Αντιγράφω από το πόρισμα της πλειοψηφίας, που κατατέθηκε μετά το τέλος των εργασιών της Εξεταστικής Επιτροπής για τα δάνεια σε κόμματα και μίντια: «Καθώς η πληροφόρηση δεν είναι απλά μία ενημερωτική, εκπαιδευτική διαδικασία με σκοπό την τελειοποίηση του κάθε ανθρώπου στο μορφωτικό επίπεδο, αλλά έχει τεράστια πολιτική σημασία και λειτουργία, κανονικά θα έπρεπε να την εξουσιάζει ο λαός. Ομως δεν συμβαίνει αυτό, ή δεν συμβαίνει ακριβώς αυτό, αφού η βούληση του λαού για χρήση της πολιτικής του δύναμης δεν προσδιορίζεται ελεύθερα από τον ίδιο, αλλά την κατευθύνει έντεχνα εκείνος που μπορεί να την επηρεάσει».
Σκεφτόμουν όσο αντέγραφα την παραπάνω παράγραφο, σκέφτομαι και τώρα, οιονεί φωναχτά: Πώς εννοείται άραγε ο λαός εδώ; Ποιες ιδιότητες του αποδίδονται; Και πώς, με ποια μέθοδο, με ποιο οργανωτικό σχήμα, αλλά και με ποιο κοινό «πιστεύω», θα μπορούσε να «εξουσιάζει την πληροφόρηση»; Προσπαθώ να απαντήσω. Νομίζω πως είναι πρόδηλο ότι εδώ, ή καλύτερα κ α ι εδώ, ο λαός εννοείται σαν πλάσμα ενιαίο και αδιαίρετο, σαν μία οντότητα, χωρίς εσωτερικές αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις. Σαν να έχει, πάντοτε και στα πάντα, μία και μόνο γνώμη και φωνή. Επιπλέον, εννοείται σαν μια οντότητα εκ προοιμίου αγαθή και ενάρετη, δεδομένα πεφωτισμένη, ενήμερη βαθιά και ποικιλόμορφα, και οπωσδήποτε «προοδευτική», ό,τι κι αν κατέληξε να σημαίνει αυτός ο πλαδαρός πια όρος. Φοβάμαι ωστόσο ότι τέτοιας εκλεκτής ποιότητας πλάσμα δεν συχνάζει στα εδάφη της Ιστορίας αλλά της παραπολιτικής μυθολογίας. Αυτό που συναποτελούμε σαν λαός δεν είναι μέγεθος υπερβατικό, μεταφυσικής τάξεως. Υπόκειται στην Ιστορία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται: έχουμε συμφέροντα (συνήθως αντίπαλα) και απόψεις (συνήθως αντιτιθέμενες). Σε εξαιρετικές περιπτώσεις τυχαίνει να ομονοήσουμε. Μία στα εκατό χρόνια ή στα διακόσια. Για να ακολουθήσει ένας εμφύλιος.
Ας υποθέσουμε μολαταύτα ότι σαν λαός είμαστε ένα σώμα, μια ψυχή. Πώς θα μπορούσαμε άραγε να «εξουσιάσουμε την πληροφόρηση», από κοινού και ομοθυμαδόν; Με ενός είδους «λαϊκές επιτροπές» υποθέτω, οι οποίες όμως κάπως θα πρέπει να νομιμοποιούνται, με κάποιο δημοκρατικό σύστημα εκλογής, οπότε από τη φαντασιακή λαϊκοδημοκρατία (η οποία στο πεδίο της Ιστορίας απέτυχε οικτρά) επιστρέφουμε στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία. ΄Η μήπως με επιτρόπους, οι οποίοι θα αυτοσυστήνονται ή θα επιβάλλονται στανικώ δικαίω σαν αυθεντικοί εκπρόσωποι και γνήσιοι εκφραστές του λαού, δηλαδή του δικού μας κομματιού της λαϊκής ολότητας, που το εξισώνουμε εκβιαστικά με το σύνολο;
Φοβάμαι πως η επιθυμία «να εξουσιάζει ο λαός την πληροφόρηση», επειδή «έχει τεράστια πολιτική σημασία», δεν απέχει πάρα πολύ από την επιθυμία «να εξουσιάζει ο λαός» την περίθαλψη, τα νοσοκομεία δηλαδή, επειδή δεν υπάρχει τίποτε σοβαρότερο από την υγεία. Ωφέλιμη είναι η λαϊκή ιατρική. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι περιττεύουν οι ιατρικές σχολές.