Ευκλείδης Τσακαλώτος
Ο μονόδρομος της χρονοτριβής
Πολλοί στοιχημάτιζαν ότι δεν θα έφτανε ώς εδώ. Στοιχημάτιζαν ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα είχε λυγίσει όχι τόσο από το ολοένα αυξανόμενο βάρος μιας αλυσιδωτής συνθηκολόγησης στην οποία ποτέ δεν πίστεψε, όσο από την αίσθηση ότι σηκώνει αυτό το βάρος χωρίς τα απαιτούμενα στηρίγματα.
Για να φτάσει ώς εδώ χρειάστηκε να διαψεύσει τους χαιρέκακους «ψυχαναλυτές» του. Χρειάστηκε όμως περισσότερες φορές να διαψεύσει τον ίδιο τον εαυτό του – τις προβλέψεις του για το πότε και το πώς θα έκλεινε η διαπραγμάτευση και, κυρίως, τη διαβεβαίωσή του ότι δεν θα ήταν εκείνος που θα έφερνε μείωση του αφορολογήτου στη Βουλή.
Με νωπά τα τραύματα αυτών των διαψεύσεων, ο Τσακαλώτος έφτασε να να φέρει κλεισμένη τη συμφωνία στη Βουλή και παίζει πάλι τον ρόλο του: Προσποιείται ότι προσπαθεί να πείσει τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να τους επιτρέψει έτσι να προσποιηθούν κι εκείνοι ότι προσπαθούν να πειστούν.
Το ερώτημα είναι ποιο πολιτικό κεφάλαιο θα έχει απομείνει στον υπουργό Οικονομικών μετά την ψηφοφορία της Πέμπτης. Ή, πιο κυνικά: Πόσο χρήσιμος θα είναι στον Τσίπρα ο Τσακαλώτος αφού θα «τού» έχει περάσει τα μέτρα;
Μπορεί να έχει εξαντλήσει το στοκ από τσιτάτα και λογοπαίγνια· μπορεί να έχει εξαντλήσει τις εμπνεύσεις του σε επιθετική απολογία· εκείνο που δεν θα έχει εξαντλήσει είναι το απόθεμα εμπιστοσύνης που λέγεται ότι, παρά τις κατά διαστήματα αναταράξεις, έχει χτίσει με τους εταίρους.
Το δίδυμο ερώτημα είναι τι έχει να περιμένει μετά το Eurogroup της 22ας Μαΐου ο ίδιος ο Τσακαλώτος; Ο,τι και ο ΣΥΡΙΖΑ. Να βρει και να πιει από το ιερό δισκοπότηρο του χρέους. Να βρει με τον μίτο της ποσοτικής χαλάρωσης έστω και μια συμβολική, έστω και μια ακριβή, χαραμάδα προς τις αγορές.
Η πείρα από τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις έχει δείξει ότι τα μακροοικονομικά επιτεύγματα δεν μεταφράζονται σε κοινωνικό βίωμα ικανό να αντισταθμίσει το πολιτικό κόστος που συσσωρεύουν τα μνημονιακά μέτρα. Ομως και εδώ οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έχουν πρωτοτυπήσει. Εχουν καταφέρει να ετεροχρονίσουν την εφαρμογή των μέτρων, ελπίζοντας ότι έτσι θα μετακυλίσουν και το πολιτικό τους κόστος.
Το καλύτερο που έχει να κάνει ο Τσακαλώτος είναι να ακολουθήσει τον ρυθμό του ΣΥΡΙΖΑ. Να καταναλώσει αραιωμένο τον χρόνο.
Σώτη Τριανταφύλλου
Ηταν ένα μικρό καράβι
Αν για κάτι είναι σίγουρα αθώα η Τριανταφύλλου, είναι για μελοδραματισμό. Σε αντίθεση με τους υποστηρικτές της, οι οποίοι έσπευσαν να την αναγορεύσουν σε μάρτυρα της ελευθερίας του λόγου, αντέδρασε στη δίωξή της με αντιηρωική ψυχρότητα. Με την ψυχρή αυτοπεποίθηση που χαρακτηρίζει όλες τις δημόσιες παρεμβάσεις της – παρεμβάσεις προορισμένες να δρέψουν αντίλογο. Το γεγονός ότι μία από αυτές τις παρεμβάσεις προκαλεί τώρα και την αυτεπάγγελτη ενεργοποίηση της ποινικής δικαιοσύνης θα ήταν το μείζον στην υπόθεση. Θα ήταν, εάν δεν το επισκίαζε η «αυτεπάγγελτη» στράτευση των υποκινητών της δίωξης και των χειροκροτητών τους.
Την τιμωρία της Τριανταφύλλου δεν τη ζητούν τα θύματα. Δεν είναι τάχα κάποια ευάλωτη μειονότητα που έχει ανάγκη τη συνδρομή της Πολιτείας για να προστατευτεί από τον ρατσιστικό λόγο. Είναι μια αυτόκλητη φρουρά που, τεντώνοντας τους ελαστικούς ορισμούς ενός αμφιλεγόμενου νόμου, επιδίδεται σε «προανακριτικές» έρευνες για να εντοπίσει τον κολάσιμο λόγο και να επισπεύσει τη δίωξή του. Για να προστατεύσει ποιον; Τη δημόσια τάξη.
Ετσι, η υπεράσπιση του «ορθού λόγου» δεν γίνεται πια στη δημόσια σφαίρα. Μετατοπίζεται στα δικαστήρια. Η επίκληση της Oρθότητας γίνεται και ερήμην των θιγομένων. Θιγόμενη είναι η ίδια η Oρθότητα, που έχει αναχθεί σε δόγμα.
Πρόκειται για μετατόπιση που θυμίζει λίγο το ανέκδοτο με τους προσκόπους που, για να κάνουν την καλή πράξη της ημέρας, περνούν τη γιαγιά απέναντι σηκωτή – με το ζόρι. Αλλά αυτό, βεβαίως, είναι ένα ανέκδοτο που δεν είναι ορθό. Διεγείρει το αντιπροσκοπικό μίσος. Οπως δεν είναι ορθό να τραγουδιέται το «ήταν ένα μικρό καράβι» γιατί προπαγανδίζει τον κανιβαλισμό. Οπως δεν είναι ορθό να κυκλοφορεί η «Αντιγόνη» χωρίς «trigger warning»· χωρίς την προειδοποίηση ότι συνιστά ανάγνωσμα που μπορεί να ενισχύσει τις αυτοκτονικές τάσεις του αναγνώστη.
Οπως οι συσκευασίες των τροφίμων προειδοποιούν τον υποψήφιο καταναλωτή ότι περιέχουν, ας πούμε, γλουτένη, έτσι και στα προϊόντα του λόγου: Δεν πρέπει να καταναλώνονται χωρίς σήμανση. Και τότε θα δούμε ποιος, ποιος, ποιος θα πρωτοφαγωθεί.