Κακοποιημένα ή παραμελημένα παιδιά, νήπια θύματα των ίδιων των γονιών τους. Δεκάδες δραματικές ιστορίες με πρωταγωνιστές 4χρονα ή 5χρονα μονοπωλούν για μέρες την επικαιρότητα εγείροντας πάντα το ίδιο αναπάντητο ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν η όποια συνθήκη να είναι ισχυρότερη από τη γονεϊκή αφοσίωση;
Εκατομμύρια άνθρωποι δεν επιλέγουν να γίνουν γονείς – πάνω από 250.000 αμβλώσεις γίνονται επισήμως στη χώρα μας, είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη και τρίτοι στον κόσμο. Εκατομμύρια άλλοι το επιλέγουν, με ανάμεικτα συναισθήματα. Πολλοί άνθρωποι φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί, ελαφρά τη καρδία, χωρίς να νιώθουν την πυκνή πραγματικότητα της επιλογής τους. Γεννούν γιατί είναι απλώς στη φύση του ανθρώπου να γεννά, αλλά όχι πάντα και να ανατρέφει. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι έτοιμοι να αποδεχθούν τον ρόλο του γονέα. Δηλαδή του ανθρώπου που, μέχρι να κλείσει τα μάτια για πάντα, θα σκέφτεται, θα καρδιοχτυπά για εκείνη την άλλη ύπαρξη που ξεκίνησε το ταξίδι της ζωής, αρχικά απόλυτα εξαρτώμενη από αυτόν. Είναι μια ευθύνη χαρμόσυνη, γεμάτη με χίλιες χαρές, αλλά και χίλιες αγωνίες. Πρέπει να θέλεις να τη σηκώσεις. Να θέλεις να νοιάζεσαι.
Αλλά ακόμη κι αν επιθυμεί κανείς τα παραπάνω –κι εδώ είναι το ζήτημα–, το να είσαι γονιός είναι μια τέχνη δύσκολη ν’ ασκείς. Είναι μια διαρκής πορεία στην κόψη του ξυραφιού. Τα παιδιά δεν είναι «έπιπλα» ούτε αυτοκράτορες ούτε σάκος του μποξ, συναισθηματικό δεκανίκι ή κατοικίδιο. Πρέπει να γνωρίζει κανείς πόσο θα προχωρήσει στη ρύθμιση της ζωής τους και πότε θα σταματήσει.
Οι άνθρωποι κατανοούν τον εαυτό τους μέσα από τον καθρέφτη των σχέσεων. Μέσα από αυτές αποφεύγουν να γίνουν θύματα της υπερβολικής υποκειμενικότητας. Η σχέση με το παιδί είναι σχολείο. Ανατρέφοντας, ξεπερνάς την ομφαλοσκόπηση και τον υπαρξιακό φόβο κι ακολουθείς την αντικειμενική ροή των πραγμάτων.
Τα παιδιά υφίστανται, από γονείς που τα επιθυμούν, τρεις συνήθεις κακοποιήσεις. Η πρώτη είναι η υπερπροστασία. Η παγίδα τού να τους προσφέρονται όλα στο πιάτο, με αποτέλεσμα να νιώθουν ανίκανα να φέρουν σε πέρας κάτι μόνα, να ελέγξουν την ίδια τους τη ζωή. Και γίνονται άτομα με έλλειψη αυτοεκτίμησης που αναζητούν πάντα στήριγμα σε κάποιον. Η δεύτερη, η συναισθηματική κακοποίηση. Οταν ο γονιός τοποθετεί το παιδί στη θέση του συναισθηματικού του συντρόφου και αδράχνεται από αυτό. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι ο γονιός που καλύπτει την ανάγκη του παιδιού, αλλά το αντίστροφο. Η τρίτη, η αμέλεια. Τα παιδιά δεν μπορούν να συλλάβουν ότι η φιλαυτία και η δίψα για ατομική επικράτηση είναι οι αιτίες για τις διαταραγμένες σχέσεις και τα ενδοοικογενειακά εγκλήματα, τις εντάσεις, τη βία, τον τρόμο. Δεν γνωρίζουν ακόμη ότι όταν ο άνθρωπος προβάλλει πάνω στην οικογένεια τη φλόγα της δικής του εμμονής, γεννιούνται εγκλήματα. Ωστόσο τα παιδιά βλέπουν ξεκάθαρα στο πρόσωπο του προβληματικού γονιού τον άνθρωπο που τους στερεί τη γαλήνη, την ξενοιασιά, την αγάπη, την ασφάλεια, το όνειρο.
Οι μεγάλοι δεν το αντιλαμβάνονται.