Η προσφιλής μέθοδος διαχείρισης κρίσεων στη χώρα μας είναι πρώτα να αγνοούμε τον κίνδυνο, μετά να αφήνουμε τους άμεσα ενδιαφερομένους να προσπαθούν να αντεπεξέλθουν μόνοι τους· ύστερα, όταν το πρόβλημα γιγαντώνεται, πελαγώνουμε, περιμένουμε λύσεις εξ ουρανού. Στο τέλος, μετά την έκρηξη, ψάχνουμε πώς θα συνεχίσουμε την πορεία μας. Ετσι εξελίχθηκε ο οικονομικός εκτροχιασμός της χώρας, έτσι εξελίσσεται και η προσφυγική κρίση. Και στις δύο περιπτώσεις, η αναμονή για τον από μηχανής θεό επιδείνωσε την κρίση. Οσο δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας, αυτό θα επαναλαμβάνεται.
Στο προσφυγικό, η κατάσταση είναι εύφλεκτη. Στα νησιά όπου υπάρχουν hotspots, αλλά και σε κάποιες κοινωνίες κοντά σε καταυλισμούς, πολίτες, μετανάστες και πρόσφυγες είναι στα όριά τους. Οταν προσθέτουμε ολοένα και πιο επιθετικούς χρυσαυγίτες και αμήχανες, αν όχι αμέτοχες, Αρχές, το μείγμα είναι εκρηκτικό. Τα επεισόδια στη Λέσβο, τη Δευτέρα, και νωρίτερα στη Χίο ήταν η πρώτη σοβαρή προειδοποίηση. Εάν η κυβέρνηση δεν κινηθεί γρήγορα και αποφασιστικά για να εκτονωθεί η κατάσταση, η επόμενη έκρηξη ίσως να είναι χειρότερη.
Το πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας για την εκπαίδευση προσφυγόπουλων είναι επιβεβλημένο· από τις αντιδράσεις, όμως, φαίνεται ότι δεν έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία, ώστε να διασκεδαστούν οι ανησυχίες γονέων, να απομονωθούν οι μισαλλόδοξοι και όσοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση για πολιτικούς σκοπούς, να δοθεί στήριξη στους εκπαιδευτικούς. Οσο αφήνεται η διαχείριση της κατάστασης στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς, χωρίς να έχουν πεισθεί οι πολίτες για το τι ακριβώς συμβαίνει, τόσο θα παραμένει μεγάλος ο κίνδυνος για εντάσεις.
Αν δεν υπήρχε συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για τους πρόσφυγες και μετανάστες, θα ήταν καταστροφή για τη χώρα μας. Αλλά από την αρχή ήταν σαφές ότι με αυτήν τη συμφωνία η Ελλάδα θα βρισκόταν στο έλεος και των εταίρων της και της Τουρκίας: Ο αριθμός των προσφύγων στη χώρα μας θα εξαρτάτο από το πόσους θα «άφηνε» η Τουρκία να έρθουν και από το πόσους θα υποδέχονταν οι εταίροι. Γνωρίζαμε ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα παγιδεύονταν σε μια χώρα στην οποία δεν ήθελαν να μείνουν και η οποία δεν θα ήταν ικανή να διαχειριστεί τέτοιο πρόβλημα. Παρ’ όλα αυτά, τα προβλήματα αφέθηκαν να συσσωρεύονται επί μήνες.
Χθες η Διεθνής Αμνηστία συνεχάρη τους Ελληνες για τη βοήθεια που προσφέρουν στους πρόσφυγες – κατήγγειλε, όμως, και το γεγονός «ότι χιλιάδες άνθρωποι ζουν αυτήν τη στιγμή σε απάνθρωπες συνθήκες στην Ελλάδα». Σημείωσε ότι μόλις 3.000 άτομα έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ενώ οι «προσφερόμενες θέσεις από τα κράτη-μέλη υπολείπονται του στόχου των 66.400 έως τον Σεπτέμβριο 2017 και ανέρχονται μόλις σε περίπου 6.500». Αυτή είναι η σύνοψη του προβλήματος.
Για τη λύση πρέπει να βελτιώσουν τη συνεργασία τους η Ε.Ε., η Ελλάδα (κράτος, τοπικές κοινωνίες και οργανισμοί αρωγής), αλλά και οι ίδιοι οι πρόσφυγες-μετανάστες. Οι εταίροι μας να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν· η πολιτεία μας να διαχειρίζεται το πρόβλημα αποτελεσματικά, ενημερώνοντας πολίτες και πρόσφυγες συνεχώς για να προλαμβάνει εντάσεις· οι πρόσφυγες να συμμετέχουν ενεργά στην οργάνωση και διαχείριση της διαμονής και της ζωής τους.