Η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα και όσα ακούστηκαν δημόσια από τα χείλη του Τούρκου προέδρου είναι καλά και κακά νέα ταυτόχρονα. Τα καλά νέα είναι ότι με τη ρητορική του ο πρόεδρος της Τουρκίας διαλύει και τις τελευταίες αμφιβολίες σε όσους έχουν την ψευδαίσθηση πως η Αγκυρα επιθυμεί κάποιες λύσεις στα επιμέρους θέματα που κυριαρχούν για δεκαετίες στις σχέσεις των δύο χωρών, που θα περιλαμβάνουν ουσιαστικούς συμβιβασμούς από την τουρκική πλευρά. Στο ίδιο πλαίσιο, η ρητορική του κ. Ερντογάν ίσως θύμισε σε ορισμένους ότι το Ελσίνκι αποτελεί νεκρό γράμμα. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα πέρα από την ευρωπαϊκή πολιτική θα πρέπει να αποκτήσει, ξανά, εθνική πολιτική για την Τουρκία. Καθαρή, ουσιαστική και, κυρίως, διακομματικά συμφωνημένη και αποδεκτή. Στα «καλά» νέα εντάσσεται αυτή καθαυτήν η επίσκεψη. Την περίοδο που διανύουμε, η διατήρηση ανοικτών διαύλων είναι προϋπόθεση για τη δημιουργία συνθηκών συζήτησης. Οι κλειστοί δίαυλοι επικοινωνίας δεν ευνοούν κανέναν σε αυτή την κρίσιμη στιγμή.
Τα κακά νέα είναι περισσότερα. Κατ’ αρχάς, ο κ. Ερντογάν φαίνεται να επιμένει σε μια νεοοθωμανική ατζέντα και έναν ιδιότυπο μεγαλοϊδεατισμό με ντετερμινιστικούς όρους. Στην τηλεοπτική συνέντευξή του μίλησε για κοινά χαρακτηριστικά που προκύπτουν από τη γεωγραφική εγγύτητα (υπαρκτά και αναμφισβήτητα περιέχοντα και πολιτισμικές αναφορές), περιγράφοντας λίγο-πολύ την Ελλάδα ως μια περιοχή που αναπόδραστα θα υποπέσει στην επιρροή που ασκεί η Τουρκία λόγω του όγκου της. Το δεύτερο κακό νέο είναι η ίδια η εκδίπλωση της τουρκικής ατζέντας μέσα στο Προεδρικό Μέγαρο. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός όσον αφορά τη Συνθήκη της Λωζάννης και το καθεστώς νησιών στο Αιγαίο είχε φανεί και στις δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ στην Αθήνα τον περασμένο Ιούνιο, ωστόσο αυτήν τη φορά ο κ. Ερντογάν φρόντισε να μην υπάρχουν αμφιβολίες για τα λεγόμενά του. Ισως πράγματι ο κ. Ερντογάν να υπερθεματίζει στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ενόψει των εκλογών του 2019. Ισως, όμως, ο Τούρκος πρόεδρος απλώς να εκφράζει αυτό που όλοι αντιλαμβάνονται και λίγοι λένε ανοιχτά.
Στην Αγκυρα αισθάνονται αυτοπεποίθηση για τον νέο περιφερειακό ρόλο που διεκδικούν και ο Τούρκος πρόεδρος είναι ο πλέον καθαρός και εμφατικός πομπός αυτού του μηνύματος. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι τι πράττουμε εμείς…