Είναι μεγάλος ο πειρασμός να αφεθείς στην ευκολία της κοινοτοπίας όταν μιλάς (ή γράφεις) για μία ακόμη μεγάλη δασική πυρκαγιά. Πόσο μάλλον όταν καίγεται ένα από τα πιο όμορφα δάση της ευεργετημένης από τη φύση βόρειας Εύβοιας. Κανείς δεν χαίρεται με την εικόνα ενός ειδυλλιακού τόπου παραδομένου στις φλόγες. Εκτός κι αν είναι σοβαρά διαταραγμένος.
Στον αντίποδα, τα δημοσιογραφικά κλισέ παραμονεύουν: οι πυρκαγιές στη χώρα μας παρουσιάζονται περίπου ως ελληνική «ιδιαιτερότητα» (ενώ λίγο αργότερα μπορεί να ακολουθεί ρεπορτάζ με ανάλογες εικόνες από άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου), αποδίδονται σχεδόν όλες σε εγκληματική ενέργεια (εμπρησμός) και σημαίνουν την απόλυτη καταστροφή για την ευρύτερη περιοχή. Οταν, δε, πρόκειται για φωτιές σε περιαστικά δάση, επιστρατεύονται οι γνωστές εκφράσεις για τον «τελευταίο πνεύμονα» που κάηκε (μυστηριωδώς το επόμενο καλοκαίρι θα καεί ο επόμενος «τελευταίος πνεύμονας»…).
Στην περίπτωση του δάσους κοντά στη Λίμνη Ευβοίας, παρατήρησα μια ελάχιστη απόπειρα αντίστασης στη γενικολογία και στην άγνοια. Ειπώθηκε (και από αρμόδια χείλη) ότι το συγκεκριμένο οικοσύστημα ήταν σε μεγάλο βαθμό «ώριμο» για εκδήλωση καταστροφικής πυρκαγιάς. Τι σημαίνει αυτό; Από το 1979, οπότε είχε εκδηλωθεί η τελευταία μεγάλη πυρκαγιά στην περιοχή και το πευκοδάσος άρχισε να αναπτύσσεται από την αρχή, συσσωρεύτηκε καύσιμη βιομάζα που χρόνο με τον χρόνο γινόταν όλο και πιο εύφλεκτη. Ηταν, επομένως, θέμα χρόνου να εκδηλωθεί φωτιά ικανή να επεκταθεί με αστραπιαία ταχύτητα, ακριβώς επειδή το δάσος είχε πυκνώσει επικίνδυνα και τα δέντρα έφταναν τα 15 μέτρα ύψος. Και το πιο εξελιγμένο σύστημα πυρόσβεσης και ο επαρκέστερος στόλος αεροπλάνων δεν φτάνουν για να σταματήσουν μια τέτοια πυρκαγιά σε ένα τόσο πυκνό δάσος και με το θερινό μελτέμι να χτυπάει 6 και 7 μποφόρ στο Αιγαίο. Μόνο αν πέσει ο άνεμος ή αλλάξει φορά και γυρίσει τη φωτιά στα καμένα. Συνέβησαν και τα δύο χθες στη βόρεια Εύβοια, με αποτέλεσμα να υπάρξει πολύ καλύτερη εικόνα.
Αυτό που δεν λέμε οι δημοσιογράφοι στους πολίτες είναι ότι οι δασικές πυρκαγιές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την αναγέννηση και την αναζωογόνηση των μεσογειακών οικοσυστημάτων. Αυτό δεν τις κάνει «καλές» ή «ευπρόσδεκτες» (γιατί είναι πολύ ανθρώπινο να λυπάται κανείς με μια τόσο βίαιη καταστροφή), αλλά επιτρέπει έναν βαθμό ψυχραιμίας που δείχνει να λείπει. Από αυτήν την άποψη μου έχει κάνει εντύπωση το «κρύο αίμα» πολλών Αμερικανών όταν για χιλιοστή φορά παρακολουθούν να καίγεται για πέμπτη ή για έκτη ημέρα μια τεράστια έκταση κάπου στην Καλιφόρνια.
Συνοπτικά, με τόσες δασικές πυρκαγιές κάθε χρόνο στην Ελλάδα δεν θα έπρεπε να έχει μείνει ίχνος πρασίνου στη χώρα. Αλλά τα περισσότερα δάση που καίγονται αναγεννώνται φυσικά (με την προϋπόθεση να μην καίγονται ξανά και ξανά κάθε δεύτερο καλοκαίρι).
Το ίδιο θα συμβεί και στη Λίμνη. Αρκεί να αφήσουμε τη φύση να κάνει τη δουλειά της και να προστατεύσουμε το δάσος από τη βοσκή και τους επίδοξους καταπατητές.