Αριστεία για όλους (τους δικούς μας)

Αριστεία για όλους (τους δικούς μας)

4' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πρόκειται για τέχνασμα αντάξιο του αξιαγάπητου Μπόλντρικ από τη «Μαύρη Οχιά»: Κατεβάζουμε τον πήχυ των παρεχομένων από το κράτος υποτροφιών από το 8,5 στο 6,5. Με αυτόν τον τρόπο διευρύνουμε την αριστεία και ικανοποιούμε ακόμη περισσότερους πελάτες μας. Γιατί, ξέρετε, η χαρά της αριστείας, δηλαδή η επίσημη αναγνώριση της υπεροχής σου, είναι υπέροχο πράγμα, όπως το σεξ, η ελευθερία, το κάπνισμα –συγγνώμη για την έλλειψη πολιτικής ορθότητας– και άλλες κακές συνήθειες. Αντιπαθούμε την αριστεία στους άλλους αλλά την ποθούμε για τον εαυτό μας. Αφού δεν μπορούμε να την εξαλείψουμε, γιατί λοιπόν να μην τη μοιράσουμε σε περισσότερους; Κάπως έτσι είναι η λογική που βρίσκεται πίσω από τη λαμπρή ιδέα του υπουργείου Παιδείας να κατεβάσει το βαθμολογικό όριο για τις υποτροφίες του ΙΚΥ.

Στο ρεπορτάζ του Απόστολου Λακασά διάβασα, μάλιστα, ότι πίσω από τις τεχνικές περικοκλάδες, με τις οποίες το υπουργείο αιτιολογεί τη ρύθμιση, κρύβεται το απλό γεγονός ότι δεν απορροφώνται ευρωπαϊκά κονδύλια για υποτροφίες και μένουν, κατά την υπέροχη τεχνοκρατική διατύπωση, «αδιάθετα». Προφανώς, προσθέτω εγώ, επειδή δεν υπάρχουν αρκετοί αριστούχοι. Μα πώς να υπάρχουν με την αριστεία και τους θεσμούς οι οποίοι την εξασφαλίζουν υπό διωγμόν; Υπάρχουν, όμως, τα λεφτά της Ευρώπης για την αριστεία· οπότε ας τα φάμε, ας τα μοιράσουμε. Τι θα τα κάνουμε, θα τα επιστρέψουμε; Οχι δα!

Λογική ακραδάντως δημοκρατική και, προπαντός, ελληνοπρεπής. Αν δεν σου βγαίνει αυθόρμητα ότι τα περισσευούμενα τα τρώμε (ιδίως όταν τα καταβάλλουν άλλοι), εγείρονται σοβαρές αμφιβολίες για την ελληνικότητά σου. Αν η κυβέρνηση είχε στερεώσει το καθεστώς που ονειρεύεται, για μια τέτοια αμφιβολία (δημοσίως εκπεφρασμένη) θα ελάμβανες κανονικά πρόσκληση από το υπουργείο Εθνικής Αμύνης (που εγγυάται την ειρήνη στο εσωτερικό της χώρας…) για εξέταση ελληνικότητας DNA.

Πού κολλάει όμως με όλα αυτά ο Μπόλντρικ και τα περίφημα «πονηρά σχέδιά» του που ήταν πάντα ηλιθιότητες; Μα πρόκειται για ιδέα που απευθύνεται σε ηλιθίους. Μόνον ο ηλίθιος, ένας Μπόλντρικ, μπορεί να αντιλαμβάνεται την αριστεία ως τίτλο και όχι ως περιεχόμενο. Μόνον ο ηλίθιος μπορεί, λ.χ., να παραστήσει τον γιατρό. (Και είναι αξιοσημείωτο ότι αυτό κάποιες φορές το πετυχαίνει, όπως απέδειξαν διάφορες περιπτώσεις από αυτές που αποκαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια…)

Ετσι θα ήταν αν στην ελληνική κοινωνία η αριστεία είχε βαθύτερες ρίζες· τώρα απλώς θα γελούσαμε με την ανοησία της ρύθμισης. Εχουμε υποστεί όμως τριάντα πέντε χρόνια λαϊκισμού –με διαλείμματα έστω– και το σύστημα του Υπαρκτού στελεχώνεται από ανθρώπους που ανελίχθησαν χάρη στην αποενοχοποίηση της ήσσονος προσπαθείας και στη θεσμοθέτηση του χαμηλότερου δυνατού παρονομαστή. Αυτοί κρατούν το κλειδί του μέλλοντος στα χέρια τους και εξαιτίας της δικής τους αντίστασης η χώρα παρουσιάζει αυτήν τη μοναδική, γαϊδουρινή άρνηση για τη μεταρρύθμιση του συστήματος.

Είναι δε τόσο ισχυρή αυτή η κουλτούρα στη σύγχρονη (ευρωπαϊκή, όπως τη λέγαμε κάποτε…) Ελλάδα, ώστε δημιουργεί σε πολλούς μια ψευδαίσθηση αυτάρκειας. Νομίζουν ότι επειδή έτσι είναι εδώ, είναι έτσι παντού. Το βλέπουμε σε ποικίλες εκδηλώσεις. Από την αφέλεια, λ.χ., του πρωθυπουργού να νομίζει ότι η Ευρώπη είναι μια προέκταση του αμφιθεάτρου, με τη διαφορά ότι μιλάνε ξένα και δεν πλακώνονται, μέχρι εκείνους τους εύπορους γονείς που πλήρωσαν για τα θέματα των εξετάσεων του ΙΒ, ώστε αργότερα τα παιδιά τους να έχουν αποτύχει σε ένα καλό πανεπιστήμιο, όχι της σειράς. (Aλλο να λες «τον πέταξαν έξω από το Γέιλ» και άλλο να λες «τον πέταξαν έξω από το Κολλέγιο της Αλμπουκέρκης»…)

Εξάλλου, η συγκεκριμένη ρύθμιση ευθυγραμμίζεται με την έως τώρα πορεία της εξέλιξής μας – από την οποία πήγαμε να αποκλίνουμε με κάτι Μητσοτάκηδες και κάποιους άλλους. Αυξάναμε όσο γινόταν την προσφορά για να ανταποκρινόμαστε στην ολοένα αυξανόμενη ζήτηση ανώτατης εκπαίδευσης, χαμηλώνοντας παράλληλα το επίπεδο. (Ως και ο Τσίπρας έχει «μεταπτυχιακό»…) Σημασία είχε για μας να πιάνουμε τα αριθμητικά κριτήρια της Μπολόνια, τα ποιοτικά δεν μας ενδιέφεραν. Εξ ου και ακλόνητη η εχθρότητα στην ιδέα της ιδιωτικής ανωτάτης παιδείας. Να παραχωρήσει το κράτος-κόμμα το προνόμιο να μοιράζει όνειρα; Πού ακούστηκε!

Αξίζει να το επαναλάβω ότι το πρόβλημα το είχε ήδη εντοπίσει από την εποχή του ο Ροΐδης: «Διά της κατοχής πτυχίου πάντα τα στάδια είναι εις αυτόν (σ.σ.: τον Ελληνα) όχι μόνον προσιτά, αλλά και ικανώς ασφαλέστερα παρά εις πάσαν άλλην χώραν, αφού ο αποτυχών ως ιατρός έχει την ελπίδα να γίνει αστυΐατρος, ο στερούμενος πελατείας δικηγόρος να αναδειχθή δικαστής και ο μη κατορθώσας να μάθη γράμματα να διαπρέψη παραπλεύρως πλείστων άλλων ως καθηγητής». Τι ψάχνετε, λοιπόν; Ο Υπαρκτός πορεύεται στο ιστορικό πεπρωμένο του.

Επομένως, από την πλευρά του ωμού πολιτικού κυνισμού, η ιδέα είναι σωστή. Φαντασθείτε μόνο για την επιλογή «αρίστων» με άλλα κριτήρια, π.χ. κοινωνικά. Διότι, όσο πιο χαμηλά κατεβαίνεις στην κλίμακα των υποψηφίων υποτρόφων, τόσο πιο μεγάλος θα είναι ο ανταγωνισμός. Η σκοπιμότητα της ρύθμισης είναι να ενισχύσει την προστασία της κυβέρνησης στον σκληρό πυρήνα ψηφοφόρων που φτιάχνει. Εννοώ το 17%, το οποίο ο πρωθυπουργός θεωρεί λίγο ή πολύ σίγουρο στις ιδιωτικές συνομιλίες του. Από την άλλη πλευρά, θα μου πείτε, επειδή σήμερα δεν έχω αναφερθεί στον πρωθυπουργό ονομαστικά, μήπως ξέχασα ότι πρωθυπουργός της Ελλάδος είναι ο Αλέξης Τσίπρας; Σωστά… Ποιος τον πιστεύει αυτόν;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή