθώς είπεν εις τους συναδέλφους του, είχε «δραματοποιήσει τόσον αμειλίκτως την απανθρωπίαν και φρίκην του συγχρόνου πολέμου». [Σημ. «Φ»: Αρθρο του Οππενχάιμερ με τίτλο το της καινής Διαθήκης «Προσθείναι πήχυν» είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό «Εποχές». Μιλούσε –αν θυμάμαι καλά– για τα πνευματικά επιτεύγματα των Ελλήνων της αρχαιότητας, εκτιμώντας ότι είχαν διατυπώσει όλα τα βασικά του δυτικού πολιτισμού].
49 χρόνια πρίν στην «Κ» 21.ΙI.1967
1' 42" χρόνος ανάγνωσης
