Ο ρόλος της ζωής του

3' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο ρόλος του «licensed clown» –του επίσημου διασκεδαστή, αν θέλουμε μια ήπια απόδοση στα ελληνικά– προέρχεται, αν δεν κάνω λάθος, από τη λογοτεχνική κριτική και αναφέρεται ειδικά στα έργα του Σαίξπηρ. Στις μέρες μας όμως, ο ρόλος απαντά κυρίως στον κόσμο της πολιτικής, μολονότι πουθενά δεν είναι επίσημα θεσμοθετημένος.

Η βασική διαφορά των δύο ρόλων είναι, βέβαια, ότι ο επίσημος κλόουν του βασιλιά έχει επίγνωση του ρόλου του, που, εν μέρει τουλάχιστον, τον έχει επιδιώξει. (Στον κόσμο του ύστερου Μεσαίωνα, για έναν καμπούρη και κακομούτσουνο, που όμως μπορεί να είναι αστείος, σίγουρα θα ήταν προτιμότερο να διασκεδάζει τον ηγεμόνα, διακινδυνεύοντας ίσως να τις φάει, παρά λ.χ. να τον ρίξουν στην πυρά οι συγχωριανοί του, επειδή αποφάσισαν ότι είναι μάγος…) Ο πολιτικός διασκεδαστής, αντιθέτως, δεν έχει συνείδηση του ρόλου που υπηρετεί. Δεν επιλέγει ο ίδιος τη θέση του διασκεδαστή· εκείνη τον επιλέγει.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό μόνο μπορούμε να κατανοήσουμε την πρόσφατη δήλωση του Κώστα του Μάρδα ότι, για την πίεση που αισθάνεται σήμερα η κυβέρνηση εξαιτίας των πλειστηριασμών, ευθύνεται η προηγούμενη, επειδή εκείνη δεν τους προχώρησε. Σαν να λέμε ότι ο διαρρήκτης κατηγορεί τον ιδιοκτήτη του σπιτιού, επειδή η γενική ακαταστασία τον δυσκολεύει να εντοπίσει τα τιμαλφή. Το πρόβλημα με τα αστεία του Κ. Μάρδα είναι ότι το αρχικό γέλιο γίνεται σταδιακά τρόμος και στο τέλος φρίκη. Τρόμος επειδή ένας άνθρωπος με τις δικές του δυνατότητες μπορεί να έχει ρόλο στην πολιτική και φρίκη επειδή συμβαίνει να είναι και καθηγητής στο πανεπιστήμιο…

Ολως τυχαίως

Συνέβη στις 25 Νοεμβρίου, σε δρόμο των βορείων προαστίων, τον οποίο σκοπίμως αποφεύγω και ειδικά τα πρωινά του Σαββάτου. Διότι τότε, κάθε εβδομάδα, σε εστιατόριο του δρόμου αυτού, μαζεύονται δεκάδες νεοδημοκράτες, ανάμεσα τους γνωστά και προβεβλημένα στελέχη του κόμματος, και συζητούν τα θέματά τους, μέσα σε ένα πλαίσιο οργανωμένου διαλόγου. Τηρουμένων πολλών αναλογιών, δηλαδή, μιλούμε για ένα άτυπο «Carlton Club» των βορείων προαστίων. Εκείνο το Σάββατο, όμως, ο δρόμος μου με έφερε αναγκαστικά από εκεί και η τύχη το θέλησε να βρεθώ πρόσωπο με πρόσωπο με σπουδαίο υπουργό των κυβερνήσεων της Αστακομακαρονάδας (2004-2009).

