Δεν έφθαναν οι ατυχείς χειρισμοί που έχουν προκαλέσει τεράστια ζημία στην οικονομία, έρχονται τώρα και περίεργες συμπεριφορές που αποδυναμώνουν τη διπλωματική θέση της χώρας. Η επισήμανση αφορά το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, το οποίο, προφανώς, κάποιοι στο κυβερνητικό στρατόπεδο θεωρούν ήσσονος σημασίας.
Δεν είναι μόνον ο κ. Μπαλαούρας. Είναι και πολλοί άλλοι, όπως προκύπτει από παλαιότερα άρθρα, διακηρύξεις και δηλώσεις, όπου στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και συνεργαζόμενοι με αυτόν όχι μόνο αποκαλούν τα Σκόπια «Μακεδονία», αλλά προχωρούν και ένα βήμα παρακάτω ζητώντας προκλητικά να αναγνωρισθεί η γειτονική χώρα με τη συνταγματική της ονομασία.
Λόγω συγκυρίας έχω παρακολουθήσει την πορεία του Σκοπιανού από τη στιγμή που ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Συμμετείχα στις διαδηλώσεις έξω από τα Ην. Εθνη και μπροστά από τον Λευκό Οίκο, κάλυψα τη δραματική επίσκεψη-αστραπή που πραγματοποίησε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο, τον Δεκέμβριο του ’92, για να αποτρέψει την αναγνώριση της «Μακεδονίας» από την απερχόμενη κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου, στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου ώς την ανάληψη της εξουσίας από τον Μπιλ Κλίντον. Εζησα το διπλωματικό τακτ του Σάιρους Βανς, τη σθεναρή προσήλωση του Μάθιου Νίμιτς, τον «τσαμπουκά» του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ που επέβαλε την Ενδιάμεση Συμφωνία τον Σεπτέμβριο του ’95. Παρακολούθησα κορυφαίους Ελληνες διπλωμάτες να το χειρίζονται με την εμπειρία και την ευελιξία που επέβαλε η δυσκολία του εγχειρήματος.
Υστερα από στρατηγικά ιστορικά λάθη περασμένων δεκαετιών, αλλά και ατυχείς τακτικές κινήσεις που έγιναν μόλις εμφανίσθηκε το πρόβλημα τη δεκαετία του ’90, και αφού βρεθήκαμε κοντά σε λύση το 2001, επί Κώστα Σημίτη, με το «Ανω Μακεδονία», ήρθε η δραματική Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2008 στο Βουκουρέστι, όπου η σωστή προετοιμασία, η σθεναρή στάση και η δημιουργία των αναγκαίων συμμαχιών εξασφάλισαν μια μείζονος σημασίας ομόφωνη απόφαση της Συμμαχίας, σύμφωνα με την οποία η ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ θα προχωρήσει μόνον εφόσον λυθεί το ζήτημα του ονόματος με κοινά αποδεκτό τρόπο.
Η απόφαση –που ήταν προϊόν της αποτελεσματικής αξιοποίησης συσχετισμού δυνάμεων, και όχι βέτο– επιβεβαιώθηκε σε όλες τις μεταγενέστερες Συνόδους Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Στρασβούργο (2009), στη Λισσαβώνα (2010) και στο Σικάγο (2012). Στη σύνοδο του Κάρντιφ (2014) δεν υπήρξε καμία νύξη περί διεύρυνσης, κάτι που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα επαναληφθεί και στην επόμενη σύνοδο που θα διεξαχθεί τον Ιούλιο στη Βαρσοβία.
Μπορεί κάποιες ακραίες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ να θεωρούν το θέμα γελοίο, αλλά για τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού δεν είναι. Το σκέτο «Μακεδονία» είναι αδιανόητο, όχι για κάποιους εθνικιστές, αλλά για όλους. Το έχουν κατανοήσει οι εταίροι, όπως και ο μεσολαβητής του ΟΗΕ που το χειρίζεται. Από την άλλη, κάθε νοήμων άνθρωπος αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να αποφευχθεί η χρήση του όρου «Μακεδονία». Μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό δεν είναι απλά εφικτή, αλλά πολύ πιθανή. Αυτός είναι ο έντιμος συμβιβασμός που επιβάλλει η κοινή λογική και υιοθετεί ο έμπειρος διεθνής μεσολαβητής, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι η τελευταία εμπεριστατωμένη πρότασή του προς τις δύο χώρες είναι το «Βόρεια Μακεδονία».
Ο πρωθυπουργός φέρεται να «κατανοεί και να συμμερίζεται την ευαισθησία» του ελληνικού λαού για το ονοματολογικό. Καλό θα ήταν να την ένιωθε. Οι ερασιτεχνισμοί στα εθνικά θέματα αποδεικνύονται στην πορεία επικίνδυνοι.
Τη στιγμή που η διεθνής κοινότητα δέχεται τη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, ο Μάθιου Νίμιτς προτείνει το «Βόρεια Μακεδονία» και οι προσπάθειες επικεντρώνονται στη χρήση της «έναντι όλων», κάποιοι ανεγκέφαλοι Ελληνες αποδυναμώνουν τη θέση της χώρας τους.