Ποιος ξέρει; Πότε έζησε καλύτερα ο Οδυσσέας· όταν παράδερνε από θάλασσα σε θάλασσα και από Κίρκη σε Καλυψώ ή όταν νοικοκυρεύτηκε ξανά με την Πηνελόπη στην Ιθάκη; Πότε ευτύχησε ο Ρεμπό· ως ποιητής στο Παρίσι ή ως έμπορος όπλων στην Αβησσυνία; Πότε ευδοκίμησε η Σαμαρείτις Ευδοκία· ως πόρνη ή ως αγία;
Για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο πάντως ξέρουμε. Ως μνημονιακός πραγματιστής σταδιοδρομεί, όπως δεν κατάφερε ποτέ να σταδιοδρομήσει ως αντιμνημονιακός προφήτης. Προχθές πέρασε το πιο εύκολο Eurogroup της καριέρας του – και ίσως το πιο εύκολο που έχει περάσει Ελληνας υπουργός μετά το φθινόπωρο του 2009. Δίνει και παίρνει επαίνους ακόμη και από Ευρωπαίους που ο ίδιος αναγνώριζε ως πολιτικούς του αντιπάλους. Συμβολίζει αυτό που πολλοί –όχι απαραίτητα φίλοι της κυβέρνησης– περιγράφουν ως «ικανοποίηση» των εταίρων με τις επιδόσεις της Αθήνας.
«Δεν είχαμε ποτέ τόσο γρήγορη αξιολόγηση», έλεγε προχθές παράγοντας της Κομισιόν στην Ευρωβουλή, σύμφωνα με αυτήκοο μάρτυρα. Ο Τσακαλώτος είναι βασικός συντελεστής αυτού του ευρωπαϊκού έρωτα προς την κυβέρνηση Τσίπρα. Βασικός, όχι τόσο επειδή σέρνει το κάρο των μέτρων, όσο επειδή το προστατεύει από τον εκτροχιασμό.
Η διπλή ιδιότητα του Τσακαλώτου ως κατόχου του βαρύτερου χαρτοφυλακίου και ταυτόχρονα ως ομαδάρχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης είναι η εγγύηση ότι οι συριζαϊκές αντιδράσεις εκτονώνονται σε πεδία εκτός της οικονομίας –βλέπε προσφυγικό– και πάντα εκτός του βουλευτηρίου. Αυτή η ικανότητα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να τα ψηφίζουν όλα χωρίς διαρροές και χωρίς «δράμα» στους δρόμους της Αθήνας εξηγεί την καλή τους εικόνα στην Ε.Ε.
Είναι μια εικόνα που όλοι έχουν ανάγκη να πιστέψουν, χωρίς να την ξύσουν για να δουν τι μπορεί να κρύβει από κάτω. Οπως το έχει παροιμιωδώς διατυπώσει ειδήμων στα οικονομικά, «εμείς κάνουμε ότι εφαρμόζουμε μεταρρυθμίσεις, κι εκείνοι κάνουν ότι μας πιστεύουν».
Μπορεί αυτή η αμοιβαία ευπιστία να μην αρκεί για να κινηθεί πραγματικά η οικονομία – όπως δείχνει η σημαντική υστέρηση στον φετινό στόχο για την ανάπτυξη. Μπορεί αυτή η υστέρηση να μεταφέρεται ως βάρος και στο επόμενο έτος. Μπορεί οι αιτίες της υστέρησης –διάβαζε και υπερφορολόγηση– να αφήνονται να χρονίσουν. Δημιουργείται όμως πολιτικός και ψυχολογικός χώρος που έχουν ανάγκη και οι δύο πόλοι της ευπιστίας – και οι Ευρωπαίοι και, κυρίως, ο Τσίπρας.
Δημιουργείται το κλίμα που επιτρέπει στον Ευκλείδη Τσακαλώτο να ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη για να υποδυθεί τον γητευτή των επενδυτών. Και διευρύνεται ο πολιτικός χρόνος της κυβέρνησης, για να προσπαθήσει να συνθέσει μια ιστορία εξόδου μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2018.
Μέχρι τότε όλοι θα βλέπουν και θα ευλογούν το περίτεχνο χαλί. Χωρίς να ενδιαφέρονται ότι μέσα του είναι τυλιγμένο το πτώμα.