Από την πρώτη στιγμή, σε καιρούς πολύ πριν ξεσπάσει η κρίση, που το είδα, με εντυπωσίασε για το πώς «κούμπωνε» συμβολικά με τούτη τη χώρα. Για τους συνειρμούς που προκαλούσε, και εξακολουθεί –σε μέγιστο βαθμό, πια!– να προκαλεί: αναφέρομαι στη γαλλική λέξη «hélas», που προφέρεται όπως ακριβώς και το όνομα μιας τόσο οικείας σε όλους μας χώρας («ελάς»), και η οποία μεταφράζεται: «αλίμονο».
Ηélas! Γάλλοι, αν θυμάμαι καλά, ήταν επί Γ. Παπανδρέου το 2010, στις ημέρες της ανοιχτής διακυβέρνησης (οpengov), όταν «ειδική ομάδα» ειδικών ανακοινώθηκε πως θα αναλάμβανε την εκπόνηση σχεδίου για τον εκσυγχρονισμό εκείνου που ονομάζουμε κράτος – δημόσια διοίκηση. Ούτε τέτοιο σχέδιο είδαμε να εκπονείται, ούτε φυσικά την υλοποίησή του ζήσαμε, ούτε έχουμε πληροφορηθεί τι απέγινε εκείνη η ομάδα.
Αλίμονο! Ο εντυπωσιακός στο άκουσμά του όρος «ανοιχτή διακυβέρνηση», με το βαρύγδουπο συμπλήρωμα Εθνικό Σχέδιο Δράσης», βρέθηκε χθες στο επίκεντρο κοινής συνεδρίασης τριών Επιτροπών της Βουλής: Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, και Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας. Και τι δεν ακούστηκε! Για τη συμμετοχή των πολιτών στη διακυβέρνηση, για διαφάνεια, λογοδοσία, για την καλή νομοθέτηση, για το πόσες φορές ελέχθη εκείνο το «πρώτη φορά» κάνουμε αυτό κι εκείνο. Με το πιο χαρακτηριστικό όλων ίσως, ο όρος «ανοιχτότητα» που ειπώθηκε πολλές φορές από την πολιτική ηγεσία του υπ. Εσωτερικών.
Ηélas! Περισσότεροι από 100 βουλευτές «έπρεπε» να είναι παρόντες ως μέλη τριών κοινοβουλευτικών Επιτροπών: Απουσίαζε η συντριπτική τους πλειοψηφία. Ασε το άλλο: η συνεδρίαση έγινε στον ίδιο χώρο όπου ειδικά τους τελευταίους πολλούς μήνες δεν σταματούν –δικαιολογημένα– οι καταγγελίες για την κάκιστη, όχι απλώς μη καλή, νομοθέτηση που χαρακτηρίζει την κυβερνητική τακτική. Oσον αφορά τη διαφάνεια και τη λογοδοσία; Τι να πει κάποιος σε μια περίοδο που πρωθυπουργός και υπουργοί έχουν υποβαθμίσει έως καταργήσεως την τεκμηρίωση νομοθετημάτων ή/και τον κοινοβουλευτικό έλεγχο; Για δε τη «συμμετοχικότητα» του λαού στη διακυβέρνηση, πώς να αρθρώσεις λόγο, ένα έτος μετά το δημοψήφισμα του «Oχι/Nαι»; Αλίμονο! «Κοστουμαρισμένοι» και «κόσμιοι», όπως υποκριτικά εμφανίζονται από τότε που άρχισε η σκανδαλωδώς ατελείωτη δίκη τους, παρουσιάστηκαν στη συνεδρίαση και μίλησαν –έστω σε θεωρητική βάση– για θέματα καρδιάς της Δημοκρατίας, εκείνοι που ορκίζονται σε ό,τι πιο αντιδημοκρατικό, ρατσιστικό και ακραίο σε επίπεδο «ιδεολογίας». Ηélas! Δεν είναι απλώς που συνηθίσαμε σε όλα αυτά. Είναι που, προφανώς, νιώθουμε σχεδόν «βολικά» σε τούτη την τερατώδη «κανονικότητα». Δεν ήταν δα και τόσο δύσκολο για εμάς: Το κάναμε και στους προ κρίσης καιρούς. Καθρέφτης μας σε όλα, αυτή η Βουλή… Κάπου εκεί ήταν σαν να χάθηκε ο ήχος των ομιλιών από τη συνεδρίαση. Κάπου εκεί αναδύθηκε η φωνή του Θανάση Βέγγου, να λέει στην ίσως πιο συγκλονιστική σκηνή του ελληνικού κινηματογράφου («Το βλέμμα του Οδυσσέα», Θ. Αγγελόπουλος): «Ξέρεις κάτι; Η Ελλάδα πεθαίνει. Πεθαίνουμε σα λαός. Κάναμε τον κύκλο μας, δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια, ανάμεσα σε σπασμένες πέτρες και αγάλματα. Και πεθαίνουμε… Αλλά αν είναι να πεθάνει η Ελλάδα, να πεθάνει γρήγορα. Γιατί η αγωνία κρατάει πολύ και κάνει πολύ θόρυβο».