Το κρίσιμο για έναν πολιτικό δεν είναι αν «θα τον θυμάται η Ιστορία», αλλά τo τι αισθήματα τρέφουν απέναντί του οι πολίτες όσο είναι ενεργός και το αν θα τον θυμούνται όταν στερηθεί την αίγλη του θώκου. Τον Κωστή Στεφανόπουλο, άνθρωπο ευγενικό, πράο και ευθύ στη δημόσια παρουσία του, τον αντιμετώπιζαν με αισθήματα σεβασμού και εμπιστοσύνης πολύ περισσότεροι πολίτες απ’ όσους αντιστοιχούσαν στο ποσοστό της ΔΗΑΝΑ (του μόνου κόμματος που αντιτάχθηκε το 1989 στην εκχώρηση τηλεοπτικών αδειών σε «ανθρώπους επικίνδυνους» και σε θεσμικό κενό), αλλά και της Ν.Δ. Αν και το 1995 εξελέγη Πρόεδρος με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ και της ΠΟΛΑΝ, με την αμερόληπτη άσκηση των καθηκόντων του απέσπασε γρήγορα την αποδοχή πολύ ευρύτερου ακροατηρίου, μακριά από τα κομματικά στεγανά, τις προκαταλήψεις και τους πολιτικούς δογματισμούς.
Γι’ αυτό και δεν τον ξέχασαν οι Ελληνες μετά το 2000, όταν έληξε και η δεύτερη θητεία του στην Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας, και μάλιστα παρότι δεν νοιαζόταν να βρίσκεται οπωσδήποτε στη δημοσιότητα, όπως συνηθίζουν πολλοί «ομότεχνοί» του, και όχι μόνο των νεότερων (ή των κατώτερων) κλάσεων. Ο ίδιος άλλωστε προσδιόριζε ως σοβαρότερο επίτευγμά του τις επαφές του με τον κόσμο κατά τη δεκαετία 1995 – 2005 των προεδρικών του καθηκόντων· επαφές όντως πυκνές, σε όλη την Ελλάδα, κυρίως δε απλές και φυσικές, και όχι βεβαρημένες από σοβαροφάνεια ή πατερναλιστική οίηση.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα η συλλογική μνήμη είχε ιδιαίτερο λόγο να σταθμεύσει στο όνομα του Κωστή Στεφανόπουλου. Αιτία ο ερχομός του Μπαράκ Ομπάμα, που θύμισε την επίσκεψη του Μπιλ Κλίντον, τον Νοέμβριο του 1999, και την ομιλία με την οποία τον υποδέχτηκε ο Κωστής Στεφανόπουλος. Μια ομιλία που τη συνοδεύει έκτοτε ο χαρακτηρισμός της ως ιστορικής. Και δικαίως, αφού δεν τη στένεψε το πρωτόκολλο ούτε την άμβλυνε ένας αυτοϋποτιμητικά εννοούμενος σεβασμός προς τον πλανητάρχη ή η υιοθέτηση του εθίμου της κολακείας.
Δεν ήταν όμως αυτή η μόνη παρέμβαση του Κωστή Στεφανόπουλου που προσέδωσε κύρος στο αξίωμά του. Σε αρκετές περιπτώσεις οι θέσεις του άφηναν πολύ πίσω τους αντιλήψεις ανέκαθεν κυρίαρχες στη συντηρητική παράταξη της προέλευσής του, αλλά έρχονταν σε αντίθεση και προς το λεγόμενο κοινό αίσθημα. Για παράδειγμα, όταν εξέφραζε με ευθύτητα την αντίρρησή του στο σχέδιο «Επιστροφή στις Ρίζες» που του παρουσίαζε ο τότε αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Οταν, στους Ολυμπιακούς του 2004, καυτηρίαζε τις αποδοκιμασίες εις βάρος Αμερικανών αθλητών, λέγοντας ότι «έτσι δεν ασκείται ο εθνικός εγωισμός, αντιθέτως, ταπεινωνόμασθε». Ή όταν υπεράσπιζε ως αυτονόητο το δικαίωμα του αριστούχου Αλβανού μαθητή Οδυσσέα Τσενάι να είναι σημαιοφόρος.
Ο Κωστής Στεφανόπουλος υπήρξε ένας ποδηλάτης της πολιτικής: μετριοπαθής, επίμονος, ασκητικός, προσηλωμένος. Ποδηλάτες χρειάζεται ο τόπος. Οχι κατά ματαιόδοξη φαντασία πιλότους της Formula 1.