Ο Οδυσσέας όχι μόνον πέρασε τις Συμπληγάδες αλλά έκλεισε και τ’ αυτιά του στις Σειρήνες. Ο Ηρακλής καθάρισε την κόπρο του Αυγέα και όχι του Αυγεία όπως πιστεύουν οι συντηρητικοί. Μα ούτε «Κλασικά εικονογραφημένα» δεν διάβαζε ο άνθρωπος. Εκεί στα δείχνουν όλ’ αυτά με έντονα χρώματα και από πάνω κάτι συννεφάκια όπου, εν συντομία, σου εξηγούν τι βλέπεις. Ευτυχώς, βέβαια, υπάρχουν οι λογογράφοι, όπως αυτός που έγραψε την έκθεση ιδεών την οποία εκφώνησε ο πρωθυπουργός μας στην Πνύκα, το λίκνο της δημοκρατίας ωιμέ. Και φρόντισε να αναφερθεί στην «ανθρώπινη Οικουμένη», υποθέτω για να την αντιδιαστείλει στην «κτηνώδη Οικουμένη» και να μην έχουμε παρεξηγήσεις. Οσο για τον αποχαιρετισμό στα αγγλικά στην κ. Μακρόν, αν αντελήφθην το πνεύμα της σύνταξης, της είπε ότι «θα ήθελα να ξαναέρθω στην Ελλάδα για να τα πούμε και με την Μπέτυ» – ναι, έτσι στον πρώτο ενικό. Μάλλον ήταν έτοιμος να φύγει.
Υπάρχει αμορφωσιά και αμορφωσιά. Μπορεί κάποιοι να θεωρούν αμόρφωτο όποιον δεν έχει διαβάσει ολόκληρο το «Ενας άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» του Μούζιλ. Εχω γνωρίσει τέτοιους Ηρακλειδείς της ανάγνωσης, οι οποίοι με αντιμετώπισαν με τη δέουσα συγκατάβαση όταν τόλμησα να ομολογήσω ότι κάπου στη σελίδα εκατόν είκοσι κατέθεσα τα όπλα. Επίσης στη ζωή μου δεν τα κατάφερα ποτέ να λύσω δευτεροβάθμια εξίσωση, οπότε κάποιοι φίλοι με θεωρούν αγράμματο. Ομως, να αναφέρεις λανθασμένα επεισόδια της μυθολογίας που τα μαθαίναμε στο δημοτικό ή να μην μπορείς να αρθρώσεις μια φρασούλα στα αγγλικά με το σωστό υποκείμενο το οποίο να συμφωνεί με το ρήμα κατά προτίμηση, είναι άλλου επιπέδου πρόβλημα. Και το πρόβλημα αυτό φέρει τον τίτλο: «Δεν με ενδιαφέρει τι λέω».
Φωνητική συγγένεια του Αυγέα με τον Αυγεία –σιγά τώρα για ένα ιώτα–, κάτι έκανε ο Οδυσσέας με τις Σειρήνες – σιγά τώρα αν τις άκουσε ή δεν τις άκουσε. Πέρασε τις Συμπληγάδες η Αργώ; Πλοίο ήταν η Αργώ. Και ο Οδυσσέας πλοίο είχε. Οσο για τα αγγλικά, η κυρία κατάλαβε. Κι αν δεν κατάλαβε, πρόβλημά της. Και στο σημείο αυτό διαγράφεται το δυσμενές σχήμα της υποψίας. Γιατί όταν τον ακούς να σου μιλάει για «επενδύσεις», για «ανάπτυξη», για «έξοδο στις αγορές» και για «έξοδο από την κρίση», να μη σκεφτείς ότι όλα αυτά στο μυαλό του δεν είναι παρά κάποιες συγκεχυμένες εικόνες, σαν τον Οδυσσέα που έκλεισε τα αυτιά του στις Σειρήνες; Ρητορικόν το ερώτημα, το παραδέχομαι.
Πλην όμως, ακολουθεί και το συμπέρασμα. Η περίπτωση Τσίπρα αποδεικνύει ότι η στοιχειώδης καλλιέργεια, διότι περί αυτού πρόκειται, δεν είναι περιττό αξεσουάρ. Είναι το κύτταρο της πολιτικής και της κοινωνικής ηθικής.