Από το Ιτον έως το Brexit

2' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Περίεργα πράγματα τα δημοψηφίσματα: αφενός, αποτελούν ευκαιρία για την πιο άμεση, ανόθευτη έκφραση της βουλής της πλειοψηφίας, αφετέρου, δεσμεύουν το σύνολο σε μια πορεία που ίσως αποδειχθεί επιζήμια, παρακάμπτοντας θεσμούς που θα προστάτευαν όλες τις διαφορετικές ομάδες και τα άτομα που το αποτελούν. Στις 23 Ιουνίου οι Βρετανοί θα επιλέξουν μεταξύ παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ενωση και έξοδο προς το άγνωστο. Οι δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος δείχνουν έντονο διχασμό, με το 51% υπέρ του Remain (Παραμονή) και το 49% υπέρ του Leave (Εξοδος). Πολλά μπορούν να αλλάξουν μέσα σε τρεις εβδομάδες, αλλά γεγονός είναι ότι περίπου οι μισοί ψηφοφόροι θα επιβάλουν στους υπόλοιπους κάτι που οι άλλοι δεν θέλουν καθόλου αλλά το οποίο θα καθορίσει το μέλλον όλων.

Τα δημοψηφίσματα είναι, από τη φύση τους, διχαστικά. Οταν κρίνονται το μέλλον και η ταυτότητα μιας χώρας και ενός έθνους, γεννάται το ερώτημα γιατί να τίθενται σε κίνδυνο η κοινωνική συνοχή και η θέση της χώρας στον κόσμο χωρίς να υπάρχει απόλυτη ανάγκη και χωρίς να γνωρίζει κανείς τι θα φέρει το αποτέλεσμα. Κρίνοντας από τα επιχειρήματα της πλευράς του Remain και από αυτά των οπαδών του Brexit, γίνεται πιο έντονη η απορία: οι μεν αναδεικνύουν τα οφέλη της συμμετοχής της χώρας στην Ε.Ε. και τους κινδύνους της εξόδου, οι δε υποστηρίζουν ότι η χώρα χάνει εντός της ενωμένης Ευρώπης και υπόσχονται μεγάλα κέρδη από την αποχώρηση. Αυτή δεν είναι διάσταση απόψεων αλλά διαφορά αντίληψης της πραγματικότητας. Η μάχη διεξάγεται με μεγάλο πάθος σε θολό τοπίο, χωρίς να γνωρίζει κανείς τι θα σημαίνει το ένα ή το άλλο αποτέλεσμα.

Γιατί, λοιπόν, γίνεται αυτή η αναμέτρηση; Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, μεταξύ των οποίων η λεγόμενη «βρετανική ιδιαιτερότητα». Αλλά όσο κι αν οι Βρετανοί απολάμβαναν πάντα την απόστασή τους από την «Ηπειρο», όπως αποκαλούν την υπόλοιπη Ευρώπη, όταν το 1975 τους ετέθη το ερώτημα εάν ήθελαν να παραμείνουν στην Ενιαία Αγορά, το 67,2% ψήφισε «Ναι». Η συμμετοχή στην Ε.Ε. σε συνδυασμό με αποχή από το ευρώ απεδείχθη επιτυχής: η Βρετανία μπόρεσε να λειτουργήσει ως ιδιαίτερο μέλος μιας πολύ μεγαλύτερης οικονομικής και πολιτικής οντότητας. Μαζί με την παραδοσιακή βρετανική ευρηματικότητα, την προσήλωση στην ευνομία και με αξιόπιστους θεσμούς που την εξασφαλίζουν, το Λονδίνο γιγαντώθηκε ως χρηματοπιστωτικό κέντρο. Αυτό ενθαρρύνει τον ισχυρισμό των οπαδών του Brexit ότι η χώρα μπορεί να πετύχει τα ίδια εκτός Ε.Ε.

Το δημοψήφισμα, όμως, φαίνεται να είναι προϊόν της αδυναμίας του Συντηρητικού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον να διαχειριστεί τους «ευρωσκεπτικιστές» του δικού του κόμματος, κυρίως όταν οι λαϊκιστές του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) άρχισαν να κερδίζουν έδαφος. Πρωταγωνιστές της διαμάχης είναι, στην πλευρά των υποστηρικτών του Remain, ο πρωθυπουργός και, στην πλευρά των οπαδών του Leave, ο πρώην δήμαρχος Λονδίνου και επίδοξος πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον. Η θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη θα κριθεί από το τι θα επιλέξει η πλειοψηφία των ψηφοφόρων και η ψήφος θα επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από μια αντιπαλότητα που άρχισε στο κολέγιο της βρετανικής υπερ-ελίτ, το Ιτον, όπου φοίτησαν ο Κάμερον και ο Τζόνσον. Οι λίγοι, οι πολύ λίγοι, ίσως καθορίσουν την τύχη των πολλών. Επικίνδυνα πράγματα τα δημοψηφίσματα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή