Ουδείς πιστεύει ότι η επίλυση του Κυπριακού είναι εύκολη υπόθεση. Ουδείς, πλην των ίδιων των Κυπρίων, δικαιούται να θέτει όρους και πιθανά εμπόδια σε ενδεχόμενη λύση. Ουδείς, επίσης, αναμένει ότι ξαφνικά θα αρθούν εμπόδια που υπήρχαν εδώ και δεκαετίες, ότι θα αλλάξουν νοοτροπίες που διαμορφώθηκαν μέσα από φωτιά και πόλεμο και κυριαρχούν στις μνήμες των δύο κοινοτήτων. Ολοι κατανοούμε τη δυσκολία του κάθε πολίτη να συμφωνήσει στο τέλος της σημερινής κατάστασης και να αποδεχθεί άλμα προς κάτι που δεν είναι σίγουρος ότι θα τον ωφελήσει. Το σήμερα, όσο λειψό και αν είναι, είναι γνωστό. Και η οικειότητα δίνει μιαν αίσθηση ασφάλειας.
Είναι σπανιότατες οι περιπτώσεις όπου άνθρωποι απετόλμησαν να παραιτηθούν από δικαιώματα και εγγυήσεις για να συνυπάρξουν με άλλες, διαφορετικές ομάδες. Στην περίπτωση της Κύπρου, οι Ελληνοκύπριοι έχουν το προνόμιο της πλειοψηφίας, της διεθνούς αναγνώρισης και της κρατικής οντότητας, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν το εχέγγυο των τουρκικών όπλων. Και οι δύο πλευρές έχουν πολλά να χάσουν, αλλά και πολλά να κερδίσουν από την ειρηνική συνύπαρξη.
Είναι υπόθεση των Κυπρίων πώς θα καθησυχάσουν τις αγωνίες των πολιτών, πώς θα συμφιλιωθούν δύο κοινότητες έπειτα από τόση έχθρα, πώς οι ηγεσίες θα υπερβούν τις φωνές που απορρίπτουν οποιονδήποτε συμβιβασμό. Δική τους υπόθεση είναι – το διακύβευμα, όμως, είναι πολύ μεγαλύτερο. Σε μια εποχή που κυριαρχείται από ολοένα μεγαλύτερη διχόνοια μεταξύ εθνικών, ταξικών και θρησκευτικών ομάδων, που απειλείται η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που οι μεγάλες δυνάμεις κινούνται περισσότερο με βάση το δικό τους συμφέρον και όχι το συλλογικό, η απόφαση δύο κοινοτήτων να επανενωθούν σε ομοσπονδία θα ήταν ελπιδοφόρο μήνυμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Οταν στις ΗΠΑ εξελέγη πρόεδρος ο υποψήφιος που υποσχέθηκε να ορθώσει τοίχο στα σύνορα με το Μεξικό, που πρότεινε απαγόρευση εισόδου σε μουσουλμάνους, που σκοπεύει να αποκλείσει εκατομμύρια πολιτών από το σύστημα υγείας της χώρας τους, που θα καταργήσει διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες, μπορούμε να περιμένουμε από τις κοινότητες μιας μικρής χώρας να τολμήσουν το αντίθετο και να καταργήσουν τα τείχη που υπάρχουν μεταξύ τους; Η μόνη απάντηση είναι ότι αυτό θα συμβεί όταν πλειοψηφίες και στις δύο πλευρές πιστέψουν ότι η συνεργασία και η συνύπαρξή τους συμφέρουν άμεσα και μακροπρόθεσμα. Μόνον έτσι θα ξεπεραστούν τα εμπόδια εντός κάθε κοινότητας, όταν ενδεχόμενη συμφωνία τεθεί σε δημοψήφισμα. Οι εκτός Κύπρου –είτε Ελλάδα, Τουρκία, Ε.Ε., Ρωσία ή ΗΠΑ– οφείλουν να στηρίζουν και τις δύο πλευρές στην αναζήτηση λύσης και όχι να επιδιώκουν επιτυχίες (ή αποτυχίες) για δικό τους συμφέρον.
Η πορεία της ανθρωπότητας δεν είναι γραμμική. Πάει μπρος και πίσω, πάνω και κάτω. Τα περισσότερα χρόνια της διεθνούς ευημερίας και της Pax Americana, η Κύπρος ήταν διχασμένη και πηγή έντασης. Τώρα που όλος ο κόσμος διχάζεται, η Κύπρος, έπειτα από τόσα χρόνια πείρας στα δύσκολα, θα μπορούσε να αποτελέσει πάλι την εξαίρεση και να δείξει τον δρόμο προς την επίλυση και των πιο δυσεπίλυτων προβλημάτων. Σε πείσμα των καιρών.