Την ημέρα των αμερικανικών εκλογών έπεσε το σάιτ της υπηρεσίας μετανάστευσης του Καναδά, γιατί, όπως γράφτηκε, Αμερικανοί αναζητούσαν πληροφορίες για πιθανή μετεγκατάστασή τους στη γείτονα χώρα, μετά την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ.
Σε πρόσφατο δημοσίευμα της «Κ» με τίτλο «Πολλοί Τούρκοι αναζητούν σπίτι στην Αθήνα» (27/11, του Γιάννη Ελαφρού), διαβάζουμε ότι: «Από τον Σεπτέμβριο και μετά έχουν αυξηθεί σημαντικά οι επισκέψεις Τούρκων στην Ελλάδα με στόχο την αγορά ακινήτου», γεγονός το οποίο συνδέεται με «το αποτυχημένο πραξικόπημα και τις πολιτικές εξελίξεις που πυροδότησε».
Την προσεχή Κυριακή, οι Ιταλοί προσέρχονται στις κάλπες με το ερώτημα αν θέλουν να τεθεί σε ισχύ ή όχι η αναθεώρηση του συντάγματος που σχεδίασε η κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι. Αν και καμία πρόβλεψη πλέον δεν είναι ασφαλής, θεωρείται πιθανόν ότι θα επικρατήσει το «Οχι», ενισχύοντας τον κίνδυνο της κατάρρευσης του ιταλικού τραπεζικού συστήματος. Την ίδια μέρα προσέρχονται στις κάλπες και οι Αυστριακοί, με τον ακροδεξιό, εθνικιστή, με αντιευρωπαϊκή ρητορική, υποψήφιο Νόρμπερτ Χόφερ να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες εκλογής. Τι θα συμβεί, λοιπόν, αν κάποιοι Ιταλοί ή Αυστριακοί θελήσουν να μεταναστεύσουν, για τους λόγους τους ο καθένας, σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή, ίσως, χώρα; Και σε ποια; Στη Γαλλία ο Φρανσουά Φιγιόν με την ακραία συντηρητική ατζέντα είναι το ανάχωμα της Μαρίν Λεπέν, στην Ολλανδία προηγείται το ακροδεξιό ολλανδικό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) για τις εκλογές του 2017.
Ασφαλώς, ο κόσμος που θα θελήσει να μετακινηθεί δεν έχει καμία σχέση ούτε με τους Μεξικανούς που αναζητούν στον ήλιο μοίρα, στην Αμερική, ούτε με τους Αφγανούς ή τους Ιρακινούς αλλά ακόμη ούτε και με τους Σύρους (ορισμένοι εξ αυτών ανήκουν στη μεσαία τάξη) που είδαν τη ζωή τους συντρίμμια από τη μια μέρα στην άλλη και βρέθηκαν σε καταυλισμούς στην Τουρκία ή στην Ελλάδα.
Αυτό το νέο «μεταναστευτικό ρεύμα» έχει εντελώς διαφορετική σύνθεση. Πρόκειται για λίγο έως πολύ ευκατάστατους ανθρώπους, οι οποίοι, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ και για την περίπτωση των Τούρκων, είναι «διανοούμενοι και γενικότερα απόφοιτοι πανεπιστημίου, στελέχη εταιρειών ή ελεύθεροι επαγγελματίες». Η ηλικία τους, μεταξύ 50 – 60 ετών. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα προκάλεσε το «brain drain» (σε 430.000 υπολογίζονται οι επιστήμονες που έφυγαν την τελευταία 8ετία από τη χώρα)· οι πόλεμοι, η ακραία φτώχεια, οι εμφύλιοι, δικτατορικά καθεστώτα, ευθύνονται για τις μετακινήσεις πληθυσμών από τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, κ.ο.κ. Η δυσφορία και οι αλλαγές που προκαλεί στην καθημερινότητα των ανθρώπων η συρρίκνωση της δημοκρατίας και της ελευθερίας (η ερντογανική παράνοια υπερβαίνει κατά πολύ αυτήν την περιγραφή) ενδέχεται να δημιουργήσει και μια νέα τάση. Δεν πρόκειται για τους πολύ πλούσιους, το «μεγάλο κεφάλαιο», το οποίο ούτως ή άλλως διαγράφει τη δική του τροχιά ανάλογα με τα συμφέροντά του.
Αναφερόμαστε στην πληθυσμική ομάδα, η οποία αποτελεί την απανταχού μεσαία τάξη (ελαφρώς ή βαρέως συμπιεσμένη). Ανθρώπους που βλέπουν ακροδεξιές – εθνικιστικές κυβερνήσεις να αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της χώρας τους, αντιλαμβάνονται ότι το τοπίο αλλάζει δραματικά και στρέφονται εκεί όπου η δημοκρατία ακόμη ανθίσταται.
Η Ελλάδα, μέσα σε αυτόν τον κυκλώνα και παρά τα οξύτατα εσωτερικά προβλήματα της και τους τραυματισμένους θεσμούς της, παραμένει μια δημοκρατική χώρα. Οι επόμενοι 12 μήνες είναι εξαιρετικά κρίσιμοι, οι αλλαγές είναι ραγδαίες και κάποτε μη ελεγχόμενες (εξαιτίας και της προσπάθειας υπερβολικού ελέγχου). Τι άλλο πολυτιμότερο, εκτός από τη δημοκρατία, απομένει να περιφρουρήσουμε;