Τα πολύτιμα και ουσιαστικά

2' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Α​​νήκει στην κατηγορία των ταινιών που επιδρούν σε διάρκεια χρόνου. Αμέσως μετά την προβολή της σε διακατέχει αυτή η απροσδιόριστη μελαγχολία που κινείται στο μεταίχμιο της χαράς της ζωής και της απώλειάς της. Την επόμενη μέρα διασπάται μέσα σου σε πολλές μικρές εικόνες και φράσεις, που όπως και να τις ανασυνθέσεις, δεν αλλάζουν ούτε την πορεία ούτε το αποτέλεσμα. Απομονώνεις σκηνές, εστιάζεις στις επιμέρους ιστορίες και διαπιστώνεις ότι το «Truman», η ισπανο-αργεντίνικη ταινία του Σεσκ Γκάι, μοιράζεται με τον θεατή την ίδια αγωνία: την τρωτότητα της ύπαρξης. Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος. Η τέχνη βοηθάει να συμφιλιωθούμε με το αναπόδραστο· κι αν όχι να «συμφιλιωθούμε» (είναι ίσως μεγάλη κουβέντα) μαζί του, να μετριάσουμε, έστω και ελάχιστα, την ένταση του φόβου.

Πώς κατορθώνει ο σκηνοθέτης να μας πάρει από το χέρι σε αυτό το αποσπασματικό οδοιπορικό και να μας οδηγήσει σε ξέφωτο; Οχι κάποιο θεαματικό τοπίο, απλώς στέρεο, προστατευμένο. Δεν αποσπά τον ήρωά του, που πάσχει από καρκίνο και αποφασίζει να μη συνεχίσει τις χημειοθεραπείες προετοιμαζόμενος για την έξοδό του από τη ζωή, από την καθημερινότητά του. Ο Χούλιαν (Ρικάρντο Ντάριν), ηθοποιός, ταλαντούχος και γοητευτικός, που ζει μόνος στη Μαδρίτη, περιμένει το μοιραίο τακτοποιώντας εκκρεμότητες. Συντροφιά του, ο σκύλος του, Τρούμαν. Μια μέρα δέχεται, απροειδοποίητα, την επίσκεψη του πιο στενού φίλου του, Τόμας (Χαβιέρ Καμάρα), ο οποίος ζει μόνιμα με την οικογένειά του στον Καναδά. Ο Τόμας, πράος και υπομονετικός, θα περάσει μαζί του τέσσερις ημέρες. Τόση άδεια μπόρεσε να πάρει, τόσο θα μείνει. Τίποτα (μελο)δραματικό. Δε μετακομίζει, δεν εγκαθίσταται στο διαμέρισμα του φίλου του ώς το τέλος· μένει στο απέναντι ξενοδοχείο, για λίγα 24ωρα. Αρκούν; Οταν οι σχέσεις έχουν σμιλευτεί στον χρόνο, ναι, αρκούν. Εξάλλου ο αναμενόμενος θάνατος εξατμίζει κάθε πολυτέλεια σπατάλης. Χωρίς βαρύγδουπες εξομολογήσεις, χωρίς συνταρακτικές αναθεωρήσεις, οι δύο άντρες συντονίζουν τα βήματά τους. Σε βόλτες, φαγητό στα αγαπημένα στέκια του Χούλιαν στη Μαδρίτη, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, μαγείρεμα στο σπίτι, επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο, στον γιατρό, στον κτηνίατρο, αναζήτηση ανάδοχης οικογένειας για τον Τρούμαν, συνάντηση με τον γιο που σπουδάζει στο Αμστερνταμ, την ημέρα των γενεθλίων του, για λίγες ώρες. Και ίσως, αυτό το ταξίδι-αστραπή να είναι η μόνη «υπερβολή» στην αλυσίδα των μικροκινήσεων και μικροτακτοποιήσεων που μας συνδέουν με τον κόσμο και με τον χρόνο.

Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που γυρίζεται ταινία με παρόμοιο θέμα. Ομως ο Ισπανός σκηνοθέτης κρατάει σταθερά το τιμόνι, παρακάμπτοντας κάθε δελεαστικό σταθμό στην εύκολη συγκίνηση ή στο εκβιασμένο συναίσθημα. Ο συναγερμός που έχει μπει σε λειτουργία στη ζωή του κεντρικού ήρωα, «εξουδετερώνεται» από την κανονικότητα, η οποία δεν διαταράσσεται. Ο Χούλιαν παρακάμπτει την αμηχανία φίλων που τον αποφεύγουν γιατί «μυρίζουν το θάνατο», επιλέγει από το βιβλιοπωλείο συμβουλές για το πώς θα πεθάνει με το ατράνταχτο επιχείρημα «αν πήγαινα στην Ταϊλάνδη δεν θα αγόραζα ταξιδιωτικό οδηγό;» (!), προσπαθεί να βρει την καλύτερη λύση για τον βαρύθυμο και μεγαλόσωμο Τρούμαν (και τη βρίσκει), αναγνωρίζει τη γενναιοδωρία και ανιδιοτέλεια του φίλου του, δεν τσιγκουνεύεται αισθήματα και ψυχική δαπάνη.

Δεν είναι θλιβερή η ταινία ούτε πικρή. Αν βουρκώνεις μερικές στιγμές (όχι κλαις, βουρκώνεις) είναι γιατί επανατοποθετεί στο επίκεντρο ό,τι υποτιμήθηκε τις ανέφελες εποχές ως δεδομένο: από τα πολύ μικρά και αδιάφορα (τη βόλτα, τη συνάντηση, το φαγητό) έως τα αναντικατάστατα όπως είναι η φιλία που μεταμορφώνεται, εξελίσσεται, έστω κι αν οι φίλοι κατοικούν σε διαφορετικές ηπείρους. Από ανθρώπους και συνήθειες κρατιόμαστε στη ζωή και με την ίδια σύνθεση οδεύουμε στον θάνατο. Και αν το καταφέρουμε αυτό, είναι ευλογία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή