Ενα βράδυ, τις προάλλες, βρέθηκα κολλημένη επί ώρα στην Κηφισίας. Εντάξει, ουδεμία έκπληξη. Αυτή τη φορά, αιτία ήταν ένα μικροατύχημα στο ύψος του Φάρου που είχε ακινητοποιήσει ένα όχημα στη δεξιά λωρίδα. Τόσο χρειάζεται για να παραλύσει μια κεντρική αρτηρία της πόλης. Από τη «διώρυγα» των δύο άλλων λωρίδων, η ζωή κυλούσε αργόσυρτα με τους οδηγούς να δυσκολεύονται να συνεννοηθούν για το ποιος έχει προτεραιότητα να τη διαβεί και να εξασφαλίσει επιπλέον απρόσκοπτη θέα στο «συμβάν», ωσάν να ήταν πρωτοφανές. Στο σημείο είχαν φτάσει και άνθρωποι της Τροχαίας που ωστόσο δεν έμοιαζαν να ανησυχούν για το παράπλευρο του μικροατυχήματος πρόβλημα, ήτοι το κυκλοφοριακό χάος. Η ταλαιπωρία πίσω από το τιμόνι δεν αξιολογείται ως κατάσταση που χρήζει παρέμβασης.
Ομως ουδέν κακόν αμιγές καλού, διότι κάπου εκεί, μεταξύ πρώτης και νεκράς, βρήκα τον χρόνο να αναπτύξω μια θεωρία. Η ταλαιπωρία μα περισσότερο η ταλαιπώρια –με τον τόνο στο ωμέγα– είναι άλλη μια αμετάφραστη ελληνική έννοια, που δυστυχώς δεν έχει βρει ακόμα τη θέση που της αξίζει, παραμένοντας στη σκιά του διάσημου «φιλότιμου». Πάρτε για παράδειγμα την αγγλική γλώσσα. Ούτε hardship είναι ακριβώς η ταλαιπώρια ούτε και το ασθενέστερο hassle, πόσο μάλλον ένα απλό inconvenience. Από την άλλη, τα ordeal και suffering είναι πιο βαρύγδουπα από τη γνήσια, ελληνική ταλαιπώρια, με τον αναστεναγμό και το ντέρτι της, που φαίνεται ότι μόνο περιφραστικά ορίζεται, όπως συμβαίνει και με το φιλότιμο. Μάλιστα –συνεχίζει η ίδια θεωρία– είναι λόγω του υποστρώματος της ενδημικής ταλαιπώριας που έχει βρει ο σπόρος του φιλότιμου χώρο να «πιάσει» και να βλαστήσει.
Στην Ελλάδα από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, το αναμενόμενο σε κάθε εξόρμηση, από την εκδρομή το Σαββατοκύριακο, μέχρι την επίσκεψη σε κάποια υπηρεσία, νοσοκομείο, οπουδήποτε, ήταν να ταλαιπωρηθείς. Εξ ου και όταν δεν συμβαίνει, συνοδεύουμε τη διήγησή μας με το «δεν ταλαιπωρήθηκα καθόλου». Εχουμε σταματήσει κι εμείς οι ίδιοι να θεωρούμε έκτακτη αυτή την κατάσταση και καθόμαστε αδιαμαρτύρητα σε ουρές για το κάθε τι –ακόμα και για ένα εισιτήριο ΜΜΜ– ή μεταφέρουμε πρόθυμα κάθε είδους χαρτούρα από τον Αννα στον Καϊάφα και πίσω πάλι, σχεδόν βέβαιοι ότι αποκλείεται να ολοκληρώσουμε τη δουλειά μας, όλο και κάποιο εμπόδιο θα εμφανιστεί στην τελευταία στροφή. Εκτός βέβαια κι αν κάποιος φιλοτιμηθεί να μας εξυπηρετήσει.