Είναι λογική η αγωνία της κυβέρνησης στο ζήτημα των πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την είσπραξη οφειλών προς το κράτος, τις τράπεζες, τα ταμεία ή άλλους ιδιώτες. Η κυβερνητική πλειοψηφία πιάστηκε στην παγίδα που μόνη της έστησε στην οικονομία και την κοινωνία. Τους κυνηγούν ήδη όσοι τους πίστευσαν όταν έταζαν, σε όλους τους τόνους, σεισάχθεια, διαγραφές χρεών και «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη».
Οπως προσφυώς θυμήθηκε ο υπουργός Οικονομικών κ. Τσακαλώτος, όταν τα παλαιότερα δάνεια δεν αποπληρώνονται, οι τράπεζες δεν έχουν χρήματα για να δώσουν νέα δάνεια. Θα έπρεπε να έχει ζητήσει από τους συντρόφους τού συριζαϊκού «πολίτ μπιρό», που συνεδρίασε εσπευσμένα την προηγούμενη Πέμπτη το απόγευμα, να μην διαλαλούν ανοησίες ήδη από το 2013 για να μην ανατρέξουμε παλαιότερα. Καθόλου τυχαία, η άνοδος της πολιτικής επιρροής της σημερινής πλειοψηφίας συμπίπτει με την εκτόξευση της άρνησης πληρωμών, που οδήγησε στον πολλαπλασιασμό των κόκκινων δανείων παρά τη βελτίωση της οικονομικής συγκυρίας. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, η ζημία που είχε υποστεί το τραπεζικό σύστημα από την κρίση και τη μερική πτώχευση των κρατικών ομολόγων δεν είχε διαλύσει το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Αν τότε, το πολιτικό κατεστημένο της χώρας, συμφωνούσε στους απλούς κανόνες διάκρισης υπέρ όσων έχουν πραγματική δυσκολία αποπληρωμής, αλλά απηνούς διωγμού εκείνων που κρύβουν τις οικονομικές τους δυνατότητες, δεν θα βρισκόμασταν σήμερα αντιμέτωποι με την εκ νέου καταστροφή των προοπτικών.
Η χώρα οδηγήθηκε σε μια νέα «παγίδα χρέους». Εξηγούμαι: Κάθε στεγαστικό κι επιχειρηματικό δάνειο συνοδεύεται από ισόποσης ή και μεγαλύτερης αξίας εξασφαλίσεις. Αυτό σημαίνει ότι ακίνητα τεράστιας αξίας και άλλα αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν μπλοκαρισμένα επειδή είναι δεσμευμένα με υποθήκες και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν παραγωγικά. Επομένως, δεν δημιουργούν νέα δάνεια, γεγονός που πλήττει άμεσα την οικονομία. Καμία καπιταλιστική οργάνωση παραγωγής δεν μπορεί να συντηρηθεί, πόσο μάλλον να ανακάμψει χωρίς ταχεία προσφορά νέων πιστώσεων.
Οι τραπεζικοί γνωρίζουν πολύ καλά το πρόβλημα. Οπως άλλωστε και οι άνθρωποι του ΔΝΤ. Το Ταμείο πέτυχε ήδη, παρά την αντίσταση του Γιάννη Στουρνάρα, διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, τον αυστηρότερο έλεγχο, έναντι των αρχικών σχεδίων, στα βιβλία των συστημικών τραπεζών. Δεν θα το είχε επιτύχει αν δεν είχαν όλοι πολύ καλά αντιληφθεί ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι πράγματι η «αχίλλειος πτέρνα» της συμπολίτευσης.
Από την άλλη, πρέπει να θεωρήσουμε πιθανόν ότι ο κ. Τσίπρας κατανόησε επιτέλους τι θα συμβεί αν δεν προχωρήσουν με επιταχυνόμενο ρυθμό οι διευθετήσεις των «παγωμένων» πιστώσεων. Οτι δηλαδή οι τράπεζες οδηγούνται προς νέα κατάρρευση. Είναι προφανές ότι μετά την άνοιξη, οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να γράψουν σε οριστική ζημία μεγάλο μέρος των δανείων τους, εξέλιξη που θα απαιτήσει φρέσκα κεφάλαια από τους μετόχους τους, φορολογουμένους και ιδιώτες, οι οποίοι θα έχουν, μίαν ακόμη φορά, χάσει τα χρήματά τους.
Βαραίνει, πλέον, ο πολύ πραγματικός λογαριασμός της λογιστικής ζημίας (και όχι κάποιας φευγαλέας «πολιτικής» ευθύνης). Υπενθυμίζω ότι οι πολίτες έβαλαν 32 δισ. ευρώ (πλην των 7,4 για τα θαλασσοδάνεια της Αγροτικής, 3,7 του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, 560 εκατ. της Probank και 457 της FBB), ενώ οι ιδιώτες προσέθεσαν σε αυτά κοντά στα 20 δισ. με την ελπίδα να ξαναπάρει μπροστά η οικονομία, δηλαδή οι τράπεζες. Ολο αυτό το εγχείρημα εξαρτάται σήμερα από τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, δηλαδή τους πλειστηριασμούς. Ο κ. Τσίπρας και η παρέα του έχουν πιαστεί στα σαγόνια του πιο αυστηρού καπιταλισμού, των μηχανισμών του χρήματος. Είναι άγνωστο τι θα κάνουν για να ξεφύγουν και ποιες καταστροφές θα φέρουν οι απελπισμένες αντιδράσεις τους.