Τη διαχείριση του μεταναστευτικού και προσφυγικού κύματος θα έπρεπε εξ αρχής να είχαν αναλάβει οι Ενοπλες Δυνάμεις και κυρίως ο Στρατός Ξηράς. Για πολλούς λόγους αυτό θα ήταν ωφέλιμο για τη χώρα μας αλλά και για τις ίδιες. Οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι το πιο κατάλληλο όργανο που διαθέτει το κράτος για τη διενέργεια μεγάλης εμβέλειας επιχειρήσεων. Τα στελέχη τους είναι εκπαιδευμένα στον επιτελικό σχεδιασμό, την αντιμετώπιση κρίσεων και την κινητοποίηση και συντονισμό εφοδίων και ενεργειών, αυτό που ονομάζεται logistics. Εχουν παρουσία σε όλη την επικράτεια και διαθέτουν πολυάριθμο προσωπικό που εργάζεται δίχως ωράριο και υπερωρίες και υπακούει σε πειθαρχικούς κανόνες. Επομένως οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι πολύτιμο εργαλείο στα χέρια μιας πολιτικής κυβέρνησης όταν αντιμετωπίζει κρίσεις όπως η κρίση του μεταναστευτικού. Αυτά σαν θεωρία. Στην πράξη οι Ενοπλες Δυνάμεις έχουν να δοκιμαστούν σε επιχειρήσεις μεγάλης εμβέλειας από την εποχή της διχοτόμησης της Κύπρου το 1974. Τότε, το φιάσκο της επιστράτευσης πρόδωσε πολύ χαμηλό βαθμό ετοιμότητας. Εχουν αλλάξει τα πράγματα τα 42 χρόνια που πέρασαν; Δεν υπάρχει τρόπος να το μάθουμε αν δεν δοκιμαστούν σε επιχειρήσεις που απαιτούν ολοκληρωτική κινητοποίηση και συντονισμό και έχουν άμεσες και πραγματικές συνέπειες. Προσπάθειες που βάζουν ζόρι στον οργανισμό ώστε να διαπιστωθούν οι τυχόν αδυναμίες και ελλείψεις.
Είναι τώρα μια σπάνια ευκαιρία να γίνει αυτό. Να εκπαιδευτούν στελέχη, μεταφορικώς, με «πραγματικά πυρά», να διαπιστωθούν οργανωτικές και ηγετικές ικανότητες και αδυναμίες και να μετρηθεί η αποτελεσματικότητα στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Ολα αυτά σε κοινή θέα. Είναι επιχειρησιακά οι Ενοπλες Δυνάμεις σε θέση να αναλάβουν την αποστολή; Αν κρίνουμε από την έως τώρα μικρή ανάμειξή τους, τα έχουν καταφέρει πολύ καλύτερα από τις κρατικές υπηρεσίες.
Τα παραπάνω επιχειρήματα συνηγορούν υπέρ της ανάθεσης στις Ενοπλες Δυνάμεις πρωταγωνιστικού ρόλου στον χειρισμό του προβλήματος. Υπάρχει όμως και ένας ακόμη λόγος, ίσως ο σημαντικότερος. Η δικτατορία των συνταγματαρχών τραυμάτισε σοβαρά το έως τότε υψηλό κύρος που απολάμβαναν δικαιολογημένα οι Ενοπλες Δυνάμεις στην ψυχή της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Κύρος και εμπιστοσύνη στην επιχειρησιακή αποτελεσματικότητά τους, δοκιμασμένη σχεδόν συνεχώς από το 1912 ώς τον πόλεμο της Κορέας το 1952.
Από τη μια η δικτατορία, από την άλλη η απουσία ευκαιριών να δείξουν έκτοτε τι μπορούν να κάνουν, έχουν περιθωριοποιήσει τις Ενοπλες Δυνάμεις στην εθνική συνείδηση. Ιδίως οι νέες γενιές έχουν χάσει την επαφή μαζί τους, εκείνοι που ίσως κάποτε χρειαστεί να πολεμήσουν. Η χώρα έχει ανάγκη από Ενοπλες Δυνάμεις με κύρος και ετοιμότητα και δίνεται τώρα μια ευκαιρία να τονωθούν και τα δύο. Η απόφαση βέβαια για τον βαθμό συμμετοχής του στρατού στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης είναι στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας. Αυτή, για λόγους που οφείλει να εξηγήσει, εμφανίζεται διστακτική.