Την προκατασκευασμένη εικόνα που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ για το Δημόσιο –«φέουδο» της εκάστοτε εξουσίας, αλλιώς, στρατιωτάκια πειθαρχημένα και ικανοποιημένα καθότι υπό απόλυτη προστασία– αποκαλύπτει το οξύμωρο, υπουργός της κυβέρνησης να βάλλει κατά δημοσίων υπαλλήλων… Σίγουρα η κ. Φωτίου δεν εννοούσε ακριβώς αυτό που είπε, αφοριστικά, ότι «τα υπουργεία δεν κάνουν τίποτα». Μάλλον εννοούσε ότι δεν κάνουν «αυτό που πρέπει», δηλαδή να συμπλέουν με τις κυβερνητικές αποφάσεις. Οπως εξομολογήθηκε, το 25% στο υπουργείο της είναι νέοι «άνθρωποι που ξέρουν γράμματα και με βοηθούν. Ενα ακόμη 25%, που είναι διευθυντικά στελέχη, με υπονομεύουν». Μάλιστα «κάποιοι στέλνουν από μόνοι τους εγκυκλίους που κόβουν επιδόματα κ.λπ. και αν δεν είχα νομικούς συμβούλους δίπλα μου, γι’ αυτά που μου φέρνουν να υπογράψω θα πήγαινα φυλακή», αποκάλυψε.
Οτι η κρατική μηχανή, έτσι όπως χτίστηκε από καταβολής ελεύθερου εθνικού βίου με ρουσφετολογικές τοποθετήσεις και χαριστικές παροχές, είναι (κατά περίπτωση) υδροκέφαλη, παχυδερμική, αναβλητική, στρεψόδικη, ετοιμόρροπη από τη διαφθορά αποτελεί κοινό μυστικό από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ομως την κυβέρνηση ενδεχομένως δεν την απασχολεί αυτό – έχει κανείς μάτια μόνο για τα απόλυτα της «σειράς» του. Μάλλον την ξαφνιάζει που η εκτιμώμενη ως εκλογική πελατεία της δεν συνεργάζεται. Και δεν αποκλείεται σταδιακά να αποκτήσει έναν ακόμη εχθρό, το –πλέον– «αντιπαραγωγικό», «ανεξέλεγκτο» Δημόσιο…
Δεν είναι εύκολη υπόθεση το Δημόσιο. «Μαγαζάκι» όχι μόνο των υψηλά ιστάμενων αλλά και υπαλλήλων, που εθισμένοι στη συναλλαγή και τις εξυπηρετήσεις, θεωρούν την υπηρεσία «τσιφλίκι» τους. Δημόσιοι υπάλληλοι σε θέσεις-κλειδιά συγκροτούν συχνά μια προνομιούχα κάστα, με όλα τα αντανακλαστικά της εξουσίας. Ως ενεργούμενοι των ισχυρών, ενίοτε αυτονομούνται κι ασκούν τη δημόσια εξουσία για ίδιον όφελος, στήνοντας τη δική τους «μηχανή» με πελάτες τους πολίτες, τα κάθε άλλο παρά άσπιλα κι αμόλυντα «πρόβατα» που –δεκαετίες πολλές τώρα– και φορολογούνται και «λαδώνουν» για την παροχή νόμιμων υπηρεσιών. Μια ασθένεια τόσο κοινή που δεν τη θυμόμαστε πια, αλλά τα επακόλουθά της καταπατούν τις μέρες μας.
Δεν είναι εύκολη υπόθεση το Δημόσιο. Ενας τομέας που «κείται» μέσα σε καθορισμένα «σύνορα» και λειτουργεί με βάση μια ιδιότυπη ομερτά, δηλαδή κατά έναν τρόπο «τιμωρείται» όποιος διαβεί τα όρια, όποιος λατρέψει ξένους «θεούς». Βασικό του πρόβλημα δεν είναι τόσο ο αριθμός των υπαλλήλων (αν και με τάση συγκέντρωσης –όπου είναι εφικτό– στα βολικά μετόπισθεν, όχι στην πρώτη γραμμή) όσο ο εκτεταμένος βαθμός κομματικοποίησης και υπεράσπισης των κεκτημένων· το σύστημα έχει τον τρόπο να περιθωριοποιεί τον πολιτικό αντίπαλο κι όποιον «χαλάει την πιάτσα», να αντιστέκεται σε μη βολικές αλλαγές. Δεν είναι η τεμπελιά, είναι η ροπή προς την ανευθυνότητα και τη ματαιότητα που γεννά ένας αργοκίνητος μηχανισμός.
Δεν είναι εύκολη υπόθεση το Δημόσιο. Τις πληγές του οι περισσότεροι υπουργοί έρχονται να επουλώσουν με σειρά νομικών λύσεων, που συνήθως πέφτουν στο κενό. Η πολυνομία, μαζί με την απουσία υποδομής, αξιολογήσεων, σχεδίων, σε ένα κράτος με χιλιάδες νομικά πρόσωπα και στελέχη με συναφείς αρμοδιότητες, ενθαρρύνουν το χάος.
Δεν είναι εύκολη υπόθεση το Δημόσιο. Ιδιαίτερα όταν τείνει να γίνει εχθρός…