Δεν ήταν μόνο τα καινούργια παπούτσια που απέκτησε ο Τσίπρας στην Αμερική (αυτά που φόρεσε όταν συνάντησε τον Ντόναλντ Τραμπ). Τον βλέπουμε να αποκτά και αμερικανικές συνήθειες: φόρεσε τα αθλητικά του (και αυτά καινούργια, προφανώς) και έκανε τζόγκινγκ στα ωραία πάρκα της Ουάσιγκτον. Η τακτική άθληση για την καθημερινή, προσωπική ευημερία του ατόμου είναι κατεξοχήν στοιχείο της αμερικανικής κουλτούρας, που εξαπλώθηκε στις σύγχρονες κοινωνίες της Δύσης. Θυμηθείτε για μια στιγμή, αν μπορείτε, πόσο εξωτική φάνταζε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 –τουλάχιστον εδώ, στις εσχατιές της Δύσης– η μόδα της αερόβιας γυμναστικής, την οποία λάνσαρε τότε η Τζέιν Φόντα. Σήμερα, η ήπια, αλλά τακτική, άθληση είναι μέρος της φροντίδας σχεδόν κάθε σύγχρονου ανθρώπου για τον εαυτό του. Είναι προϋπόθεση, άλλωστε, για όσους μετέχουν στην κουλτούρα της παρατεταμένης νεότητας.
Ο Τσίπρας δεν ήταν ποτέ ο τύπος που νοιάζεται για το σώμα του. Το έβλεπες αυτό με την πρώτη. Η τεμπελιά ήταν η ιδεολογία του από τότε που ήταν μικρός και ηγείτο των μαθητικών απεργιών. Θυμάστε, φαντάζομαι, εκείνη την εικόνα από την περίφημη συνέντευξη στην ΕΡΤ: σταυροπόδι και σχεδόν ξαπλωμένος στον καναπέ να διεκδικεί περισσότερο ελεύθερο χρόνο, δηλαδή απουσίες από το σχολείο. Ο άνθρωπος είναι χυμαδιό, αν μου επιτρέπετε τον όρο – θέλω να πω, είναι ο τύπος που απλώνεται στον καναπέ κι εκεί φυτρώνει. Είναι ο τύπος που δεν τον νοιάζει αν παχαίνει σταθερά και ο οποίος πριν από τα πενήντα έχει στρογγυλέψει πλήρως. Και πάντα αισθανόταν άνετα με τον εαυτό του. Η Αριστερά, άλλωστε, δεν έπασχε ποτέ από περιττές αστικές ματαιοδοξίες. Η Αριστερά δεν χρειαζόταν τίποτε παραπάνω από την επαναστατική γυμναστική: τσαμπουκάδες και τρεχαλητό σε διαδηλώσεις και πορείες.
Μέχρι που κάποια στιγμή ανακάλυψε την Αμερική και την ερωτεύτηκε. Είναι γνωστό ότι ξετρελάθηκε από την πρώτη φορά που πήγε – και το έλεγε μάλιστα, δεν ντρεπόταν. Του αρέσει να βρίσκεται εκεί, του αρέσει να νιώθει μέρος της αμερικανικής εικόνας. Γι’ αυτό, πιστεύω, αψήφησε δυσκολίες και κινδύνους και, στο Brookings, μίλησε αγγλικά. Οποιος μπήκε στον κόπο να παρακολουθήσει την παράσταση που έδωσε εκεί, καταλαβαίνει ότι ο Τσίπρας το ευχαριστιόταν που μιλούσε αγγλικά και ας έβγαιναν τέρατα από τον στόμα του (για την περίπτωση, γίνεται αρσενικό: ο στόμας). Το ίδιο ήταν και το τζόγκινγκ στον αχανή χώρο μπροστά από το μνημείο του Αβραάμ Λίνκολν. Ενιωθε, κατά κάποιο τρόπο, ότι έμπαινε μέσα στις εικόνες που έχει κάνει διάσημες ανά την υφήλιο το «House of Cards». Οχι άλλο ήλιο και τσίπουρο! Τώρα είναι η ώρα για τζόγκινγκ, διατάσεις και επενδύσεις.