Πάντα το ίδιο ευχάριστος και χαμογελαστός, ο πρώην υπουργός μού λέει από μακριά, προτού καν δώσουμε τα χέρια: «Θέλω μία χάρη! Βγάζω βιβλίο για την εποχή της διακυβέρνησης…». Τον διακόπτω απότομα και αρχίζω σε ρυθμό πολυβόλου: «Δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση να το διαβάσω, ξέρω από τώρα τι θα λέει, δεν έχω χρόνο για…». Με διακόπτει εκείνος, χαμογελώντας ακόμη πιο πλατιά: «Μπράβο! Αυτό, αυτό! Αυτό θέλω να σου ζητήσω, να μην το διαβάσεις». Και με έβαλε να του δώσω την υπόσχεσή μου. Θα την κρατήσω· είναι τόσο εύκολο για κάτι τόσο αδιάφορο…

Ορθολογική αισιοδοξία

Μιλώντας για βιβλία, να σας συστήσω κάτι στο οποίο αξίζει να αφιερώσετε τον χρόνο και τη συγκέντρωση της προσοχής που απαιτεί η ανάγνωση. Από τις πάντα επιμελημένες Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ματ Ρίντλυ «Ορθολογική Αισιοδοξία – Πώς αναδύεται εξελικτικά η ευημερία» (2010), σε μετάφραση Ελσας Βιδάλη και επιμέλεια Γιάννη Παπαδόγγονα. Επειδή τυχαίνει να γνωρίζω τη δουλειά του Ρίντλυ, μέσα από την τακτική αρθρογραφία του στους Times, η έκδοση του βιβλίου του στην Ελλάδα του Υπαρκτού και μάλιστα από πανεπιστήμιο ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη.

Ο Ρίντλυ, εξετάζοντας τα πράγματα από τη γωνία του ορθού λόγου και του φιλελευθερισμού, είναι ίσως ο σημαντικότερος επικριτής της κρατούσας αριστερής αντίληψης περί οικολογίας και, συγχρόνως, από τους πιο πειστικούς υπερασπιστές της οικονομικής ανάπτυξης καπιταλιστικού τύπου. Το συγκεκριμένο βιβλίο του εντάσσεται, κατά την αντίληψή μου (του φανατικού ερασιτέχνη), σε ένα σύγχρονο ρεύμα στη συγγραφή Ιστορίας, που προσπαθεί να συλλάβει τη συνολική εικόνα της ιστορίας του ανθρώπινου πολιτισμού, αναζητώντας το νόημα της ανάπτυξης μέχρι τώρα και το μέλλον της. Ενα ρεύμα στο οποίο μετέχουν, λ.χ., οι Βρετανοί Ιαν Μόρις και Ν. Φέργκιουσον ή ο Ισραηλινός Γιουβάλ Χαράρι.

Ευχαριστώ θερμά τους καλούς ανθρώπους των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης που μου το έστειλαν ήδη δύο φορές (η μία ήταν προέκδοση). Δεν χρειάζεται όμως να μου το στείλουν και τρίτη φορά. Υπόσχομαι ότι θα το διαβάσω και σκοπεύω να επανέλθω…

Υποψιάζομαι…

…ότι δεν είναι τελείως τυχαία η σύμπτωση της επίσκεψης του Ερντογάν στην Αθήνα με την επέτειο του Γρηγορόπουλου. Δεδομένου ότι οι αναρχικοί έχουν κηρύξει τον πόλεμο στην κυβέρνηση, είναι φυσικό η κυβέρνηση να περιμένει σήμερα μια επίδειξη δυνάμεως εκ μέρους τους. Το ότι έρχεται, όμως, αμέσως μετά την επέτειο, να κολλήσει η επίσκεψη Ερντογάν επιτρέπει στην αστυνομία οικονομίες κλίμακος στην οργάνωση της αστυνόμευσης. Σωστή προσέγγιση και έχω να προτείνω σχετικώς μια ιδέα: Αφού από την προηγουμένη η Αθήνα θα έχει γεμίσει με τους άνδρες της ασφάλειας από τη γειτονική χώρα, μπορούν και αυτοί να βάλουν ένα χεράκι στην περιποίηση των αναρχικών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή