Αυτή η «εστεμμένη νήσος», «αυτή η άλλη Εδέμ», «αυτό το κάστρο που έχτισε η φύση», αυτή η Αγγλία της εποχής της Ελισάβετ Α΄ ευρίσκεται εκτεθειμένη στον κίνδυνο «μολύνσεως.» Ο ιός που φαίνεται ότι την απειλεί είναι η ηπειρωτική Ευρώπη. Η εποχή της «λαμπράς απομονώσεως», που έκλεισε με τον λόρδο Σόλσμπερι, τον μόνον Βρετανό πρωθυπουργό που αρνήθηκε να εγκατασταθεί στην 10 Downing Str., έχει οριστικώς παρέλθη – ή μήπως όχι;
Στη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων, η εμπλοκή της Βρετανίας στις ευρωπαϊκές υποθέσεις είχε ως στόχο να αποτρέψει την ανάδειξη κυρίαρχης δυνάμεως στην ήπειρο. Την πρώτη φορά μετείχε αποφασιστικά σε συμμαχία εναντίον του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και στη διάρκεια του 20ού αιώνα ηγήθηκε των πολέμων εναντίον της Γερμανίας του αυτοκράτορα Γουλιέλμου και του Αδόλφου Χίτλερ.
Ενδεχομένως, η απόφαση του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον να τεθεί επικεφαλής της εκστρατείας για την παραμονή της Βρετανίας στην ενωμένη Ευρώπη να είναι πράξη αναγνωρίσεως μιας πραγματικότητος – με άλλα λόγια, ότι η υπερμεγέθυνση της Γερμανίας έχει συντελεσθεί ούτως ή άλλως.
Δεν είναι πιθανότατα ότι ο πλέον εύγλωττος υπερασπιστής της εξόδου από το υφιστάμενο σύστημα της Ευρώπης ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου, ο Συντηρητικός Μπόρις Τζόνσον, προσφάτως υπενθύμισε τον καθοριστικό ρόλο της χώρας του στη συντριβή των ηγεμονικών φιλοδοξιών της Γερμανίας. Εξτρεμισμός και καταπάτηση κάθε κανόνος «πολιτικής ορθότητος» από μίαν άποψη, αλλά κατά κανόνα ένας ηγέτης, που αγωνίζεται να συνεπάρει τους πολίτες, κυρίως απευθύνεται στα ένστικτα του έθνους που επιχειρεί να διεγείρει. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα κρίνει εάν κατισχύσει ο πραγματισμός του Ντέιβιντ Κάμερον ή η παράδοση και η εμμονή των Βρετανών σε μία γοητευτική ιδιαιτερότητα.
Παρέλκει η παράθεση επιχειρημάτων περί των συνεπειών μίας εξόδου της Βρετανίας τόσο σε αυτήν τη χώρα όσο και στην Ευρώπη, διότι άλλοι κατά πολύ αξιότεροι και ειδήμονες από τον υπογράφοντα έχουν αποφανθεί περί αυτών. Το βέβαιον είναι ότι το δημοψήφισμα, ανεξαρτήτως του όποιου αποτελέσματος, έχει διχάσει δραματικά το Συντηρητικό Κόμμα.
Η μείζων σταθερά στη Βρετανία υπήρξε πάντοτε το Στέμμα από τη στιγμή που ελύθη το θέμα της νομίμου διαδοχής στον Θρόνο – η πρώτιστη πηγή αστάθειας έως την Ενδοξη Επανάσταση στα μέσα του 17ου αιώνα, που τελικώς επέβαλε τη σημερινή Δυναστεία του Ανοβέρου. Η άλλη σταθερά ήταν το Συντηρητικό Κόμμα, στην πρώτη φάση οι Τόρις.
Οι αντίπαλοι των Συντηρητικών άλλαζαν με το πέρασμα του χρόνου. Αρχικώς ήσαν οι Ουίγοι, μία σύμπραξη ισχυρών ευγενών και της νέας «αριστοκρατίας του χρήματος», που είχαν συσπειρωθεί γύρω από τη νέα Δυναστεία. Στη συνέχεια ήσαν οι Φιλελεύθεροι και τέλος το Εργατικό Κόμμα.
Οι μεταλλάξεις των αντιπάλων των Συντηρητικών σχετίζονταν με ανακατατάξεις εσωτερικές στη Βρετανία. Σήμερα ένας «εξωγενής» παράγων, ο ευρωπαϊκός, έχει αναδειχθεί σε καταλύτη δραματικών εξελίξεων. Την παραμονή στην Ευρώπη υποστηρίζει μία συμμαχία ετερόκλητη – το Σίτυ, το Εργατικό Κόμμα, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, η Αριστερά εν γένει, οι Σκώτοι αυτονομιστές και μόνον τμήμα των Συντηρητικών. Από χώρα πολιτικής σταθερότητος η Βρετανία διολισθαίνει σε Βασίλειο ανατροπών. Η αρχή έγινε πάντως με την εκλογή δημάρχου του Λονδίνου, πακιστανικής καταγωγής.