Στη Σαχλοαριστερά έχουν στήσει καβγά εναντίον του lifestyle και της εικόνας, με αφορμή τη μάλλον άδικη και περιττή επίθεση του Καμίνη στον Θεοδωράκη. Ο Τσίπρας, όμως, μόλις το ανακαλύπτει και το προβάλλει χωρίς ενοχές. Θέλει να δείξει σε όλους ότι εκσυγχρονίζεται· ότι, επιτέλους, βγαίνει από το καφενείο της παρωχημένης και άτοπης ριζοσπαστικής Αριστεράς και συναντά τον σύγχρονο κόσμο. Δεν φτάνει μόνο να κηρύττει το ευαγγέλιο των επενδύσεων και να υπόσχεται ολοκλήρωση της αξιολόγησης εντός των χρονικών ορίων, δεν φτάνει να ανακαλύπτει πως ο δαίμονας του Τραμπ υπηρετεί εν τέλει το καλό ή πως η μουσική των ουράνιων σφαιρών αναβλύζει από το στόμα της Κριστίν Λαγκάρντ, όταν αυτή μιλάει για την Ελλάδα. Πρέπει και να δείχνει ότι αλλάζει, ότι σιγά σιγά γίνεται και αυτός σαχλοαριστερός. Ακόμη και τις ατάκες του ατυχήσαντος Γιώργου κλέβει! «Αν δεν αλλάξουμε, θα βουλιάξουμε», μας προειδοποιεί.
Φυσικά, υπάρχουν πάντα ο Πολάκης, ο Σκουρλέτης και οι τελετουργίες στη Μακρόνησο. Εχουν την πρακτική (διχαστική) χρησιμότητά τους αυτά, όπως είχε, λ.χ., ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος τη δεκαετία του 1990, όταν το ΠΑΣΟΚ άρχισε να στρίβει δεξιότερα. Αυτά όμως είναι κυρίως συμπληρωματικά· σταδιακά, θα τείνουν προς τη γραφικότητα και θα υφίστανται για ένα ειδικό κοινό. Ωστόσο, εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία και στο οποίο ο Τσίπρας επενδύει τις ελπίδες του είναι η εντύπωση ότι, εν πάση περιπτώσει, προχωρούν στον δρόμο που θα προχωρούσαν και οι αντίπαλοί τους, με μία διαφορά: ότι αυτοί είναι «καλά παιδιά», όχι σαν τους άλλους.
Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ γενικώς ευνόησε τον Τσίπρα. Βεβαίως, εξετέθη κολακεύοντας τον Τραμπ και, βεβαίως, έκανε άλλη μία ιστορική kolotoumba. Για εκείνους, όμως, οι οποίοι ελπίζουν ότι θα είναι παραλήπτες των επιταγών του «κοινωνικού μερίσματος» προέχει η εικόνα του ηγέτη Τσίπρα, που πηγαίνει στην Αμερική και τον παίρνουν στα σοβαρά – εγώ τουλάχιστον αυτό καταλαβαίνω από τον κόσμο με τον οποίο μιλώ.
Δεν είναι χωρίς προβλήματα και κινδύνους η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ, ένα όμως από αυτά είναι το κυριότερο: ο χρόνος που χάθηκε ώσπου να καταλάβει ο Τσίπρας και το κόστος της διάσωσης που εκτοξεύθηκε. Για να διατηρηθεί ζωντανό το ζήτημα και να έχει επίδραση στην κρίση των ψηφοφόρων, δεν χρειάζεται ο καταγγελτικός λόγος της αντιπολίτευσης – κάτι τέτοιο μάλλον θα εξενεύριζε τον κόσμο και, το χειρότερο, θα έδειχνε ότι η αντιπολίτευση μένει κολλημένη στο παρελθόν, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ υποτίθεται ότι προχωρεί. Χρειάζεται θετική στάση όχι έναντι της μεταστροφής του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έναντι του κόσμου. Αυτό μόνο με συγκεκριμένες προτάσεις μπορεί να επιτευχθεί· προτάσεις που θα καλλιεργούν την πεποίθηση στον κόσμο πως η αντιπολίτευση μπορεί καλύτερα. Αλλωστε, οι φόροι, οι εισφορές και το κράτος, που ξανά διογκώνεται επί ημερών ΣΥΡΙΖΑ, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και όσο υπάρχουν θα είναι συνυφασμένα με την ανικανότητα της κυβέρνησης.