Πολύ ταιριαστό ότι η δραματική κορύφωση της τρέχουσας φάσης της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές συνέπεσε με την πανηγυρική ανακοίνωση της σύνθεσης «κοινής επιτροπής θέσεων και διαλόγου» για τη λεγόμενη Κεντροαριστερά. Ταιριαστό, επειδή η συγκεκριμένη παράταξη είναι εκείνη που επλήγη περισσότερο από την κρίση και, το κυριότερο, εκείνη που δυσκολεύεται περισσότερο να προσανατολιστεί προς την κατεύθυνση που πρέπει να προχωρήσει.
Είναι φυσικό να συμβαίνει αυτό, διότι, με βάση το περιεχόμενο που απέκτησαν αυτοί οι όροι στο καθεστώς του Υπαρκτού Ελληνισμού, οι απαραίτητες λύσεις για το πρόβλημά μας θεωρούνται «δεξιές» (ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις κ.λπ.). Και μόνον το γεγονός, άλλωστε, ότι η ίδια η Κεντροδεξιά (η Ν.Δ.) δυσκολεύτηκε τόσο πολύ να βρει τον προσανατολισμό της προς τις μεταρρυθμίσεις, επειδή και εκείνη ήταν διαβρωμένη από τον κυρίαρχο λαϊκισμό των αριστερών πολιτικών, μας δίνει το μέτρο της δυσκολίας του εγχειρήματος για την Κεντροαριστερά.
Το ξέρω ότι η ξεπεσμένη Κεντροαριστερά είναι κουραστική, γκρινιάρα και πολύ συχνά γίνεται εκνευριστική με την κεκτημένη ταχύτητα της αλλοτινής της έπαρσης. Αλλά τι να κάνουμε που είναι απαραίτητη; Διότι η ελπίδα των περισσοτέρων μας, νομίζω, είναι να ξαναβρούμε την ισορροπία του πολιτικού μας συστήματος, με σταθερές (σχετικά – ας μη ζητάμε και πολλά…) κυβερνήσεις και τη δυνατότητα εναλλαγής μεταξύ πολιτικών, οι οποίες θα είναι μεν διαφορετικές αλλά προς την ίδια κατεύθυνση, αυτή της Δύσης και των ευρωπαϊκών θεσμών. Αυτό, αν θέλουμε να το πετύχουμε ξανά, χρειαζόμαστε μια νέα Κεντροδεξιά και μια νέα Κεντροαριστερά, οι οποίες θα πρέπει να εκφράζουν τις νέες κοινωνικές συμμαχίες και να υπηρετούν τις ανάγκες και τους στόχους της ανασυγκρότησης μετά την κρίση, γι’ αυτό και η ανασύνθεσή τους επάνω στη βάση της νέας πραγματικότητας είναι προϋπόθεση για την πολιτική σταθερότητα. Η διαδικασία για την Κεντροδεξιά ξεκίνησε με την εκλογή του Κυριάκου, ενώ η Κεντροαριστερά παραμένει μεν σε οριζόντια στάση, αλλά ευτυχώς αναπνέει ακόμη και μόλις τώρα αρχίζει να κινεί τα δάχτυλα του χεριού. Θα τα καταφέρει να σταθεί στα πόδια της;
Η επιτροπή συστάθηκε έπειτα από συνάντηση της κυρίας προέδρου της Πασοκάρας με τον Σταύρο από το Ποτάμι, αλλά μετέχουν και μικρότερες κινήσεις. Πίσω από τον βαρύγδουπο τίτλο της κοινής επιτροπής κρύβεται όμως μόνον ένα θέμα και τίποτε άλλο: οι μεταρρυθμίσεις. Τα υπόλοιπα, δηλαδή τα οραματικά, τα θεωρητικά και η haute paparologie, δεν θα έπρεπε να τους απασχολήσουν καθόλου. Το μέλλον της Κεντροαριστεράς θα κριθεί μόνο από τη δυνατότητά της να υιοθετήσει και να υποστηρίξει εκείνες τις μεταρρυθμίσεις που θα απελευθερώσουν τις δημιουργικές δυνάμεις της οικονομίας και θα συμβάλουν στον εξορθολογισμό του κράτους. Από αυτό και μόνο θα κριθεί η έκβαση του εγχειρήματος.
Με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες, τι πιθανότητες επιτυχίας υπάρχουν; Θέλω να πιστεύω ότι κάτι υπάρχει, βασιζόμενος στο γεγονός ότι από τους 14 εκπροσώπους κομμάτων και κινήσεων που ανακοινώθηκαν συμβαίνει να γνωρίζω προσωπικώς τους 6 και να τους θεωρώ πρώτης τάξεως για τη δουλειά που έχουν αναλάβει. Συναντάμε, βέβαια, στη σύνθεση της επιτροπής και την εμβληματική Αθ. Δρέττα (ΣΥΝ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, εσχάτως με το Ποτάμι) ή τον Θ. Μαργαρίτη (ΔΗΜΑΡ), αλλά δεν πειράζει: η Κεντροαριστερά χωρίς νεύρωση χάνει την αυθεντικότητά της.
Επίσης, ως προς τη σύνθεση της επιτροπής, στα ελπιδοφόρα ίσως πρέπει να συνυπολογιστεί και το γεγονός ότι μετέχει και ένας Βασίλης Καπετανγιάννης (εκπρόσωπος της κίνησης Λυκούδη), του οποίου το εύηχο επώνυμο μεταφέρει μια αύρα πατριωτική, εθνικοαπελευθερωτική και, γενικώς, λεβέντικη. Χρήσιμο αυτό ενόψει των 200 ετών Υπαρκτού Ελληνισμού που θα γιορτάσουμε το 2021 – και το σημειώνω, επειδή, αν οι κεντροαριστεροί που συζητούν τη σύγκλιση θέσεων σεβαστούν τις παραδόσεις του χώρου τους, κάπου εκεί, γύρω στο 2021, βλέπω την επιτροπή να ολοκληρώνει το έργο της…
Οπωσδήποτε, όμως, το ισχυρότερο στοιχείο που επιτρέπει την αμυδρή ελπίδα ότι ίσως κάτι γίνει αυτή τη φορά με την Κεντροαριστερά, είναι ότι ο Γιώργος (του ΚΙΔΗΣΟ) όχι μόνον δεν μετέχει, αλλά είναι και θυμωμένος! Ο λόγος είναι περισσότερο αξιολύπητος και από τον ίδιο τον Γιώργο. Δεν προσεκλήθη, υποστηρίζει, ενώ οι άλλοι απαντούν ότι φυλάνε δύο θέσεις για τους εκπροσώπους του στην επιτροπή. Ο πραγματικός λόγος, όμως, είναι κάπου στο τέλος της σχετικής ανακοίνωσης του ΚΙΔΗΣΟ: «Δεν έχει πραγματοποιηθεί», σημειώνεται, «η συμφωνημένη συνάντηση μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Φ. Γεννηματά μετά την ανταλλαγή των επιστολών». Με άλλα λόγια, ο Γιώργος δεν μετέχει, επειδή δεν ανέχεται να τον μεταχειρίζονται στην υπόθεση αυτή ως έναν εκ των «hoi polloi». Θα περίμενε να τον αναγνωρίζουν ως κατά κάποιον τρόπο κορυφαίο.
Δεν έχει, φυσικά, την παραμικρή σημασία αν θα μετέχουν ή όχι στο σχήμα που θα προκύψει (αν προκύψει) οι Πεταλωτής, Ξυνίδης, Καστανίδης και όσα άλλα προβληματικά ακολούθησαν τον Γιώργο και το κανό του στο ανοικτό πέλαγος. Το σημαντικό εδώ είναι το ένστικτο του Γιώργου, που είναι πάντα αλάθητο, υπό την προϋπόθεση ότι το ακολουθείς προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που δείχνει. Αν λοιπόν ο Γιώργος δεν βλέπει μέλλον στην προσπάθεια, τότε ίσως να υπάρχει…
Μπίσμαρκ
«Μπροστά στον Ιγκλέσιας του Ποδέμος, ο Τσίπρας είναι Μπίσμαρκ». Κυκλοφορεί σε τεχνοκρατικούς κύκλους της Φρανκφούρτης, μετά την πρόσφατη εμφάνιση του Ιγκλέσιας στην ισπανική τηλεόραση, όπου έγινε ρεζίλι. Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε αν θυμάται δύο έργα του Καντ κι εκείνος, παρά τον τίτλο του καθηγητή πολιτικής επιστήμης κ.λπ. που φιγουράριζε κάτω από τη μορφή του στην οθόνη, δεν θυμόταν ούτε ένα…