Η κρίση μάς έκανε πολύ φτωχότερους, ίσως και σοφότερους, καθώς τυγχάνει ευρείας απήχησης η άποψη ότι οι αναποδιές και τα μεγάλα ζόρια γαλβανίζουν και φωτίζουν χαρακτήρες – όχι το αντίθετο. Το αξίωμα αυτό σηκώνει ατέρμονη συζήτηση σαν αυτές που απολαμβάνουν οι κληρονόμοι ανεμελιάς, λάλοι ταξιθέτες ανθρώπων, οι έχοντες χρόνο για χάσιμο. Βέβαιον είναι ότι το λαϊκό μας λεξιλόγιο εμπλουτίστηκε –βίαιο κέρδος– με λέξεις μιας άλλης, επιφανέστερης αργκό: spreads, PSI, failed state, ELA, success story, τροϊκανοί κ.ά· πανίσχυρος μαγνήτης όλων αυτών το Grexit που από τη μια εξαλείφεται και από την άλλη επικρέμαται.
Είναι γνωστό. Στο μπιλιαρδάδικο της κοινωνίας, εκτός υπογείων, κυρίως σε δυσμενείς συνθήκες, οι καραμπόλες γεννούν νέες καραμπόλες και οι λέξεις γίνονται γεννήτορες λέξεων ή ξεθάβουν αμνημόνευτες – όχι πάντοτε αναίμακτα. Με την πολλαπλασιαστική ισχύ του μιμητισμού στο γλωσσάρι των νεοχαλεπών ετών εντάχθηκαν και διαδόθηκαν προς δημόσια χρήση, μεταφορική αδεία, πλήρους μεστότητας, ενδεικτικά και οι λέξεις: κωλοτούμπα (για τους στερούμενους φαντασία, κυβίστηση), κάβος, αφήγημα, κόφτης (επί δικαίων και αδίκων), αχαρτογράφητα ύδατα (νερά στον προφορικό λόγο), διακύβευμα· η τελευταία από τη νυχθημερόν κατάχρηση εσχάτως περιέπεσε σε επικοινωνιακή αποστρατεία και κρύφτηκε πάλι στα λεξικά.
Τη θέση της ήρθε να καταλάβει μια θεωρητικώς βατή λέξη: «Κόσμος». Ο μικρός, ο μέγας; Οχι. Είναι η ελλειπτική συμπύκνωση που κυριαρχεί στην πτωχευτική μόδα, το φραστικό στοίβαγμα των άλλων, ασφαλώς του ομιλούντος εξαιρουμένου· την ακούς παντού και από τον καθένα. Εκουσίως αυτοεξόριστος του συνόλου, ο χρήστης της –«ο κόσμος… »– αυτονομείται αφ’ υψηλού για να ερμηνεύσει τις βουλές του μωσαϊκού των συνανθρώπων του, να κριτικάρει, να συμπονέσει, να οικτίρει τους υπόλοιπους, αιτούμενος άδεια εθνικού ψυχαναλυτή. «Ο κόσμος…», λέει ο καθείς, ωτακουστής του κοινωνικού σφυγμού και συντάσσει το πόρισμά του: Ο κόσμος θέλει αυτό, σκέπτεται εκείνο, θυμώνει με τούτο κ.ο.κ. Στο πλήρωμα αυτού του ελληνικού κόσμου συναθροίζονται τα μέλη του εκλογικού σώματος, προσεχώς και οι 17άρηδες, οπότε αυτομάτως τα συμπεράσματα αποκτούν και πολιτική χροιά. Η ιστορικά παταγώδης αποτυχία ερμηνείας των προθέσεων του «κόσμου» καταγράφηκε μέσα στην πυκνή ομίχλη της 5ης Ιουλίου 2015 στον ανεκδιήγητο εμφύλιο της κάλπης. Το ντέρμπι έγινε περίπατος για τους απροσκύνητους του «Οχι», σε βαθμό που αιφνιδίασε δυσάρεστα τους, όποιους, μετριοπαθείς της νικήτριας παράταξης. Δύο μήνες μετά και αφού ο πρωθυπουργός είπε «Ναι σε όλα» στους δανειστές, έχοντας νωπή την εντολή του «Οχι», τιμήθηκε για την κορυφαία παλινωδία από τον «κόσμο» με νέο εκλογικό θρίαμβο. Για να ερμηνεύεις τον «κόσμο» πρέπει πρώτα να τον καταλαβαίνεις. Δεν είναι ντροπή να μην μπορείς…