Πολλά έχουν αλλάξει στα οκτώ χρόνια των μνημονίων στην Ελλάδα και στον κόσμο. Στην ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στην Ουάσιγκτον, οι προβλέψεις για την οικονομία είναι πλέον θετικές. Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε δυναμική τροχιά ανάπτυξης, ακόμη και αν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πολιτικές προκλήσεις που υποσκάπτουν τα θεμέλιά της. Το ΔΝΤ βελτίωσε τις προβλέψεις του για τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης, ενώ ακόμη και οι προβλέψεις του για την ελληνική οικονομία είναι σχετικά αισιόδοξες για το τρέχον και το επόμενο έτος.
Στην Ελλάδα, το κλίμα μπορεί να βελτιώνεται με τη βοήθεια μιας καλής χρονιάς για τον τουρισμό, όμως οι στρεβλώσεις παραμένουν. Το Δημόσιο παραμένει μεγάλο και αναποτελεσματικό, η παραοικονομία ανθηρή, ενώ η υψηλή φορολογία πιέζει τη στρόφιγγα στα πιο παραγωγικά και δημιουργικά τμήματα της κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προβλέψεις του ΔΝΤ για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν χαμηλές, στο 1% του ΑΕΠ. Στην χθεσινή συνέντευξη Τύπου, το ΔΝΤ εξήγησε ότι, για να βελτιώσει αυτές τις προβλέψεις, χρειάζεται να γίνουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα αντιμετωπίσουν την υψηλή ανεργία και να προχωρήσει μια συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους που παραμένει υψηλό, όπως και η υποχρέωση για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Κάτι που θα προσθέταμε, είναι η ανάγκη να προσελκύσει η χώρα ξένες επενδύσεις. Οικονομολόγος του ΔΝΤ τονίζει ανωνύμως ότι η οικονομία μπορεί να ανακάμπτει, αλλά αυτό γίνεται και πάλι σε λανθασμένη βάση, σε μια κακή ισορροπία. Οι στρεβλώσεις της προ κρίσης εποχής δεν έχουν διορθωθεί. Οι μισθοί μπορεί να έχουν υποχωρήσει, αλλά βοηθουσών της υψηλής φορολογίας και της κλειστής αγοράς οι τιμές παραμένουν υψηλές για βασικές υπηρεσίες και προϊόντα. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να έχουν νομοθετηθεί, όμως το στοίχημα είναι να εφαρμοστούν και κυρίως να λειτουργήσουν. Παράλληλα, οι πολιτικές εξελίξεις εκ των πραγμάτων έχουν απομακρύνει την ελάφρυνση του χρέους για το τέλος του προγράμματος. Το ΔΝΤ φαίνεται να έχει συμβιβασθεί με αυτή τη λύση, καθώς δεν έχει βάλει άλλα χρήματα στο πρόγραμμα. Και οι Ευρωπαίοι επίσης έχουν συμβιβασθεί με αυτή την επιλογή, καθώς το ΔΝΤ εξακολουθεί να συμμετέχει στην εποπτεία του προγράμματος. Η μπάλα λοιπόν βρίσκεται και πάλι στην ελληνική πλευρά, να ολοκληρώσει γρήγορα την αξιολόγηση, και για να δανεισθούμε έκφραση του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ Μόρις Ομπστφελντ, «το παράθυρο ευκαιρίας δεν θα είναι ανοιχτό για πάντα». Πόσο μάλλον που, πολιτικά, οι προκλήσεις στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ είναι ακόμη μεγαλύτερες. Στην Ευρώπη, το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών περιπλέκει τις διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και τη λύση στο ζήτημα του ελληνικού χρέους, ενώ ο Λευκός Οίκος δεν δείχνει την προσοχή που έδινε στο ζήτημα της Ελλάδας η διακυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα. Οι ΗΠΑ δεν πιέζουν για μείωση του χρέους ούτε και έχουν διάθεση να παρέμβουν στο ΔΝΤ. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ευκαιρίες συνεργασίας σε οικονομικό, ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο: Αν η κυβέρνηση θέλει να προσελκύσει αμερικανικές επενδύσεις, θα βρει στον «μερκαντιλιστή» πρόεδρο Τραμπ έναν πρόθυμο σύμμαχο. Αλλά ο συγγραφέας του «Art of the Deal» θα θέλει ανταλλάγματα, ενώ η επιτυχία κάθε συμφωνίας εξαρτάται από τον σεβασμό των συμφωνηθέντων, για να θυμηθούμε και τον απερχόμενο Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε…