Την ώρα που γράφονται αυτές οι αράδες, ο πρόεδρος Ομπάμα ετοιμάζεται να επισκεφθεί τη χώρα μας με δύο δήμους και μία συνδικαλιστική ένωση να τον έχουν επισήμως κηρύξει «ανεπιθύμητο». Οπως έχει ήδη σχολιαστεί στα κοινωνικά μέσα, δεν είδαμε τίποτα τέτοιο όταν ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν επισκέφθηκε την Αθήνα πριν από μερικούς μήνες. Υποκρισία; Γιατί το λέτε αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι μου φάνηκε σαν deja vu όλο αυτό. Θυμάμαι πως, όταν το 1981 ο στρατηγός Γιαρουζέλσκι κήρυξε στρατιωτικό νόμο στην Πολωνία εξαιτίας της λαοφιλίας της Αλληλεγγύης του Λεχ Βαλέσα, ουδείς συγκινήθηκε στη χώρα μας. Σημειωτέον, ο στρατιωτικός νόμος κράτησε περί τα δύο χρόνια και στο διάστημα αυτό, πολλοί άνθρωποι απήχθησαν από τα σπίτια τους νύχτα και οι οικογένειές τους έκαναν να τους δούν ξανά κάμποσο, αγνοώντας όχι μόνο πού βρίσκονται, αλλά και αν είναι ζωντανοί. Ουδείς, λοιπόν, ασχολήθηκε με τέτοιες λεπτομέρειες στην Ελλάδα, ούτε τότε ούτε ποτέ.
Ο πρόεδρος Πούτιν δεν είναι κομμουνιστής βέβαια. Δεν είναι όμως και Αμερικανός. Βλέπετε, το κλασικό «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι» κουρνιάζει ακόμη βαθιά μέσα στη νεοελληνική ψυχή. Είναι σαν φυσικό ανακλαστικό· ο Ελληνας είναι σαν τον σκύλο του Παβλόφ: μόλις ακούσει τη λέξη «Αμερικανός» (μάλλον, πιο σωστά: «Αμερικάνος», με τον τόνο στην παραλήγουσα) πετάγεται πάνω, υψώνει τη γροθιά και γαβγίζει συνθήματα.
Θυμόμαστε όλοι τι όμορφες γραφικότητες είχαμε οργανώσει ως υπέροχος λαός στο Σύνταγμα με την έλευση του Μπιλ Κλίντον, το 1999. Λαϊκά δικαστήρια με τον απαραίτητο «συμβολικό χαρακτήρα» (ο… «ένοχος» δικαζόταν ερήμην του), όπως «συμβολικό χαρακτήρα» έχει τώρα ο εξοστρακισμός του απερχόμενου προέδρου Ομπάμα από την Καισαριανή, την Πάτρα και τις λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις αφού αγνοεί την ύπαρξή τους και θα συνεχίσει να τις αγνοεί.
Το ενδιαφέρον με τη συγκεκριμένη επίσκεψη είναι πως και αυτή έχει τόσο συμβολικό χαρακτήρα, που σχεδόν δεν έχει καμία σημασία, ειδικά για εμάς. Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι με το ένα πόδι εκτός Λευκού Οίκου, νικητής και λαοφίλητος (ήδη επικρατεί μια ομπαμική νοσταλγία ανά την υφήλιο), ο διάδοχός του δεν ανήκει στο Δημοκρατικό Κόμμα, για την ακρίβεια δείχνει να απέχει έτη φωτός από την όλη πολιτική κουλτούρα και αντίληψη του Ομπάμα. Θέλω να πω, δύσκολα θα υπάρξει συνέχεια τέτοια που να καθιστά τη συγκεκριμένη επίσκεψη πρακτικά σημαντική για εμάς (για το χρέος, για το μεταναστευτικό, για τα ελληνοτουρκικά κ.ο.κ.), αφού ο Ομπάμα δεν θα δώσει καμία σκυτάλη στον Ντόναλντ Τραμπ παρά μόνον σε ένα τεχνικό, στενά τυπικό πλαίσιο.
Φυσικά, όπως έχει ήδη σχολιαστεί, οι σημερινοί εν Ελλάδι κυβερνώντες που κάποτε συμμετείχαν με πάθος και «ψυχή βαθιά» σε πάσης φύσεως μαζικούς αντιαμερικανισμούς, θα καμαρώνουν σαν το παγώνι με το που θα φανεί στον αττικό ουρανό το θρυλικό Air Force One. Και μόλις αναχωρήσει και πάλι ο Αμερικανός πρόεδρος, θα θριαμβολογούν για το πόσο πολλά κατάφεραν στις πολύ σημαντικές και εποικοδομητικές συνομιλίες τους με τον Μπαράκ Ομπάμα. Και ας οδύρονται πολλοί ομοϊδεάτες τους και σύντροφοι από τα παλιά σε συνοικίες και αγωνιστικά δρομάκια. Και ας τα κάνουν όλα λαμπάδα οι πιο έξαλλοι από αυτούς τους συντρόφους τη 17η Νοεμβρίου. Τι κρίμα όμως· έστω και στο πάρα δύο, επισκέπτεται την Ελλάδα, στην κατάσταση που βρίσκεται, ένας από τους πλέον αγαπητούς Αμερικανούς πολιτικούς. Ναι, δεν κατάφερε να κλείσει το Γκουαντάναμο όπως είχε πει προτού γίνει πρόεδρος. Πολλά δεν κατάφερε. Μέσα στη γενικευμένη μετριότητα των πολιτικών ηγετών διεθνώς όμως, ο Μπαράκ Ομπάμα ήταν μια διαρκής υπενθύμιση του τι σημαίνει πολιτικός πολιτισμός.