Μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, αρκετοί αριστούχοι προβληματίζονται αν πρέπει να πραγματοποιήσουν τις προπτυχιακές τους σπουδές στην Ελλάδα ή σε κάποιο υψηλού κύρους πανεπιστήμιο της αλλοδαπής. Επειδή έχω την τύχη να γνωρίζω ικανοποιητικά το διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον, θα ήθελα επιγραμματικά να ενημερώσω τους νέους μας για τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα της κάθε επιλογής. Στα καλά διεθνή πανεπιστήμια εφαρμόζεται επιτυχώς για δεκαετίες το ίδιο σύστημα επιλογής υποψηφίων φοιτητών, με βάση την αριστεία, χωρίς εξω/ενδο-παρεμβάσεις και συνεχείς αλλαγές. Οι φοιτητές πληρώνουν παχυλά δίδακτρα, αν δεν είναι υπότροφοι λόγω αριστείας, δεν υπάρχει δωρεάν χορήγηση συγγραμμάτων ούτε άλλες παροχές. Οι φοιτητές σπουδάζουν σε υγιές και καλώς εννοούμενο ανταγωνιστικό ακαδημαϊκό περιβάλλον, όπου οι λέξεις «μεταφερόμενο μάθημα», «αιώνιος φοιτητής», «κομματικές παρατάξεις», «άσυλο», «καταλήψεις» και άλλα παρόμοια ελληνικά «εφευρήματα» είναι απολύτως άγνωστες. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι πραγματικά ακαδημαϊκή χωρίς συνεχείς κυβερνητικές παρεμβάσεις στις ακαδημαϊκές διαδικασίες και χωρίς ανούσιες και ατέρμονες συζητήσεις για τα αυτονόητα! Επειδή υπάρχει ένας βαθμός δυσκολίας λόγω της γλώσσας, και υπάρχει ο φόβος της αποπομπής σε περίπτωση αποτυχίας ή χαμηλού μέσου όρου βαθμολογίας, επενδύουν το 100% του χρόνου και των δυνατοτήτων τους στη μάθηση, στην καθημερινή ενασχόληση με το πρόγραμμα σπουδών τους και στη μέγιστη αξιοποίηση των μαθησιακών εργαλείων, που τα πανεπιστήμια τους προσφέρουν. Τα ελληνικά πανεπιστήμια διατηρούν ακόμη ένα πολύ καλό επίπεδο, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, παρά τα προβλήματα από την προχειρότητα με την οποία οι ηγεσίες του υπ. Παιδείας και τα πολιτικά κόμματα, διαχρονικά, διαχειρίζονται το θέμα Παιδεία.
Οι φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων απολαμβάνουν όλα τα προνόμια που η «πτωχευμένη» Ελλάδα ακόμη και σήμερα τους προσφέρει, όπως είναι οι δωρεάν σπουδές και τα συγγράμματα, οι εκπτώσεις στα μέσα μεταφοράς και στη σίτισή τους. Ομως, οι νεοεισαχθέντες, ιδιαίτερα αν εισαχθούν σε πόλη άλλη από αυτή της κατοικίας τους, συχνά επενδύουν περισσότερο χρόνο στα κοινωνικά δρώμενα και στις εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες παρά στις σπουδές τους. Ωστόσο, οι φοιτητές που αποφασίζουν να ασχοληθούν σοβαρά με τις σπουδές, που επενδύουν το μέγιστο του χρόνου και των δυνατοτήτων τους στη μάθηση και στη μέγιστη αξιοποίηση των μαθησιακών εργαλείων τα οποία και τα ελληνικά πανεπιστήμια προσφέρουν, συνήθως αριστεύουν. Ετσι, οι προπτυχιακές σπουδές στα ελληνικά πανεπιστήμια, για κάθε καλό φοιτητή, ουδόλως υστερούν από αυτές στα καλά διεθνή ιδρύματα. Οι νέοι επιστήμονες είναι απολύτως ανταγωνιστικοί στο διεθνές εργασιακό περιβάλλον και γίνονται εκθύμως δεκτοί ως υπότροφοι από τα καλύτερα διεθνή πανεπιστήμια για μεταπτυχιακές σπουδές.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να διαβεβαιώσω τους δυνάμει νέους φοιτητές ότι εάν αποφασίσουν να σπουδάσουν στην Ελλάδα επιδεικνύοντας τον ίδιο ζήλο που θα δείξουν στο εξωτερικό, μπορούν να γίνουν εξαιρετικοί επιστήμονες και μετά να αποφασίσουν πού θα συνεχίσουν τις μεταπτυχιακές τους σπουδές. Ας θυμούνται: «ο καλός φοιτητής μπορεί να γίνει πολύ καλός επιστήμονας ακόμη και σε ένα μέτριο πανεπιστήμιο, ενώ ο κακός, όπου και αν φοιτήσει, θα υστερεί σε ποιότητα και ποσότητα γνώσης».
*Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης.