Οι αριθμοί εντυπωσιάζουν, ειδικά όταν δεν αφορούν «χρήματα», κοινώς πράγματα κατά τον Πρωταγόρα, αλλά το μέτρο τους, τον άνθρωπο. Τριάντα τρεις οι νεκροί σε διάφορα τροχαία τις άγιες τούτες μέρες και τετρακόσιοι οι τραυματίες, εκ των οποίων οι σαράντα σοβαρά διαβάζω. Θα μου πείτε στη Δαμασκό ή την Καμπούλ ο απολογισμός είναι βαρύτερος. Και δεν είναι δικαιολογία ότι «εκεί» έχουν πόλεμο, διότι κι «εμείς εδώ» πόλεμο έχουμε. Εναν ακήρυκτο πλην όμως πολύχρονο πόλεμο κατά του εαυτού μας. «Η Ελλάδα που αντιστέκεται, η Ελλάδα που επιμένει», που έλεγε και ο Σαββόπουλος. Και για όποιον δεν καταλαβαίνει, ευτυχώς υπάρχουν και οι δυνάμεις της κατοχής, ή της τάξεως, καθότι για την αδούλωτη ελληνική ψυχή η δημόσια τάξη αντιμετωπίζεται πάντα ως ένα είδος κατοχής. Και πάλι οι αριθμοί έχουν τον λόγο: εκατόν τέσσερις οι συλλήψεις παρασκευαστών κροτίδων, εκατόν εξήντα τρεις χιλιάδες κατασχέσεις εκρηκτικών σκευασμάτων. Για ποια τζιχάντ μιλάμε τώρα;
Συνελήφθη σαρανταεξάχρονη, η οποία είχε στην κατοχή της πεντακόσιες κροτίδες. Μη φαντασθείτε πως είναι κάνα τέρας. Ενας κανονικός άνθρωπος είναι, γι’ αυτό τη λέμε και σαρανταεξάχρονη. Υποθέτω, δε, πως είναι μια εξαιρετική οικογενειάρχις, φιλήσυχη. Αν ερωτηθούν οι γείτονες, θα πουν πως «δεν είχε δώσει δικαιώματα». Μα ούτε και τώρα έδωσε. Ηθελε κι αυτή με τον τρόπο της να υπηρετήσει τα ήθη και τα έθιμα του λαού ετούτου. Κοινώς την παραγωγή θορύβου, την έκφραση δυσαρέσκειας προς τον διπλανό σου, ο οποίος εξ ορισμού σε ενοχλεί. Οπως και ο οδηγός που ενοχλείται από την παρουσία άλλων οδηγών στον ίδιο δρόμο και στρέφεται εναντίον τους. Στα ελληνικά το λέμε «επιθετική οδήγηση». Δεν ξέρω αν θα προσμετρηθούν στον απολογισμό και τα καρδιακά ή εγκεφαλικά επεισόδια λόγω υπερβολικής κατανάλωσης χοληστερίνης. Ομως αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.
Αντιστεκόμεθα κατά της τροχαίας, με τον ίδιο τρόπο που αντιστεκόμεθα κατά της λογικής. Το ζήτημα είναι υπαρξιακό. Αν δεν βρούμε κάτι για να του αντισταθούμε, χάνουμε το αζιμούθιο της ύπαρξής μας. Πότε η Αμερική, πότε η Ευρώπη, πότε ο απέναντι οδηγός, πότε ο πεζός που πάει να περάσει τη διάβαση. «Η φυλή που έζησε κάποτε σ’ αυτά τα μέρη, οι τελευταίοι των Ελλήνων, εξαφανίστηκε διότι, σε αντίθεση με τους τυφλοπόντικες που έχουν τον μαγνητικό πόλο για αζιμούθιο, αυτοί ήταν τόσο περήφανοι και τόσο πονηροί που κατασκεύαζαν διάφορα δικά τους για να μην τους πιάσει κορόιδο ο Βόρειος Πόλος». Μην ανησυχείτε. Δεν πρόκειται για τον ιστορικό του μέλλοντος. Πρόκειται για τον ανθρωπολόγο του μέλλοντος ή, στην καλύτερη περίπτωση, τον ψυχαναλυτή του παρόντος.
Το 2010, μόλις είχε ομολογηθεί η κρίση, είχα συναντήσει τον Νταβίντ Γκρόσμαν στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης. Ο Ισραηλινός συγγραφέας, που είχε χάσει τον γιο του στον τελευταίο πόλεμο με τη Συρία, με ρώτησε ποιος είναι ο εχθρός που μας οδήγησε σ’ αυτήν την κατάσταση. Χωρίς να το πολυσκεφτώ του είχα απαντήσει: «Ο εαυτός μας». Εύκολη απάντηση, το παραδέχομαι, πλην όμως.
Η Ελλάδα που αντιστέκεται χωρίς να ενδιαφέρεται σε ποιον και για ποιον λόγο αντιστέκεται. Μας φταίει ο κόσμος του 2016 χωρίς να υπολογίζουμε ότι, καλώς ή κακώς, κι εμείς κομμάτι αυτού του κόσμου είμαστε. Θέλουμε να τον αλλάξουμε, αλλά δεν παραδεχόμαστε ότι αν αλλάξει αυτός ο κόσμος πρέπει να αλλάξουμε κι εμείς οι ίδιοι που ανήκουμε σ’ αυτόν.